Công nhân có quyền từ chối thu gom rác sinh hoạt chưa phân loại

Bộ Tài nguyên và Môi trường đang lấy ý kiến các bộ, ngành, địa phương về dự thảo Thông tư Quy trình kỹ thuật hoạt động thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn sinh hoạt đang được.

Trong dự thảo có quy định công nhân môi trường có quyền kiểm tra túi đựng rác thải sinh hoạt của các hộ dân và từ chối thu gom nếu rác chưa được phân loại. Ngoài rác thải rắn chưa phân loại, công nhân môi trường cũng có quyền từ chối thu gom rác không đúng với loại được phân công thu gom.

Về quy trình thu gom, Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết, công nhân sẽ đẩy xe dọc ngõ, gõ kẻng, báo hiệu hoặc theo quy định của từng địa phương. Tại mỗi cụm 10 - 20 hộ dân, công nhân môi trường dừng xe thu gom rác và gõ kẻng báo hiệu, chờ 3 phút. Trong các ngõ nhỏ, ngắn hơn 20m, công nhân gõ kẻng, chờ 5 phút. Với ngõ sâu hơn, công nhân sẽ đi vào bên trong gõ kẻng, chờ 5 - 7 phút.

Nội dung dự thảo cũng nêu rõ khi thu gom rác tại khu dân cư đến điểm tập kết bằng xe đẩy tay, mỗi công nhân được phân công gom một loại rác thay vì gom chung như hiện nay. Tương ứng, mỗi loại chất thải được thu gom trên một phương tiện gồm rác có khả năng tái chế, tái sử dụng, thực phẩm và các loại khác.

Chất thải thực phẩm phải được thu gom trong phương tiện kín khít, nước rỉ rác không chảy trong quá trình xe di chuyển. Trên ngõ xóm, hẻm không được để tồn đọng chất thải rắn sinh hoạt đã được phân loại theo đúng chủng loại được phân công thu gom.

Bên cạnh đó, công nhân vệ sinh môi trường sẽ theo dõi hộ dân vi phạm, rồi phản ánh tới lực lượng phụ trách của địa phương.

Vừa qua, ông Hoàng Văn Thức - Cục trưởng Kiểm soát ô nhiễm môi trường (Bộ Tài nguyên và Môi trường) cho biết, đã có 30 tỉnh, thành phố ban hành hướng dẫn phân loại rác thải tại hộ gia đình. Các tỉnh, thành này đều bắt đầu từ mô hình thí điểm trước khi triển khai ở quy mô toàn địa bàn.

Theo quy định của Luật Bảo vệ môi trường năm 2020, chậm nhất đến ngày 31/12/2024, các tỉnh thành phố trực thuộc Trung ương sẽ chính thức thực hiện việc phân loại rác tại nguồn.

Để thực hiện quy định này, Bộ Tài nguyên và Môi trường sẽ ban hành 3 thông tư, 2 quy chuẩn kỹ thuật quốc gia và một hướng dẫn kỹ thuật. Trong đó, Thông tư về quy trình kỹ thuật thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải sinh hoạt sau phân loại dự kiến sẽ ban hành vào tháng 6 năm nay.

Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết, sẽ xây dựng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia Lò đốt chất thảy rắn sinh hoạt và quy chuẩn kỹ thuật quốc gia Bãi chôn lấp chất thải rắn, đồng thời sẽ có hướng dẫn mô hình xử lý chất thải rắn sinh hoạt tại đô thị và nông thôn.  

Trước đó, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã ban hành kế hoạch triển khai thực hiện các quy định về quản lý chất thải rắn sinh hoạt nhằm tập trung các nguồn lực, thực hiện các quy định một cách hiệu quả. Đồng thời đẩy mạnh công tác thông tin tuyên truyền, nâng cao nhận thức vai trò trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân và tạo dựng sự đồng thuận của xã hội trong việc triển khai các quy định về phân loại rác tại nguồn.

Năm 2023, cả nước phát sinh 24,5 triệu tấn rác thải và 1.456 cơ sở xử lý chất thải rắn sinh hoạt, trong đó có 7 cơ sở phát điện, 476 cơ sở đốt không phát điện, 951 cơ sở chôn lấp.