Vị trí thống trị của Apple dần bị lung lay

Trước đây, khi thị trường smartphone vẫn đầy rẫy những cái tên lâu đời như Motorola, Nokia, HTC thì iPhone của Apple nổi lên như một huyền thoại. Theo đó, thế hệ iPhone đầu tiên có màn hình cảm ứng điện dung rộng 3.5 inch đã tạo nên một cuộc cách mạng trên thị trường thời bấy giờ.

Khi mới ra mắt, iPhone nổi tiếng vì là thiết bị hoàn thiện được các công nghệ mới. Apple cũng không phải là công ty đầu tiên triển khai tính năng mở khóa bằng khuôn mặt hay camera tele, màn hình 120Hz. Tuy nhiên, khi Apple tích hợp vào hàng loạt tính năng và dịch vụ độc quyền trong App Store, iMessage, FaceTime, Apple Wallet thì sự thống trị ngày càng được củng cố.

Đồng thời, Apple cũng bắt đầu triển khai một số động thái phòng thủ như iMessage vốn được ra mắt vào năm 2011 và đạt mức 140 triệu người dùng vào năm 2012. Tuy nhiên, khả năng tương thích đa thiết bị gần như bằng 0 bởi người dùng Android không thể sử dụng dịch vụ.

Khi xưa, các sự kiện WWDC tổ chức thường niên được mong ngóng hơn bao giờ hết và sau đó lại bàn luận sôi nổi khi sản phẩm mới được ra mắt. Tuy nhiên, sau nhiều năm, sức nóng của Apple dường như đang dần hạ nhiệt. Một phóng viên của The Verge chia sẻ khi nhận được câu hỏi về sự ra mắt của iPhone 15 “Ờ thì, nó là điện thoại”.

Cách nói này để lộ một sự thật là iPhone cũng chỉ là một chiếc điện thoại bình thường và việc có được một công cụ mới là tất yếu thay vì một sự kiện đình đám. Và đây cũng chính là vấn đề mà Apple rất quan tâm.

Theo IDC, thực tế, doanh số smartphone đã liên tục giảm 6 năm trong suốt 7 năm qua. Một phần nguyên nhân của sự sụt giảm này là do độ bền của thiết bị ngày càng cao. Hầu hết mọi chiếc flagship gần đây bao gồm cả iPhone đều có khả năng chống nước trong khi những dòng điện thoại trước đây không thể làm được điều đó. Bên cạnh đó, chu kỳ thay điện thoại mới cũng được kéo dãn. Vì vậy, việc thay thế smartphone vài năm một lần không còn là thói quen như trước.

Apple cố gắng duy trì quyền kiểm soát đối với App Store và đặt ra những hạn chế nghiêm ngặt đối với các nhà phát triển tạo ứng dụng cho nền tảng. Bên cạnh đó, biến App Store thành cỗ máy tạo doanh thu cho công ty này. Apple sẽ nhận được 30% hoa hồng cho mỗi ứng dụng được bán.

Nhưng không có gì là dễ dàng, những chính sách này cũng là nguồn cơn khiến Apple vướng vào nhiều vụ kiện trong suốt những năm qua. Chẳng hạn, năm 2020, Epic kiện Apple và Google về các hoạt động trên cửa hàng ứng dụng. Kết quả là tòa án đã đưa ra phán quyết có lợi cho Epic.

Không chỉ vậy, năm 2022, Liên minh châu Âu đã ban hành đạo luật đánh mạnh vào các gã khổng lồ công nghệ, không ngoại trừ Apple. Trước tình hình đó, Apple đã đáp lại áp lực bằng cách hứa hẹn hỗ trợ RCS trên iPhone. Đây là một tiêu chuẩn cập nhật giao thức SMS/MMS tương đối cổ xưa và gồm nhiều tính năng giống iMessage.

Đặc biệt, Bộ Tư pháp Mỹ cũng đệ đơn kiện Apple vì cạnh tranh không lành mạnh, chèn ép đối thủ và ngăn cản người dùng chuyển sang smartphone của thương hiệu khác.

Bởi vậy, Apple đã bắt đầu thực hiện các thay đổi chưa từng có như phát hành công cụ stream, cài kho ứng dụng bên thứ 3 hay giả lập game trên App Store.

The Verge đưa tin, một đạo luật mới hay những vụ kiện chống độc quyền không đủ để hạ bệ các bức tường đóng kiên cố. Tuy nhiên, với Apple, 5 năm kiện tụng cũng đã tạo thành những áp lực rất lớn. Do đó, Apple buộc phải phản ứng với các quy định và tạo ra những quy tắc khác nhau cho iOS ở các khu vực khác nhau trên thế giới.

Qua câu chuyện của Apple có thể thấy rằng, một công nghệ mới không thể khiến mọi người kinh ngạc mãi mãi vì cuối cùng nó cũng sẽ xuất hiện ở khắp mọi nơi. Thực tế đã chứng minh rằng một công ty chỉ có thể thống trị trong một khoảng thời gian và nếu sự thống trị càng lớn thì càng cần nhiều nguồn lực để duy trì.