Thấy gì từ hoạt động hút gần 100.000 tỷ đồng qua kênh tín phiếu của NHNN?

Sau 4 tháng tạm dừng, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) tiếp tục khởi động lại việc chào bán tín phiếu. Cụ thể, ngày 19/3, NHNN hút 10.000 tỷ đồng khỏi hệ thống thông qua công cụ tín phiếu với kỳ hạn 28 ngày, tổng cộng có 13 thành viên tham gia đấu thầu và 10 thành viên trúng thầu. Lãi suất trúng thầu là 1,35%/năm, giảm 0,05 điểm phần trăm so với phiên đầu tuần. 

Trong 6 phiên liền trước, NHNN đã hút gần 90.000 tỷ đồng thông qua kênh tín phiếu, với tốc độ trung bình 15.000 tỷ đồng mỗi phiên, lãi suất trung bình gần 1,4%/năm.

Như vậy sau 7 phiên, NHNN đã hút 100.000 tỷ đồng ra khỏi lưu thông. Khối lượng trúng thầu và lãi suất có xu hướng giảm cho thấy NHNN không còn quá quyết liệt trong hoạt động hút bớt thanh khoản hệ thống.

Hiện tỷ giá USD/VND vẫn chưa hạ nhiệt. Trong phiên 20/3, NHNN công bố tỷ giá trung tâm của đồng Việt Nam hiện ở mức 23.999 VND/USD. Lãi suất trên thị trường liên ngân hàng vẫn không ngừng giảm. Theo số liệu mới nhất được NHNN công bố, lãi suất giao dịch giữa các ngân hàng giảm thêm 0,07 - 0,22%/năm so với ngày trước đó và nâng mức giảm so với cách đây 1 tuần lên 0,1 - 1,16%/năm. Lãi suất kỳ hạn qua đêm còn 0,34%/năm, 1 tuần còn 0,61%/năm, 2 tuần còn 1,28%/năm, 1 tháng còn 2,53%/năm, 3 tháng còn 2,8%/năm, 6 tháng còn 4,13%/năm, 1 năm còn 5,2%/năm. Trong khi đó, lãi suất USD dao động từ 5,19 - 5,73%/năm.

Theo các chuyên gia, việc khởi động lại hoạt động chào bán tín phiếu cho thấy, định hướng hút bớt thanh khoản dư thừa trong hệ thống ngân hàng của nhà điều hành. Qua đó, thúc đẩy lãi suất VND trên thị trường liên ngân hàng tăng, gián tiếp kìm hãm đà tăng của tỷ giá USD/VND. 

Động thái này sẽ giúp ổn định tỷ giá và không có tác động nhiều đến thị trường chứng khoán. Việc ổn định tỷ giá còn có tác dụng tích cực đến hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp, đặc biệt là các công ty vay tiền bằng USD.

TS. Cấn Văn Lực - Chuyên gia kinh tế cho rằng, động thái hút ròng của chủ yếu do thanh khoản của hệ thống khá dồi dào. Trong đầu năm nay, tín dụng tăng trưởng rất chậm và thậm chí âm, huy động vốn cũng diễn biến tương tự. 

Vị chuyên gia dẫn chứng, đến hết tháng 2, tín dụng giảm khoảng 1%, huy động vốn ước tính giảm khoảng 0,7%. Điều này dẫn đến lãi suất liên ngân hàng giảm mạnh. Như phiên ngày 11/3, lãi suất liên ngân hàng kỳ hạn qua đêm đã về 1,17%/năm, giảm mạnh so với mức đỉnh 4,14% trong ngày 21/2.

Vị chuyên gia nhận định, NHNN đã từng sử dụng công cụ này vào tháng 9 năm ngoái và bây giờ bắt đầu dùng lại. Tuỳ vào thanh khoản ở các ngân hàng mà nhà điều hành sẽ quyết định khối lượng hút ròng. Hoạt động hút tiền về qua kênh đấu thầu tín phiếu nhằm mục tiêu quan trọng là đẩy lãi suất liên ngân hàng lên cao hơn, sát hơn so với lãi suất USD nhằm giảm áp lực tỷ giá.

Tương tự, TS.Nguyễn Hữu Huân - Trường Đại học Kinh tế TP.HCM nhận xét, lãi suất liên ngân hàng giảm cho thấy các ngân hàng hiện nay đang dư tiền, dồi dào thanh khoản. Việc nhà điều hành hút tiền về là việc cần thiết, tránh cho lãi suất giảm sâu, gây áp lực đầu cơ tỷ giá.

Ông Huân đánh giá, lượng tiền hút ròng những ngày qua lên 100.000 tỷ đồng vẫn chưa phải là con số quá lớn. Năm 2023, có thời điểm nhà điều hành rút về khoảng 250.000 tỷ đồng. Việc lãi suất liên ngân hàng giảm trở lại đi cùng số lượng thành viên tham gia chào thầu tín phiếu vẫn khá cao sẽ thúc đẩy khả năng NHNN tiếp tục phát hành thêm tín phiếu trong thời gian tới.