Nguồn cung NOXH ngày càng cải thiện nhưng cần minh bạch thông tin cho người lao động tiếp cận

Xác định việc xây dựng, phát triển nhà ở xã hội (NOXH) là mục tiêu trọng điểm, giúp kéo giảm giá thành nhà ở cho người có thu nhập trung bình, góp phần điều chỉnh cơ cấu sản phẩm nhà ở trên thị trường bất động sản, trong thời gian qua, nhiều địa phương đã tập trung tháo gỡ vướng mắc, bổ sung cơ chế khuyến khích, hỗ trợ các thành phần tham đầu tư phân khúc nhà ở này.

Nguồn cung bắt đầu cải thiện

Mới đây, nguồn cung NOXH theo mô hình cho thuê ở TP. HCM vừa bổ sung hơn 1.400 căn hộ tại dự án NOXH Lê Thành Tân Kiên (xã Tân Kiên, huyện Bình Chánh). Các căn hộ tại dự án có diện tích trung bình từ 45 – 50m2, cho thuê 49 năm, phù hợp với nhu cầu của người dân có thu nhập thấp và trung bình.

Theo kế hoạch được ông Bùi Xuân Cường – Phó chủ tịch UBND TP. HCM chia sẻ, thành phố tập trung rà soát, điều chỉnh lại các quy hoạch nhà ở, tạo điều kiện thu hút đầu tư với mục tiêu đến năm 2030 xây dựng gần 70.000 căn NOXH. Từ nay đến 30/4/2025, có thể khởi công 6 dự án với khoảng 6.000 căn NOXH.

Tương tự, Sở Xây dựng Hà Nội cũng cho biết, trong năm 2024, dự kiến có 6 dự án NOXH hoàn thành với quy mô khoảng 6.330 căn hộ. Bên cạnh đó, thành phố cũng đang triển khai thủ tục đầu tư 4 dự án tại các huyện Đông Anh, Gia Lâm, Mê Linh với tổng số căn hộ sẽ cung cấp ra ngoài thị trường là 12.200 căn hộ.

Ngoài ra, trong danh mục dự án nhà ở, khu đô thị thuộc Kế hoạch phát triển 2021 – 2025 (đợt 3) vừa được UBND TP Hà Nội phê duyệt, thành phố sẽ có thêm 6 dự án NOXH dự kiến hoàn thành trong giai đoạn 2026 – 2029 tại quận Ba Đình, Long Biên và các huyện Thanh Trì, Thạch Thất. Các dự án cung cấp hơn 8.300 căn hộ.

Không chỉ Hà Nội, TP. HCM, các địa phương có nhu cầu về NOXH cao như Bắc Ninh, Hải Phòng, Bắc Giang, Bình Dương…cũng đang đẩy nhanh thực hiện xây dựng phân khúc này. Chẳng hạn như Hải Phòng, từ năm 2022 đến nay, thành phố đã khởi công và đang xây dựng 9 dự án NOXH với hơn 15.000 căn. Dự kiến trong năm 2025 sẽ hoàn thành xong phần thô, hoàn thành chỉ tiêu giai đoạn 2021 – 2025 là 15.400 căn.

Ngoài ra, trên địa bàn thành phố cũng có 21 dự án đã có chủ trương đầu tư hoặc nhà đầu tư đang chuẩn bị khởi công với quy mô 20.400 căn, dự kiến hoàn thành, có sản phẩm đưa ra thị trường từ nay đến năm 2030.

Hay như tại Bình Dương, trong tháng 9 này, Tập đoàn bất động sản Bcons cũng sẽ khởi công xây dựng gần 2.500 căn NOXH tại dự án Khu chung cư NOXH Thống Nhất (đường Thống Nhất, TP Dĩ An). Mức giá căn hộ được đơn vị phát triển dự kiến khoảng 700 triệu đồng/căn, sẽ ra mắt đợt đầu tiên vào quý II/2025.

Người dân phải được nắm đầy đủ thông tin

Việc nguồn cung NOXH ngày càng được cải thiện đã mở ra cơ hội cho nhiều người lao động có mức thu nhập trung bình, thấp. Tuy nhiên, trong nhiều năm qua, trên thị trường NOXH cũng đã xuất hiện nhiều tiêu cực, bị trục lợi, “rơi vào tay người giàu” khiến các đối tượng lẽ ra được hưởng ưu đãi của Nhà nước lại mất cơ hội an cư.

Chẳng hạn như trường hợp tại khu chung cư Topaz Home 2 (TP Thủ Đức, TP. HCM), có 2 phân khu với khoảng 1.169 căn hộ, chiếm 80% là NOXH nhưng chỉ có khoảng 20% người có thu nhập thấp là tiếp cận được. Đa số các căn hộ còn lại rơi vào tay “người giàu” bằng nhiều cách như nhờ người đứng tên, hay “lách luật” bằng cách chứng minh lương dưới 11 triệu đồng/tháng nhằm đáp ứng điều kiện để mua.

Theo một người dân sống ở khu chung cư này, khoảng 40% số căn hộ là mua đi bán lại. Những người đang ở tại đây là mua lại, chứ không được mua trực tiếp từ chủ đầu tư, thậm chí có người khi biết đến thông tin có dự án NOXH như vậy thì cũng là lúc các căn hộ đã được bán hết.

Hay như dự án NOXH NHS Trung Văn (Hà Nội), dù chưa xây dựng xong nhưng nhiều môi giới đã rao bán dưới hình thức “ủy quyền” với giá lên tới 40 triệu đồng/m2, gấp đôi giá mở bán của chủ đầu tư hồi giữa năm 2023. Tại thời điểm đó, dự án gây xôn xao khi thu hút hàng nghìn người đến bốc thăm, trong đó không ít “người đi ô tô”, người có nhu cầu muốn mua để ở thực được môi giới chào bán “chênh” 200 – 300 triệu đồng/căn.

Trước đây, điều kiện mua, thuê NOXH có phần khó khăn cho người mua, thuê nhưng từ 1/8/2024, nhiều điều kiện đã được nới lỏng hơn để người dân dễ tiếp cận hơn. Điều này khiến nhiều người “vừa mừng, vừa lo”, mừng vì “dễ thở” hơn trong thủ tục, lo vì điều kiện được nới lỏng thì tiêu cực lại nhiều.

Theo ông Dương Tấn Hiển – Phó Chủ tịch UBND TP Cần Thơ, để NOXH đến được gần hơn với người có nhu cầu thực, người dân cần được tiếp cận đầy đủ thông tin về các dự án đầu tư NOXH trên các địa bàn có dự án, các quy định pháp luật hiện hành về đối tượng, điều kiện và trình tự, thủ tục mua, thuê, thuê mua NOXH.

Cùng với đó, tập trung vào mục tiêu cốt yếu của phát triển NOXH là đáp ứng nhu cầu có nơi ở phù hợp cho người dân chứ không phải là đáp ứng nhu cầu sở hữu nhà ở.