Lãi suất vay chưa nhẹ gánh, không dễ kích cầu vay mua nhà

Theo khảo sát của phóng viên Báo Lao Động, hiện nay, hầu hết ngân hàng đều áp dụng 2 mức lãi suất là lãi suất vay ưu đãi áp dụng ở kỳ vay ngắn từ 3-12 tháng và lãi suất sau thời gian ưu đãi. Biên độ điều chỉnh lãi suất vay ngân hàng giữa ưu đãi và sau ưu đãi ở các ngân hàng phổ biến từ 2-3,8%.

Cũng theo khảo sát, lãi suất ưu đãi vay mua nhà ở thương mại tại các ngân hàng trong tháng 3.2024 dao động từ 5-10,5%/năm, hết thời gian ưu đãi, lãi suất thả nổi rơi vào khoảng 8-13%/năm.

Trong đó, nhóm ngân hàng quốc doanh (Agribank, Vietcombank, Vietinbank và BIDV) đang áp dụng mức lãi suất cho vay phục vụ sản xuất kinh doanh, vay tiêu dùng, mua nhà dao động từ 5,3-8,5%/năm, tùy kỳ hạn.

Với nhóm ngân hàng thương mại cổ phần, lãi suất vay mua nhà dao động từ 5-10,5% một năm.

Dưới góc nhìn của các chuyên gia tài chính, lãi suất cho vay đang thấp nhất trong vòng 20 năm qua. Nhiều ngân hàng thương mại cho biết, lãi suất không thể thấp hơn được nữa. Hiện còn rơi rớt lại những khoản lãi suất cao là của những kỳ hạn trước đây khi các ngân hàng huy động với lãi suất cao. Do đó, lãi suất cho vay còn dư địa giảm thêm trong thời gian tới.

Mặt bằng lãi suất đã giảm, nhưng tình hình tín dụng vẫn chậm. Thống kê của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho hay, tín dụng đến cuối tháng 2.2024 vẫn tăng trưởng âm.

Trong bối cảnh sản xuất, kinh doanh gặp nhiều khó khăn như hiện nay, bất động sản được kỳ vọng là một trong những lĩnh vực hấp thụ vốn tốt. Tuy vậy, tín dụng bất động sản, đặc biệt là cho vay cá nhân mua nhà vẫn phục hồi rất chậm. Trong cả năm 2023, tín dụng kinh doanh bất động sản vẫn tăng rất tốt (tăng 22%), song dư nợ cá nhân mua nhà lại sụt giảm 0,7%.

Vietcombank cho biết, trong tháng 1.2024, tín dụng của ngân hàng này sụt giảm 2,3% so với cuối năm 2023, tương ứng giảm 30.000 tỉ đồng. Trong đó, tín dụng bán buôn giảm 19.000 tỉ đồng và tín dụng bán lẻ giảm 11.000 tỉ đồng.

Nguyên nhân theo phân tích của lãnh đạo ngân hàng này là do trong hai tháng đầu năm 2024, tín dụng tiêu dùng bất động sản tiếp tục đà suy giảm từ năm 2023 đến nay. Tình hình kinh tế khó khăn, thu nhập người dân sụt giảm, thị trường bất động sản tiếp tục trầm lắng, các dự án bất động sản mới được cấp phép trong năm 2023 ít, các vướng mắc pháp lý vẫn còn nhiều… dẫn tới tình trạng trên.

Thiếu nguồn cung, dẫn tới thị trường bị lệch pha, hầu như chỉ còn phân khúc nhà ở cao cấp, mà thiếu vắng hẳn phân khúc nhà bình dân. Phân khúc căn hộ cao cấp tăng trưởng nóng trở lại cho thấy, nỗ lực tái cấu trúc lại phân khúc thị trường bất động sản thất bại, đẩy thị trường bất động sản vào rủi ro cao hơn.

Các chuyên gia phân tích của Công ty Chứng khoán SSI Research dự báo, tăng trưởng tín dụng sẽ tích cực trong năm 2024 với mức tăng 14%.

Song mảng cho vay mua nhà không nhiều khả quan. Theo SSI Research, dù lãi suất cho vay mua nhà đối với các khoản vay mới đã giảm 3% năm 2023, nhưng dư nợ cho vay mua nhà vẫn sẽ khó hồi phục mạnh mẽ trong năm 2024.

Lý do chính được đưa ra là giá nhà ở Hà Nội và TPHCM gần như không giảm trong khi thu nhập và tâm lý của người mua nhà đã bị ảnh hưởng trong giai đoạn 2022-2023. Quan trọng nhất là một phần tài sản của người dân có thể vẫn mắc kẹt trong trái phiếu doanh nghiệp và các dự án bất động sản chưa hoàn thành.