Thuế tối thiểu toàn cầu ảnh hưởng thế nào tới dòng chảy vốn vào bất động sản công nghiệp?

Quốc hội chính thức thông qua Nghị quyết về việc áp dụng thuế thu nhập doanh nghiệp bổ sung theo quy định chống xói mòn cơ sở thuế toàn cầu. Thuế suất áp dụng là 15% đối với doanh nghiệp đa quốc gia có tổng doanh thu hợp nhất từ khoảng 800 triệu USD trở lên (trong 2 năm của 4 năm gần nhất). Quy định mới có hiệu lực từ ngày 1/1/2024

Gia tăng sức ép cho dòng vốn ngoại

Với tính toán ban đầu, sẽ có khoảng 122 tập đoàn đầu tư nước ngoài thuộc diện điều chỉnh. Quy định mới bắt đầu có hiệu lực từ ngày 1/1/2024, dự kiến tạo nguồn thu cho ngân sách nhà nước khoảng 14,6 nghìn tỷ đồng (tương đương 603 triệu USD), nhưng đã làm nảy sinh những lo ngại về “rào cản” cho dòng vốn ngoại

Trong đó, lĩnh vực đang được dự báo sẽ chịu rất nhiều sức ép là bất động sản công nghiệp. Nhất là trong bối cảnh các “đại bàng” từ Á sang  u đều đang tìm kiếm thị trường mới theo chiến lượng Trung Quốc +1 nhằm đa dạng hóa chuỗi cung ứng, trong đó Việt Nam đang là “cứ điểm” được lưu ý và lựa chọn.

Các chuyên gia đến từ Nikkei Asia đánh giá một số tập đoàn công nghệ cao như Samsung, LG, Foxconn, Panasonic, Pegatron, Intel thời gian qua đang tăng cường mở rộng hoạt động tại Việt Nam, dự kiến sẽ bị ảnh hưởng bởi việc áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu. Điều này phần nào tác động tới đà tăng trưởng chung của phân khúc bất động sản công nghiệp của Việt Nam.

Thêm vào đó, trước khi áp dụng 15% thuế tối thiểu toàn cầu, thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp tại Việt Nam đang là 20%. Tuy nhiên suốt những năm qua, hàng loạt chính sách giảm thuế và miễn thuế cho những nhà đầu tư lớn nước ngoài đã được áp dụng. Đơn cử như Samsung chỉ phải trả mức thuế 5%.

Một đại diện doanh nghiệp cho biết: “Các chính sách ưu đãi sau khi áp thuế tối thiểu toàn cầu sẽ tác động mạnh đến tình hình kinh doanh của chúng tôi. Đồng thời, đây cũng sẽ là yếu tố ảnh hưởng không nhỏ đến những tính toán của các doanh nghiệp nước ngoài khi mở rộng hoặc rót vốn mới vào Việt Nam”.

Lo ngại của các doanh nghiệp là điều dễ hiểu, song giới phân tích cho rằng, nếu Chính phủ đưa ra được giải pháp tốt, chính sách thuế mới sẽ không ảnh hưởng nhiều tới dòng vốn FDI chảy vào Việt Nam.

Bất động sản công nghiệp vẫn nhiều sức hút

Theo bà Trinh Nguyễn - nhà kinh tế cấp cao tại Natixis, sự thay đổi về thuế thực tế đã được đưa ra thảo luận từ năm 2022, song dòng vốn FDI của Việt Nam vẫn liên tục chứng kiến mức tăng trưởng ấn tượng.

"Các doanh nghiệp nước ngoài không đầu tư vào Việt Nam chỉ vì lợi ích về thuế. Việt Nam sở hữu nhiều lợi thế khác như chi phí đầu vào thấp bao gồm điện và tiền lương, nguồn lao động dồi dào cũng như có vị trí “đắc địa” trong việc kết nối với các thị trường lớn trên toàn cầu” - Bà Trinh phân tích.

Nikkei Asia dẫn lời ông Anh Phạm - Một chuyên gia kinh tế độc lập, rằng việc tăng thuế suất có thể giúp Việt Nam nâng cao khả năng cạnh tranh. Cụ thể như dùng nguồn thu từ thuế để cải thiện tốt hơn chất lượng lao động, mở rộng cơ sở hạ tầng logistics và cải cách thủ tục hành chính...

Như vậy thấy rằng, giới chuyên gia đang có cái nhìn lạc quan về việc áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu không gây ảnh hưởng tới dòng vốn FDI vào phân khúc bất động sản công nghiệp. Tuy nhiên vẫn phải có những giải pháp cụ thể duy trì sức hút, tăng khả năng cạnh tranh của phân khúc này.

Theo khảo sát của Savills Việt Nam, bất động sản công nghiệp trong thời gian qua xuất hiện những dự án FDI trị giá hàng trăm triệu USD. Chẳng hạn như dự án của Fulian Precision Technology (Singapore) tại Bắc Giang có tổng vốn đầu tư 621 triệu USD, dự án của Goerteck (Hong Kong, Trung Quốc) Co. tại Bắc Ninh có vốn 280 triệu USD, dự án của Shandong Haohua Tire (Trung Quốc) tại Bình Phước có vốn 500 triệu USD…

Phó Giám đốc, Trưởng Bộ phận Dịch vụ Công Nghiệp, Savills Việt Nam - Ông John Campbell nhận định, bất chấp thị trường toàn cầu nhiều khó khăn và biến động, Việt Nam vẫn duy trì sự tăng trưởng ổn định nhờ các động lực chính trên thị trường, gồm lực lượng lao động trẻ và năng động, chi phí nhân lực cạnh tranh, môi trường kinh doanh ổn định, nền kinh tế định hướng xuất khẩu, vị trí địa lý thuận lợi, các hiệp định thương mại tự do.

Tuy nhiên vẫn còn những thách thức trước mắt đối với bất động sản công nghiệp. Theo đó, "Chính phủ cần tiếp tục đầu tư vào cơ sở hạ tầng và nâng cao tay nghề cho lực lượng lao động để nâng cao năng suất và hiệu quả. Đồng thời, thúc đẩy các ngành công nghiệp hỗ trợ, tăng cường chuỗi cung ứng, đơn giản hóa thủ tục đầu tư và sử dụng đất cũng như ứng dụng số hóa đều là những lĩnh vực trọng tâm" - Vị chuyên gia nhấn mạnh.

Ông Phạm Trường Sơn - Trưởng Ban quản lý Khu công nghệ cao và các khu công nghiệp Đà Nẵng nhận định, sau thời gian dài chỉ chú trọng tới số lượng, cạnh tranh về giá thuê rẻ, thì các nhà đầu tư trong và ngoài nước hiện cần hướng đến phát triển nhà xưởng hiện địa, có khả năng cung ứng về dịch vụ đạt chất lượng quốc tế với giá cạnh tranh. 

Ông Sơn lưu ý: “Các khu công nghiệp, cụm công nghiệp thế hệ mới cần có thêm nhiều tính năng về logistics, kho bãi, nhà xưởng, đặc biệt chức năng về đô thị dịch vụ... để tăng sức hút, đặc biệt là các đại gia tỷ USD”.