Miễn giảm học phí liệu có trở thành biện pháp “khuyến sinh” hiệu quả?

Tại kỳ họp thứ 17 khóa X, HĐND TP. HCM đã chính thức thông qua dự thảo nghị quyết quy định mức học phí cho giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông công lập năm học 2024 - 2025 và các năm tiếp theo. Cụ thể, trẻ mầm non 5 tuổi được miễn học phí từ năm học 2024 - 2025. Học sinh THCS sẽ được miễn học phí từ năm học 2025 - 2026.

Thông tin này đã khiến nhiều gia đình khấp khởi vui mừng. Bởi chi phí cho con đến các lớp mầm non cũng chiếm khoảng 30 - 40% thu nhập mỗi tháng.

Chị Nguyễn Thị Lan (33 tuổi, TP. Thủ Đức, TP. HCM) chia sẻ, chị rất phấn khởi vì năm học tới, con gái sẽ được miễn học phí. Chị làm công nhân may, còn chồng chị chạy xe ôm công nghệ. Thu nhập thấp, vợ chồng chị phải tằn tiện mới đủ sống. Giờ con gái 5 tuổi được miễn học phí, vợ chồng chị sẽ đỡ lo một khoản tiền.

Chị Đặng Thị Thu cũng đang làm công nhân tại TP. Thủ Đức cho biết, vợ chồng chị có 2 con, 1 bé học lớp 4 và 1 bé mới 3 tuổi. Tiền học của các con mỗi tháng được coi là chi cố định trong nhà nên thời điểm ít việc, thu nhập giảm, vợ chồng chị cũng phải chắt bóp cho đủ khoản tiền này.

Mới đây biết được thông tin miễn giảm học phí của thành phố chị rất vui. Bởi, cậu con trai 3 tuổi sẽ được miễn học phí ngay năm học này, còn cậu con trai đang học tiểu học sẽ được miễn vào năm sau. Như vậy, mỗi tháng vợ chồng chị cũng bớt đi được một khoản phải lo, cuộc sống chắc cũng sẽ đỡ chật vật hơn.

Chị Phan Thị Thảo (29 tuổi, quận 12, TP. HCM) cho biết, vợ chồng chị trì hoãn việc sinh con nhiều năm nay vì cảm thấy cuộc sống chưa ổn định, sợ sau khi sinh con sẽ không đủ điều kiện nuôi nấng, chăm lo chuyện học cho con. Nhưng khi biết TP. HCM chính thức có những điều chỉnh về học phí, thì chị đã có ý định sinh con.

Chị Thảo chia sẻ, năm nay là trẻ mầm non 5 tuổi được miễn học phí, năm sau là học sinh THCS. Biết đâu những cấp học khác cũng được miễn phí trong tương lai. Khi đó, chuyện học của con không phải lo tốn nhiều khoản tiền. Những vợ chồng trẻ như chị sẽ cảm thấy dễ thở hơn.

Còn anh Đỗ Thanh Bình (32 tuổi, TP. Thủ Đức) cho biết sẽ tổ chức đám cưới vào tháng 1/2025. Việc TP. HCM thông qua dự thảo nghị quyết quy định mức học phí với giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông công lập đã giúp anh không còn quá lo nghĩ, lăn tăn với câu hỏi thường trực thời gian qua là: "Cưới nhau rồi thì phải sinh con, vậy tiền đâu nuôi con ăn học?".

Anh Bình bộc bạch, hy vọng thành phố tiếp tục có những điều chỉnh để hỗ trợ, miễn giảm học phí cho học sinh các cấp khác trong thời gian tới. Hy vọng của anh Bình cũng là mong muốn của nhiều vợ chồng trẻ hiện nay.

Mức sinh tại TP. HCM đang ở mức thấp đáng báo động với 1,32 trẻ/phụ nữ. Ngoài ra, độ tuổi kết hôn trung bình của thành phố cũng cao nhất cả nước, ở mức 30,4 tuổi. Tổng hòa 2 điều này dẫn tới nguy cơ suy giảm dân số tại TP. HCM. Trong khi, số người già ngày càng tăng cao. Hiện TP. HCM đang có hơn 1,1 triệu người trên 60 tuổi, chiếm tỷ lệ 12,5%. Năm ngoái, tỷ lệ này mới là 11%.

Do vậy, nhiều chuyên gia đánh giá việc miễn giảm học phí cũng được coi là một hình thức “khuyến sinh” của TP. HCM. Kỳ vọng, biện pháp này sẽ đẩy mức sinh tại thành phố tăng dần, hướng đến mục tiêu duy trì tỷ lệ sinh của cả nước là 2 - 2,1 bé/phụ nữ.