Hà Nội: Chưa thể xử lý dứt điểm tình trạng xe dù, bến cóc

Xe dù, bến cóc vẫn phức tạp

Tình trạng xe khách trá hình, xe dù, bến cóc… vẫn tiếp diễn phức tạp trên địa bàn Hà Nội. Mặc dù đã có nhiều biện pháp được triển khai, nhưng một số địa phương vẫn chưa chú trọng đến việc phối hợp, xử lý và ngăn chặn hiệu quả các vi phạm này.

Hiện tượng xe hợp đồng vận chuyển khách liên tỉnh, xe quá cảnh dừng đỗ đón khách trong nội thành Hà Nội, cũng như xe dù, bến cóc, đã tồn tại trong thời gian dài. Sau khi Sở Giao thông Vận tải (GTVT) Hà Nội phối hợp với Công an thành phố triển khai nhiều biện pháp quyết liệt, tình hình vi phạm đã có phần giảm bớt.

Tuy nhiên, gần đây các hình thức vi phạm này lại có dấu hiệu gia tăng trở lại, đặc biệt là xe khách trá hình dưới 16 chỗ và xe tuyến cố định quá cảnh, với những thủ đoạn lách luật tinh vi, biến đường phố thành bến cóc.

Trước đó vào cuối tháng 8 vừa qua, Sở GTVT Hà Nội đã ban hành văn bản số 5061/SGTVT-QLVT nhằm chấn chỉnh các đơn vị vận tải có hoạt động liên quan đến “xe dù, bến cóc,” gửi đến 14 hợp tác xã và công ty liên quan.

Cụ thể, các đơn vị được nhắc đến bao gồm: Hợp tác xã dịch vụ vận tải HM, Hợp tác xã vận tải 27-7, Hợp tác xã vận tải Hải Thịnh, Hợp tác xã vận tải xe Đông Nam, CTCP Vận tải Du lịch Hưng Long, CTCP Xây dựng và Dịch vụ Vận tải Đồng Hương Sông Lam, Công ty TNHH Du lịch Hương Thành, Công ty TNHH X.E Việt Nam, CTCP Du lịch Việt Nam Hà Nội, Công ty TNHH Thương mại Việt Tuấn, Công ty TNHH Dịch vụ Du lịch Nữ Hoàng, CTCP Vận tải Newway, và Hợp tác xã dịch vụ vận tải Trường Hải.

Sở GTVT yêu cầu các đơn vị kinh doanh vận tải hành khách phải ngay lập tức chấm dứt các hoạt động vi phạm, bao gồm việc lợi dụng xe hợp đồng để hoạt động như xe tuyến cố định, tổ chức đón trả khách không đúng nơi quy định và chạy lòng vòng trong nội đô để đón trả khách. Đồng thời, Sở cũng yêu cầu các đơn vị này tuân thủ nghiêm quy định về hợp đồng vận chuyển.

Các đơn vị vận tải hành khách tuyến cố định cần đảm bảo tất cả lái xe và phương tiện tuân thủ đúng lộ trình và điểm dừng, đỗ đã đăng ký, không được tự ý thay đổi hành trình. Bên cạnh đó, các đơn vị phải tăng cường công tác tự kiểm tra, giám sát nội bộ để kịp thời phát hiện và xử lý các hành vi vi phạm của lái xe và phương tiện thuộc quyền quản lý.

Không chỉ các doanh nghiệp vận tải tại Hà Nội, các doanh nghiệp ngoại tỉnh cũng tận dụng lộ trình để đón khách, mở văn phòng đại diện trong nội thành nhằm gom khách.

Đơn cử như Công ty TNHH Vận tải Kết Đoàn bị phản ánh nhiều lần về việc sử dụng xe hợp đồng để vận chuyển hành khách từ Hà Nội đi các tỉnh, gây lộn xộn trên các tuyến phố. Các phương tiện này không có lộ trình cố định, thường xuyên len lỏi qua các khu vực đông dân cư để đón trả khách, gây ùn tắc giao thông.

