Ai Cập khởi động "dự án thế kỷ": Cải tạo Kim tự tháp Menkaure

"Dự án thế kỷ"

Mới đây, Bộ Du lịch và Cổ vật Ai Cập đã khởi động dự án khôi phục hình dáng ban đầu của Kim tự tháp Menkaure. Được biết đây là kim tự tháp nhỏ nhất trong ba kim tự tháp chính của quần thể Kim tự tháp Giza. Theo The Guardian, vỏ ngoài kim tự tháp sẽ được khôi phục bằng các khối đá granite.

Để thực hiện dự án này, Bộ Du lịch và Khảo cổ Ai Cập đã quyết định hợp tác với một phái đoàn Nhật Bản. Tổng thư ký Hội đồng Cổ vật Tối cao – Tiến sĩ Mostafa Waziri đánh giá đây là dự án lớn và cần phải có sự phối hợp của nhiều cộng tác viên. Theo đó, những người đứng đầu trong quá trình thực hiện sứ mệnh khôi phục kim tự tháp lần này là Tiến sĩ Waziri và Tiến sĩ Yoshimura Sakoguchi.

Theo ông Waziri trong suốt lịch sử có rất nhiều dự án được mệnh danh là “Dự án thế kỷ” và việc khôi phục lớp vỏ đá granit của Kim tự tháp Menkaure cũng quan trọng, thậm chí quan trọng hơn bất cứ dự án nào.

Vị Tiến sĩ này mô tả dự án là món quà mà Ai Cập gửi tới cho thế giới. Món quà này trùng với thời điểm sắp khai trương Đại Bảo tàng Ai Cập, điều này tạo điều kiện cho du khách có thể chiêm ngưỡng toàn bộ kim tự tháp ở thời hiện đại.

Để làm vỏ ngoài của kim tự tháp, ban đầu có 16 khối đã granit được sử dụng. Tuy nhiên hiện nay chỉ còn lại 7 khối. Dự án do Tiến sĩ Mostafa Waziri lãnh đạo Hội đồng Khảo cổ Tối cao Ai Cập dẫn đầu và sẽ kéo dài 3 năm gồm nhiều công đoạn như nghiên cứu, đo đạc, quét laser và thi công lớp vỏ đá.

Chuyên gia khảo cổ Ahmed Mohammadi cho rằng du lịch Ai Cập được thúc đẩy bởi những khám phá khảo cổ ở quốc gia này. Ông nói thêm, ông cùng những cộng sự của mình đã quan sát Kim tự tháp Menkaure trong các bản vẽ và chữ khắc cổ xưa thì thấy chúng khác với tình trạng hiện tại. Do đó dự án này nhằm mục đích khôi phục kim tự tháp về hiện trạng ban đầu như những người Ai Cập cổ đại đã xây dựng chúng.

Tranh cãi trái chiều xung quanh công tác cải tạo

Theo tìm hiểu, hiện nay các khối đã granit đã được các công nhân vận chuyển và đặt dưới chân kim tự tháp, nằm bên cạnh tượng nhân sư và các Kim tự tháp Khafre và Cheops lớn hơn ở Giza, gần thủ đô Cairo của Ai Cập.

Trên mặt đất 3 kim tự tháp lớn gồm Khufu, Khafre và Menkaure nằm thẳng hàng tuyệt đối với nhau, không chỉ có niên đại hàng nghìn năm tuổi, những kim tự tháp này còn ẩn chứa nhiều bí mật. Tại quần thể Kim tự tháp Giza, công chúng và giới chuyên gia luôn dành sự quan tâm lớn cho 3 kim tự tháp này.

Ban đầu khi xây dựng, các kim tự tháp được bao bọc bên ngoài bằng lớp đá granit và lớp phủ này dần mất đi theo thời gian. Do đó, việc cải tạo lại lớp đá granit nhằm mục đích khôi phục theo cấu trúc ban đầu.

Liên quan đến việc cải tạo, trên mạng xã hội Facebook, Tiến sĩ Waziri đã đăng một đoạn video ghi lại cảnh các công nhân đang chuyển những khối granite lớn đến khu vực dưới chân Kim tự tháp Menkaure. Ngay sau đó, video này đã thu hút được sự quan tâm của công chúng và nổ ra những ý kiến trái chiều  bất chấp những đánh giá tích cực của quan chức dự án.

Nhà Ai Cập học Monica Hanna bày tỏ quan điểm ngạc nhiên và cho rằng điều duy nhất cần làm cho Kim tự tháp Menkaure là lát gạch, “khi nào chúng ta mới chấm dứt được sự vô lý trong việc quản lý di sản?, ông viết"

Người khác thì châm chọc thay vì dán gạch, tại sao không dán giấy dán tường cho các kim tự tháp?

Phó Giáo sư về phục hồi và bảo tồn khảo cổ học - Ibrahem Badr cho rằng đây là một tình huống nghiêm trọng và cần phải đọc các công ước quốc tế về việc phục hồi và xử lý các cổ vật của Ai Cập.

Từ trước tới nay những câu chuyện xoay quanh vấn đề bảo tồn di sản ở Ai Cập thường là chủ đề tranh luận sôi nổi, bởi di sản này địa điểm du lịch chiếm 10% tổng sản phẩm quốc nội GDP. Gần đây, sau khi một nhà thầu cải tạo sơn màu trắng trên trần nhà chạm khắc công phu của nhà thờ Hồi giáo Abu al-Abbas al-Mursi ở Alexandira, được xây dựng từ thế kỷ 15, Ai Cập đã mở ra ngay một cuộc điều tra.

Kim tự tháp Menkaure là lăng mộ của Pharaoh Menkaure trị vì vương triều thứ 4 của Ai Cập, có niên đại 4.500 năm trước. Vào thời kỳ đó, người Ai Cập cổ đại chưa có những công nghệ, thiết bị hiện đại nhưng có thể căn chỉnh 3 kim tự tháp nằm thẳng hàng trên mặt đất.

Kim tự tháp ban đầu cao hơn 65m sau còn 61m với 16 tầng đá mặt ngoài là đá granite đỏ, 7 tầng còn nguyên vẹn. Các tầng trên ốp đá vôi trắng. Các mặt của 3 kim tự tháp Khufu, Khafre và Menkaure cũng đạt độ cân đối gần như hoàn hảo. Các cạnh và đỉnh của những công trình này còn gần như trùng khớp với các cạnh và đỉnh của la bàn.