Những khoản thu “lạ” đầu năm khiến phụ huynh nhiều trường bức xúc

Đầu năm học mới, nhiều phụ huynh tại TP. HCM đang xôn xao bàn tán về việc trường học yêu cầu thuê máy lạnh cho con em họ. Chị Lan có con học tại một trường THCS ở quận 8 (TP. HCM) nhận được thông báo năm nay, nhà trường sẽ lắp máy lạnh trong các phòng học với chi phí thuê là 95.000 đồng/học sinh/tháng.

Chị Lan cho biết, mức phí này khiến nhiều phụ huynh ngạc nhiên vì nếu một lớp có khoảng 40 học sinh, tổng số tiền phải chi mỗi tháng sẽ là 3,8 triệu đồng. Như vậy, trong 9 tháng học, số tiền thuê và sử dụng máy lạnh sẽ lên đến 34,2 triệu đồng.

Chị Lan nói thêm, nhà trường chỉ hỏi ý kiến phụ huynh về việc có sử dụng máy lạnh hay không, nhưng chưa kịp rõ là sẽ mua hay thuê, thì lớp đã có máy lạnh sẵn rồi. Sau đó, chị nhận được phiếu thông báo đóng tiền. Chị cho rằng thay vì phương án thuê với chi phí cao, mỗi học sinh đóng khoảng 500.000 đồng để mua máy lạnh mới, sử dụng trong 3 năm học và sau đó tặng lại cho trường sẽ có lợi hơn.

Tương tự, chị Mai - có con đang học cấp THPT tại TP. Thủ Đức cho biết, con chị đã sử dụng dịch vụ thuê máy lạnh đến nay là năm thứ 3 với mức phí 90.000 đồng/tháng. Năm lớp 10, phụ huynh đã đề nghị được tự lắp máy lạnh nhưng không được chấp thuận. Nhà trường quyết định thuê. Đến giờ, không ai còn ý kiến nữa, nhưng về mặt kinh tế, chị vẫn cho rằng mua máy lạnh một lần là hiệu quả hơn. Sau khi các con ra trường, phụ huynh sẵn sàng tặng lại cho trường để tiết kiệm chi phí thuê hàng năm.

Trên các diễn đàn giáo dục, vấn đề này cũng tạo ra nhiều tranh luận giữa việc mua máy lạnh mới hay tiếp tục thuê. Những người ủng hộ phương án thuê cho rằng, việc tự mua máy lạnh không chỉ đơn giản dừng lại ở chi phí mua ban đầu. Họ lập luận rằng phụ huynh sẽ khó có thể tự đầu tư hệ thống điện phù hợp, bảo dưỡng định kỳ, và chịu các chi phí sửa chữa phát sinh. Chưa kể, việc chỉ tính tiền mua máy lạnh mà không tính đến tiền điện và các chi phí bảo trì là không đầy đủ.

Quyết định cuối cùng sẽ phụ thuộc vào sự đồng thuận của nhà trường và phụ huynh, nhưng điều quan trọng là cần có sự minh bạch và hợp lý để đảm bảo quyền lợi cho cả phụ huynh và học sinh.

Tại Trường Tiểu học - THCS - THPT Hồng Bàng (huyện Xuân Lộc, Đồng Nai), phụ huynh cũng bày tỏ sự phản đối với khoản thu "bảo trì tivi" mức 100.000 đồng/học sinh/năm. Nhiều người cho rằng, trường có "dấu hiệu lạm thu" ngay từ đầu năm học. Bởi tivi vừa mua mới, có bảo hành nhưng trường đã nóng vội "đẻ" ra phí bảo trì tivi để thu tiền của phụ huynh một cách lạ lùng.

Ngày 17/9, ông Đỗ Đăng Bảo Linh - Phó Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Đồng Nai cho biết, đã chỉ đạo nhà trường ngừng thu khoản phí này. Đồng thời, Sở cũng nhắc nhở các trường học khác trên địa bàn về việc tuân thủ các quy định trong việc thu phí và vận động quỹ phụ huynh, nhằm tránh tình trạng "lạm thu".

Trong môi trường giáo dục, tình trạng mỗi trường học có cách thu phí khác nhau, với những khoản thu lạ không hề hiếm gặp. Chẳng hạn, trong năm học vừa qua, tại Trường Tiểu học CN2 (TP. Cam Ranh, Khánh Hòa), nhà trường đã thu khoản "cải tạo khuôn viên" với mức 300.000 đồng mỗi phụ huynh. Sau khi phụ huynh lên tiếng phản ánh, Phòng Giáo dục và Đào tạo đã yêu cầu hiệu trưởng trả lại khoản thu này.

Một trường hợp khác gây chấn động dư luận là sự việc quỹ lớp thu 310 triệu đồng (mỗi phụ huynh đóng 10 triệu) tại lớp 1/2 Trường Tiểu học Hồng Hà (quận Bình Thạnh, TP. HCM) năm 2023. Các khoản thu bao gồm như sửa sang phòng học hơn 220 triệu đồng, sơn bàn ghế, lót gạch 5,5 triệu đồng, micro 1,5 triệu và internet 1,6 triệu đồng.

Ngoài ra còn có các chi phí không hợp lý như tiền ăn uống và tập văn nghệ kèm gấu bông hơn 5 triệu đồng, chi phí văn nghệ khai giảng 4 triệu đồng, và chi phí hoạt động trung thu hơn 4 triệu đồng. Sau khi sự việc được phản ánh, Phòng Giáo dục và Đào tạo quận Bình Thạnh đã xác nhận rằng chỉ có 2 trong 17 khoản chi của lớp này, với tổng số tiền hơn 12,7 triệu đồng, là hợp lý, còn lại đều không đúng quy định.

Theo một chuyên gia giáo dục, những khoản thu "lạ" này không chỉ gây ra bức xúc cho phụ huynh mà còn dẫn đến nhiều hệ lụy về niềm tin trong giáo dục. Các bậc cha mẹ có cảm giác như bị "ép buộc" phải đóng những khoản tiền không rõ mục đích, thiếu minh bạch và không được kiểm tra cẩn thận. Để giải quyết vấn đề này, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa Bộ Giáo dục và Đào tạo, các cơ quan quản lý địa phương, và nhà trường trong việc rà soát, kiểm tra và xử lý các khoản thu không hợp lý.