Cảnh báo hình thức lừa đảo khám bệnh từ xa liên quan AI

So với các hình thức khác, hình thức lợi dụng khám bệnh từ xa đang ngày càng trở nên tinh vi hơn với sự có mặt của trí tuệ nhân tạo (AI). Tại Mỹ và nhiều quốc gia khác, khám bệnh từ xa đang là hình thức khám chữa bệnh phổ biến khi tận dụng được các nền tảng công nghệ thông tin và viễn thông để kết nối các bệnh viện, cơ sở y tế, bác sĩ tới người bệnh, giúp chẩn đoán, tư vấn và xử lý các tình huống khẩn cấp… 

Thời gian gần đây, các đối tượng lừa đảo đã bắt đầu sử dụng AI, deepfake để giả mạo cán bộ y tế, bác sĩ và bệnh viện để chiếm đoạt tài sản của bệnh nhân, khách hàng. Chỉ cần sử dụng một vài hình ảnh, clip ngắn có giọng nói của “chính chủ”, kẻ lừa đảo sẽ sử dụng công nghệ deepfake để liên lạc với nạn nhân thông qua điện thoại hoặc để lại lời nhắn qua thoại, email, tin nhắn Facebook… rồi dụ dỗ nạn nhân cung cấp các thông tin cá nhân.

Mặc dù chưa ghi nhận một trường hợp nào tại Việt Nam gặp phải tình huống kể trên, nhưng để đảm bảo an toàn thông tin cho người dân, nâng cao tinh thần cảnh giác chống lại các hình thức lừa đảo mới trên không gian mạng, Cục An toàn thông tin (Bộ Thông tin và truyền thông) khuyến cáo người dân cần xác định danh tính của người dùng trước khi chia sẻ bất cứ thông tin cá nhân nào. Đồng thời, sử dụng hệ thống bảo mật nhiều lớp cho các tài khoản, ứng dụng; Hạn chế chia sẻ thông tin cá nhân qua các hình thức trực tuyến. Trong khả năng, người dân nên chủ động thu âm các cuộc gọi và tin nhắn thoại lạ; thường xuyên cập nhật các tin tức về các hình thức lừa đảo trực tuyến để biết cách xử lý khi gặp phải đối tượng lừa đảo…

Cục An toàn thông tin cũng cảnh báo người dân trước hình thức lừa đả0 chiếm đoạt tài sản bằng ứng dụng VssID giả. Trước đó, Bảo hiểm xã hội Việt Nam cũng cho biết, theo ghi nhận của đơn vị, gần đây mạng xã hội xuất hiện kênh TikTok “VssID- Hỗ trợ BHXH”, thường xuyên đăng tải các video về cách thức lấy lại mật khẩu đăng nhập vào VssID trong trường hợp người dùng không nhớ mật khẩu. Tuy nhiên, kênh này lại quảng bá dịch vụ thay đổi thông tin cá nhân có tính phí. Trước tình trạng này, Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã có báo cáo kênh, đồng thời nhấn mạnh dịch vụ mà kênh TikTok kể trên cung cấp là trái pháp luật. Trong trường hợp bị mất hoặc quên mật khẩu, cần thay đổi thông tin cá nhân của chủ tài khoản VssID, người dân không phải mất phí.

Để đảm bảo an toàn, người dân cần sử dụng các dịch vụ của bảo hiểm xã hội Việt Nam từ website chính hãng hoặc đến cơ quan bảo hiểm xã hội địa phương. Đồng thời, chỉ cài ứng dụng VssID trên các kho ứng dụng CH Play hoặc App Store, không cài đặt các ứng dụng tương tự từ các nguồn khác không xã định qua các đường link lạ; không cung cấp thông tin cá nhân cho người lạ và nên tắt chế độ “cài đặt ứng dụng từ nguồn không xác định” trên điện thoại thông minh.

Một hình thức lừa đảo không mới nhưng lại đang rộ lên thời gian gần đây là lừa đảo kêu gọi từ thiện. Theo Cục An toàn thông tin, thời gian gần đây Cục đã ghi nhận một số trường hợp lừa đảo trên mạng xã hội, lợi dụng thông tin về những người có số phận bất hạnh, hoàn cảnh khó khăn, kẻ xấu đã tiến hành đăng bài, kêu gọi giúp đỡ, đính kèm số tài khoản chính thống của các tổ chức từ thiện. Tuy nhiên, ở phần cập nhật bài đăng, chúng có thể thông báo số tài khoản trên bài bị lỗi và để số tài khoản của mình để các nhà hảo tâm ủng hộ. Với hình thức này chúng có thể lừa đảo chiếm đoạt hàng trăm triệu đồng từ nhiều người, trước khi bị phát hiện.

Theo Cục, người dân nên tìm hiểu kỹ về các hoạt động từ thiện và hỗ trợ trên mạng xã hội, nên lựa chọn các quỹ, chương trình thiện nguyện do nhà nước, đoàn thể, quỹ xã hội, quỹ từ thiện được cơ quan có thẩm quyền cấp phép và đứng ra tổ chức. Nếu phát hiện những trường hợp tình nghi lừa đảo, nên báo cho cơ quan công an gần nhất để xử lý kịp thời.