Nghiên cứu mới: AI giúp phát hiện sớm ung thư chỉ với một giọt máu khô

Các loại ung thư nguy hiểm được đề cập trong nghiên cứu mới gồm ung thư tuyến tụy, ung thư dạ dày hoặc đại trực tràng.

Các nhà khoa học Trung Quốc cho biết, nghiên cứu mới có thể giúp giảm tới 55% các trường hợp không được chẩn đoán ở các nước kém phát triển trên thế giới. 

Tác giả chính Ruimin Wang, thuộc Đại học Shanghai Jiao Tong, cho biết: “Hơn một tỷ người trên khắp thế giới có tỷ lệ bỏ sót chẩn đoán bệnh rất cao. Điều này nhấn mạnh sự cần thiết phải có các công cụ chẩn đoán có độ chính xác và giá rẻ. Phương pháp tiếp cận của chúng tôi cho phép chẩn đoán nhiều bệnh ung thư trong vòng vài phút với chi phí phải chăng.”

Theo đó, các nhà khoa học đã sử dụng công nghệ máy học của AI và phân tích các sản phẩm phụ của quá trình trao đổi chất (chất chuyển hóa) có trong mẫu máu khô của người tham gia thử nghiệm. Những chất này hoạt động như “dấu ấn sinh học” và tìm kiếm sự hiện diện của các tế bào ung thư trong cơ thể người có vẻ khỏe mạnh.

Việc sàng lọc các dấu ấn sinh học trong mẫu máu khô để phát hiện các yếu tố ung thư tiềm tàng đang được hi vọng sẽ giúp cho việc phát hiện bệnh sớm một cách hiệu quả hơn, từ đó hỗ trợ tối ưu cho việc điều trị sớm và kịp thời, nâng cao khả năng chữa trị thành công cho người bệnh.

Các nhà nghiên cứu cho biết, nó xác định được thời điểm bệnh nhân mắc bệnh ung thư trong khoảng 82 đến 100%. Họ ước tính tỷ lệ các trường hợp ung thư đại trực tràng không được chẩn đoán có thể giảm từ 84 xuống 29% nếu các xét nghiệm được thực hiện ở các nước kém phát triển. Với các trường hợp ung thư dạ dày không được chẩn đoán, có thể giảm từ 78 xuống 57%, con số tương ứng với các trường hợp ung thư tuyến tụy có thể giảm từ 35 xuống 9%.

Xét nghiệm mới chỉ cần một giọt máu khô, nghĩa là chưa tới 0,05 ml máu, sẽ giúp đơn giản hóa quá trình thăm khám hơn rất nhiều cho các bác sĩ. Công cụ mới tích hợp AI cũng sẽ giúp phân biệt với tỷ lệ chính xác rất cao giữa người mắc ung thư và người khỏe mạnh. 

Ung thư tuyến tụy, dạ dày và đại trực tràng là một trong những căn bệnh ung thư nguy hiểm và phổ biến hiện nay. Trong giai đoạn đầu, các biểu hiện của bệnh thường không rõ ràng, để chẩn đoán bệnh, các bác sĩ thường dựa vào hình ảnh hoặc phẫu thuật để phát hiện các mô ung thư. Việc xét nghiệm máu độc lập để phát hiện ra các bệnh này chưa được thực hiện ở các cơ sở thăm khám và điều trị.

Ước tính đến năm 2030, khoảng 75% số ca tử vong do ung thư sẽ xảy ra ở những nước có thu nhập thấp và trung bình do người dân gặp nhiều rào cản trong việc chăm sóc y tế. Nhóm tác giả nghiên cứu nói công cụ xét nghiệm mới sử dụng máu khô có thể giúp cải thiện khả năng tiếp cận.

Về việc sử dụng máu khô, theo bác sĩ Chaoyuan – Trường Cao đẳng y khoa Albert Einstein (Mỹ) cho rằng sẽ thuận lợi hơn nhiều so với máu lỏng trong việc thu thập, lưu trữ và vận chuyển với chi phí thấp hơn, dễ dàng hơn, chi phí cũng ít hơn nhiều. Mặc dù vậy, vẫn còn nhiều thời gian trước khi bộ công cụ tích hợp AI mới có thể được cung cấp rộng rãi ra thị trường.