Quyền lợi người dân có bị ảnh hưởng khi giá điện rút còn 5 bậc?

Giá điện 5 bậc

Bộ Công Thương đã xây dựng biểu giá điện mới, rút từ 6 bậc xuống còn 5. Cụ thể, bậc 1 từ 0 - 100 kWh, giá điện là 1.806,11 đồng/kWh. Bậc 2 từ 101 - 200 kWh, giá 2.167,33 đồng/kWh. Bậc 3 từ 201 - 400 kWh, giá 2.729,23 đồng/kWh. Bậc 4 từ 401 - 700 kWh, giá 3.250,99 đồng/kWh. Bậc 5 từ 701kWh trở lên, giá 3.612,22 đồng/kWh.

Sáng 21/8, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã trả lời chất vấn trước Quốc hội về biểu giá điện này. Theo Bộ trưởng, biểu giá điện bậc thang là mô hình phổ biến của tất cả các quốc gia nhằm giúp, khuyến khích khách hàng sử dụng điện hiệu quả, tiết kiệm.

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên chia sẻ, không như các ngành khách, với ngành điện càng sản xuất ra nhiều thì càng ảnh hưởng đến môi trường. Do đó mô hình này giúp nâng cao trách nhiệm xã hội trong bảo vệ môi trường vì năng lượng là ngành phát thải khá lớn. Mục tiêu khi xây dựng biểu giá điện là nhằm hỗ trợ người nghèo nên bậc rẻ nhất tính cho hộ gia đình dùng dưới 100 kWh thay vì 50 kWh hiện nay.

Ngoài rút gọn số bậc thang, giá điện ở lần chỉnh sửa này còn được thiết kế lại theo nguyên tắc hạn chế tối đa tác động tới các hộ sử dụng điện. Giá cho nhóm khách hàng (sản xuất, kinh doanh, dịch vụ...) cũng được điều chỉnh. “Việc này nhằm dần xóa khoảng cách bất hợp lý, bù chéo giữa các đối tượng sử dụng điện", Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho hay.

Liên quan đến đề xuất xem xét miễn thuế VAT 10% với hóa đơn tiền điện để hỗ trợ người dân, nhất là hộ nghèo, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nói đây là quy định của luật thuế áp dụng với mọi hàng hóa, dịch vụ khi giao dịch. Việc có bỏ được không, ông cho rằng Bộ trưởng Bộ Tài chính sẽ trả lời rõ hơn.

Hạn chế tiền điện tăng cao trong những tháng đổi mùa

Trước đó, liên quan đến biểu giá điện mới, đại diện Bộ Công Thương cho biết, cần thiết duy trì quy định giá điện theo bậc thang bởi do tính chất đặc thù của loại hàng hóa này. Điện năng là hàng hóa đặc biệt, được sản xuất và tiêu thụ đồng thời, lưu trữ điện năng cũng tốn kém.

Vị này cho rằng, phương án 5 bậc thang sẽ phản ánh chi phí đến từng nhóm khách hàng sử dụng. Điều này sẽ giúp hạn chế các hộ gia đình phải trả tiền điện tăng cao trong những tháng đổi mùa. Chênh lệch giữa bậc 1 và bậc 5 là 2 lần, phù hợp với xu thế chung của thế giới nhằm khuyến khích sử dụng điện hiệu quả, tiết kiệm.

Do vậy, ưu điểm của biểu giá 5 bậc khi áp dụng là các hộ có mức sử dụng điện từ 710kWh trở xuống (chiếm khoảng 98% số hộ) sẽ có tiền điện phải trả giảm đi. Tuy nhiên, nhược điểm của biểu giá này là những hộ dùng điện nhiều, trên 711 kWh/tháng (khoảng 2% số hộ dùng điện toàn quốc) sẽ phải trả tiền điện tăng lên.

Cũng theo dự thảo cơ cấu biểu giá mới, giá điện cho nhóm khách hàng sản xuất, kinh doanh vẫn tính theo giờ thấp, cao điểm. Việc áp dụng theo thời gian dùng điện trong ngày hiện vẫn phù hợp, góp phần tối ưu vận hành hệ thống, đảm bảo khuyến khích các hộ dùng điện tiết kiệm, hiệu quả.

Thực tế, trong các giờ cao điểm, để bảo đảm đủ công suất, hệ thống điện phải huy động các nhà máy turbin khí chạy dầu hoặc nhà máy chạy dầu có giá phát điện rất cao. Do đó, biểu giá vào giờ cao điểm cao hơn giờ bình thường hoặc thấp điểm để phản ánh đúng thực tế chi phí sản xuất.

Bên cạnh đó, áp dụng biểu giá bán lẻ điện theo thời gian sử dụng trong ngày nhằm khuyến khích khách hàng dịch chuyển một phần nhu cầu dùng điện giờ cao điểm sang thấp điểm, bình thường. Từ đó, người dân sẽ tiết kiệm được chi phí, còn hệ thống điện giảm phụ tải, góp phần giảm áp lực vốn đầu tư xây dựng nguồn mới. Nếu không áp dụng giá cao điểm vào những giờ cao điểm của hệ thống, nhu cầu công suất của hệ thống sẽ còn tăng cao hơn nữa, dẫn tới khó khăn trong cung cấp điện giờ cao điểm.

PGS.TS Ngô Trí Long - nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu thị trường giá cả (Bộ Tài chính) nhìn nhận, việc thiết kế biểu giá điện 5 bậc sẽ tạo thuận lợi, đơn giản trong áp dụng. Qua đó, người dân sẽ dễ dàng theo dõi thông tin tiền điện dựa trên biểu giá hợp lý.