Kênh huy động trái phiếu dần trở lại, kỳ vọng sôi động từ quý II

Số liệu mới từ FiinRatings (đơn vị xếp hạng tín nhiệm nội địa) cho thấy, trong tháng 3/2024, thị trường trái phiếu doanh nghiệp ghi nhận 6 giao dịch phát hành với tổng giá trị 7,25 nghìn tỷ đồng. Đã có doanh nghiệp tham gia phát hành trái phiếu. Giá trị phát hành trong tháng 3/2024 ở mức thấp, giảm 71% so với cùng kỳ năm trước.

Tuy nhiên, lượng phát hành tăng 3,4 lần so với tháng trước đó. Hoạt động mua lại đạt mức 8,03 nghìn tỷ đồng, con số này tăng nhẹ so với các tháng trước nhưng so với cùng kỳ năm trước thì tương đối trầm lắng.

4 doanh nghiệp phát hành trái phiếu trong tháng 3 gồm: Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển bất động sản Hải Đăng chào bán 2 lô trái phiếu với tổng giá trị 2.500 tỷ đồng (lô trái phiếu 1.300 tỷ đồng có kỳ hạn 18 tháng với lãi suất 9,8% và lô trái phiếu 1.200 tỷ đồng có kỳ hạn 3 năm với lãi suất 10%). 

Tiếp theo là Công ty Đầu tư Kinh doanh và Phát triển Thương mại Việt An phát hành lô trái phiếu trị giá 1.250 tỷ đồng kỳ hạn 2 năm với lãi suất 9,8%. Được biết, lô trái phiếu này thuộc loại không chuyển đổi, không kèm chứng quyền và có tài sản bảo đảm. 

Công ty CP Thương mại Du lịch Lạc Hồng phát hành lô trái phiếu 495 tỷ đồng, kỳ hạn 3 năm. Đây là lô trái phiếu không chuyển đổi, không kèm chứng quyền và có tài sản bảo đảm. Với hình thức bảo đảm là “bảo lãnh thanh toán của tổ chức tài chính, tín dụng; đảm bảo bằng tài sản”. Về lãi suất, lô trái phiếu này có kết hợp giữa lãi cố định và thả nổi, dự kiến với 4 kỳ đầu tiên bằng 9%/năm và các kỳ lại thả nổi và bằng tổng của 4,3%/năm cộng lãi suất tham chiếu.

Cuối cùng là Công ty CP Vinhomes cũng phát hành thêm 3.000 tỷ đồng trái phiếu kỳ hạn 3 năm, lãi suất cố định 12%. Đây là loại trái phiếu không chuyển đổi, không kèm chứng quyền và không có tài sản bảo đảm.

Theo số liệu thống kê, hết quý đầu năm, thị trường có 18 lô trái phiếu phát hành mới bởi 15 doanh nghiệp, giá trị đạt 18,75 nghìn tỷ đồng, giảm 36% so với cùng kỳ năm trước. Các nhà phát hành chủ yếu là nhà phát triển bất động sản với giá trị phát hành chiếm hơn 55% tổng giá trị. Xếp sau là các doanh nghiệp xây dựng và vật liệu (24%) và dịch vụ tài chính (8%).

Kỳ hạn phát hành trong quý vừa qua, chủ yếu có kỳ hạn dưới 5 năm, do thị trường không ghi nhận trái phiếu tăng vốn phát hành mới bởi nhóm các ngân hàng thương mại.

Thông tin tích cực khác, trong tháng 3 vừa qua, thị trường giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ thứ cấp có thanh khoản tốt (đạt hơn 79.000 tỷ đồng, tăng 49,4% so với mức bình quân tháng 2). Với con số này, trung bình ngày tăng đạt 3,97 nghìn tỷ đồng, tăng 19,5% so với bình quân tháng 2.

Trong khi, trái phiếu ra công chúng đạt tổng giá trị giao dịch 6,7 nghìn tỷ đồng và thanh khoản bình quân ngày đạt 334 tỷ đồng, tăng 8,4% so với tháng 2 trước đó.

Các chuyên gia FiinRatings kỳ vọng, hoạt động phát hành trái phiếu doanh nghiệp có thể sôi động trở lại trong những tháng tiếp theo, đặc biệt là từ quý II/2024. Triển vọng này nhờ vào sự cải thiện của môi trường vĩ mô làm tăng các hoạt động đầu tư và huy động vốn dài hạn. Bên cạnh đó, môi trường lãi suất thấp được duy trì và thị trường đã dần làm quen với những quy định mới của Nghị định 65.

Ông Nguyễn Đình Duy - Giám đốc, chuyên gia phân tích cao cấp của VIS Rating (Công ty Cổ phần Xếp hạng Tín nhiệm Đầu tư Việt Nam) cho biết, từ tháng 1/2024, những quy định còn lại của Nghị định 65 đã có hiệu lực, bao gồm đăng ký giao dịch bắt buộc, quy định chặt chẽ hơn đối với nhà đầu tư chuyên nghiệp, và xếp hạng tín nhiệm bắt buộc. 

Vị chuyên gia hy vọng, những quy định này sẽ giúp hình thành kỷ luật chặt chẽ hơn giữa tổ chức phát hành, tổ chức cung cấp dịch vụ và nhà đầu tư, giúp nâng cao chất lượng trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ mới phát hành.

Ngoài ra, FiinRatings đánh giá, rủi ro đến từ những vấn đề đã phát sinh trong các năm qua vẫn còn hiện hữu. Đó là áp lực đáo hạn trái phiếu doanh nghiệp trong năm 2024.

Tính đến 28/3/2024, trong tổng số 1,24 triệu tỷ đồng trái phiếu doanh nghiệp đang lưu hành, hiện có khoảng 1,1 triệu tỷ đồng là trái phiếu riêng lẻ. Trong đó, nếu loại bỏ 384,8 nghìn tỷ trái phiếu ngân hàng, thì số dư trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ đang lưu hành là 726,2 nghìn tỷ đồng phát hành bởi các tổ chức phi ngân hàng.

Các chuyên gia FiinRatings lưu ý, rủi ro có thể đến từ trái phiếu bất động sản có số dư ở mức 395,6 nghìn tỷ đồng; trái phiếu ngành xây dựng và vật liệu ở mức 79,2 nghìn tỷ đồng. Thực tế, thị trường địa ốc vẫn còn gặp nhiều khó khăn do lượng hàng tồn kho còn nhiều và giá cả cao.