Tình trạng trên không chỉ gây ảnh hưởng đến giao thông mà còn tạo nên nhiều "điểm đen" về văn minh đô thị. Nhiều văn phòng, chi nhánh của các nhà xe xếp hàng hóa tràn ra vỉa hè, xe dừng đỗ bừa bãi trên lề đường, tái diễn vi phạm ngay sau khi bị xử phạt.

Thực trạng này đang đặt ra câu hỏi lớn cho Hà Nội về cách xử lý triệt để tình trạng xe khách trá hình, xe limousine và hệ thống văn phòng, chi nhánh của các doanh nghiệp vận tải gây xáo trộn trật tự đô thị.

Cần sự đồng bộ từ các cơ quan chức năng

Nhằm lập lại trật tự và an toàn giao thông, cũng như loại bỏ tình trạng xe “dù”, bến “cóc”, Hà Nội đã tiên phong trong việc ứng dụng khoa học công nghệ để xử phạt vi phạm của xe hợp đồng chở khách thông qua đối chiếu dữ liệu GPS.

Từ cuối tháng 2/2024, Thanh tra Sở GTVT Hà Nội đã triển khai kế hoạch phối hợp với các lực lượng và chính quyền địa phương để tăng cường kiểm tra, xử lý các vi phạm trong hoạt động kinh doanh vận tải hành khách. Lực lượng thanh tra tập trung vào các vi phạm có thể phát hiện qua thiết bị GPS và camera gắn trên xe như việc chạy quá tốc độ, vi phạm thời gian lái xe liên tục, và không truyền dữ liệu từ thiết bị GPS về hệ thống của Cục Đường bộ Việt Nam theo quy định.

Ông Cao Hiệp - Phó Chánh Thanh tra Sở Giao thông Vận tải Hà Nội cho biết, việc thu thập dữ liệu từ Hệ thống giám sát hành trình của Cục Đường bộ Việt Nam giúp xác định tài xế và doanh nghiệp có vi phạm quy định vận tải hay không. Phương pháp này giúp phát hiện xe hợp đồng hoạt động như xe khách tuyến cố định, góp phần loại bỏ tình trạng xe “dù” và bến “cóc”.

Tuy nhiên, hiệu quả của công tác kiểm tra, kiểm soát và xử phạt vi phạm trong kinh doanh vận tải và trật tự đô thị đối với các bến cóc trá hình vẫn chưa rõ nét. Thực tế ghi nhận số lượng xe khách trá hình, xe quá cảnh và xe dù sử dụng phương tiện từ 16 chỗ trở xuống quá nhiều. Các loại xe nhỏ này dễ dàng luồn lách vào sâu trong nội thành và không bị hạn chế thời gian ra vào các khu vực có mật độ giao thông cao khiến việc xử lý hàng nghìn chiếc xe mỗi ngày trở thành thách thức lớn đối với lực lượng chức năng.

Theo đại diện Đội Cảnh sát giao thông (CSGT) số 6 (Phòng CSGT Công an Hà Nội), các xe khách dưới 16 chỗ thường khó nhận biết khi hoạt động sai quy định. Ngay cả khi kiểm tra, việc xác định vi phạm cũng không dễ dàng, do nhà xe thường sử dụng hợp đồng khống và hành khách sẵn sàng hợp tác để qua mặt CSGT.

Trong khi đó, lực lượng CSGT và Thanh tra GTVT phải căng sức tuần tra, đấu tranh rất vất vả với các vi phạm này, nhưng sự vào cuộc của một số đơn vị và địa phương vẫn chưa đồng bộ. Đặc biệt, việc giám sát các văn phòng, chi nhánh đại diện nhà xe - thực chất là các bến cóc trá hình - còn lỏng lẻo.

Chuyên gia giao thông Nguyễn Mạnh Thắng cho rằng, việc các sở, ngành và địa phương chưa phối hợp đồng bộ, nơi thì quyết liệt, nơi lại thờ ơ, đã tạo điều kiện cho xe khách trá hình và bến cóc phát triển tràn lan. Hà Nội cần quyết liệt kêu gọi sự tham gia của các sở, ngành trong việc xử lý nghiêm các vi phạm, công khai thông tin để người dân biết và tạo sự răn đe đối với các nhà xe cố tình lách luật.