Nhiều dự án được gỡ vướng, giá nhà kỳ vọng sẽ sớm "hạ nhiệt"

Theo Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA), việc Quốc hội thông qua Nghị quyết thí điểm thực hiện dự án nhà ở thương mại thông qua thỏa thuận nhận quyền sử dụng đất hoặc đất hiện có quyền sử dụng là một tin vui đối với các doanh nghiệp. 

Nhiều dự án lớn được hưởng lợi từ chính sách

HoREA cho biết, các doanh nghiệp vẫn cần chờ đến thời điểm 1/4/2025 khi Chính phủ ban hành nghị định chi tiết và hướng dẫn thực hiện nghị quyết. Sau đó, Hội đồng Nhân dân (HĐND) và Ủy ban Nhân dân (UBND) cấp tỉnh sẽ ban hành danh mục dự án thí điểm, xác định cụ thể các khu đất được thỏa thuận hoặc đã có quyền sử dụng đất để triển khai dự án nhà ở thương mại tại địa phương.

Trong thời gian chờ đợi, doanh nghiệp bất động sản cần chuẩn bị kỹ lưỡng hồ sơ năng lực cũng như hồ sơ pháp lý của khu đất đang có quyền sử dụng hợp pháp, hoặc các tài liệu liên quan đến địa điểm khu đất dự kiến sẽ thỏa thuận nhận quyền sử dụng.

Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HoREA cho biết, tại TP.HCM hiện có khoảng 20 dự án nhà ở thương mại mà nhà đầu tư đang sở hữu đất khác (không phải đất ở), chiếm khoảng 15% tổng số dự án nhà ở thương mại trên địa bàn. Những dự án này, dù có quy mô lớn và phù hợp với quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng đô thị, nhưng không được công nhận chủ đầu tư vì không đáp ứng điều kiện về quyền sử dụng đất ở theo quy định tại Điều 127 Luật Đất đai 2024.

Chính sách mới được kỳ vọng sẽ tháo gỡ vướng mắc cho khoảng 20 dự án bất động sản lớn này, từ đó gia tăng nguồn cung nhà ở cho thị trường. Điều này được cho là sẽ góp phần giảm áp lực giá nhà ở, vốn đang duy trì ở mức rất cao.

Cũng liên quan đến các dự án bị vướng mắc, trước đó, Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) TP.HCM đã trình dự thảo quyết định phê duyệt "Đề án Giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong công tác xác định giá đất cụ thể trên địa bàn thành phố” để giải quyết những bất cập còn tồn tại ở các dự án nhà ở.

Bên cạnh đó, UBND TP. HCM cũng đang tiếp tục rà soát các nội dung bất cập, mâu thuẫn hoặc chồng chéo trong quy định pháp luật nhằm tháo gỡ vướng mắc chung, đẩy nhanh tiến độ đầu tư xây dựng, đồng thời hoàn thiện cơ chế, chính sách để khơi thông các điểm nghẽn trong hoạt động đầu tư trên địa bàn.

Không chỉ TP.HCM, mới đây, lãnh đạo UBND TP Hà Nội cũng đã tổ chức cuộc họp khẩn nhằm lắng nghe báo cáo về tình hình thực hiện, những tồn tại và vướng mắc liên quan đến các dự án đầu tư chậm tiến độ trên địa bàn.

Theo đó, một số dự án đã được xem xét như Dự án Khu nhà ở cho học sinh, sinh viên tại Khu đô thị Pháp Vân - Tứ Hiệp, quận Hoàng Mai, được chuyển đổi mục đích sử dụng thành nhà ở cho thuê. Đồng thời, thành phố đã ban hành công điện yêu cầu các đơn vị liên quan tổng rà soát toàn bộ các dự án, công trình tồn đọng hoặc dừng thi công kéo dài trong nhiều lĩnh vực, nhằm tìm giải pháp hoàn thiện và đưa vào sử dụng.

Tiến độ tháo gỡ khó khăn cho các dự án vẫn chậm

Theo số liệu mới nhất về hoạt động của Tổ công tác của Thủ tướng nhằm tháo gỡ khó khăn cho các dự án bất động sản, trong ba quý vừa qua, Bộ Xây dựng đã ban hành 44 văn bản chỉ đạo, đôn đốc, tham mưu, hướng dẫn, và giải đáp các vướng mắc liên quan đến lĩnh vực này. Trong đó, 41 văn bản được gửi đến 20 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, tập trung vào các vấn đề như quy hoạch, nhà ở xã hội, cải tạo chung cư cũ, cấp phép xây dựng, và chuyển nhượng dự án.

Dù những khó khăn dần được cải thiện và từng bước tháo gỡ, nhiều dự án vẫn còn "bế tắc" về mặt pháp lý. Các doanh nghiệp kỳ vọng sự hỗ trợ chính sách và sự chỉ đạo quyết liệt từ Trung ương đến địa phương sẽ tạo "lối thoát" cho những dự án gặp vướng mắc, đặc biệt là tại Hà Nội và TP. HCM.

Theo báo cáo, tại Hà Nội, có 404 dự án nhà ở gặp vướng mắc và chậm tiến độ. Trong đó, thành phố mới xử lý được 158 dự án, còn 246 dự án đang tiếp tục giải quyết. Tại TP. HCM, có khoảng 220 dự án nhà ở gặp khó khăn, bao gồm 72 dự án do Tổ công tác yêu cầu và 148 dự án được HoREA tổng hợp kiến nghị. Hiện nay, 77 dự án đã được xử lý, còn 143 dự án vẫn đang trong quá trình giải quyết.

Báo cáo của UBND TP. Hà Nội cũng cho biết, trong 2-3 năm qua, tốc độ phát triển các dự án bất động sản tại Thủ đô rất chậm, gần như không có dự án mới được phê duyệt. Các sản phẩm nhà ở mới chủ yếu là từ các dự án đã được phê duyệt trước đó. Thậm chí, nhiều dự án đã khởi công từ lâu vẫn chậm tiến độ và phải điều chỉnh kế hoạch, với thời gian triển khai lên tới 10-20 năm do các vướng mắc về giải phóng mặt bằng, thủ tục đầu tư, đất đai và quy hoạch.

Tại TP. HCM, trong quý III/2024, có 3 dự án được chấp thuận chủ trương đầu tư và lựa chọn nhà đầu tư, bao gồm 1 dự án nhà ở xã hội; 37 dự án phát triển nhà ở đang triển khai, 1 dự án được cấp phép, và 4 dự án đã hoàn thành. Đáng chú ý, chỉ có 4 dự án với căn hộ đủ điều kiện bán nhà ở hình thành trong tương lai, bao gồm cả nhà ở thương mại và nhà ở xã hội.

Nhìn chung, tiến độ tháo gỡ vướng mắc tại hai đô thị lớn này vẫn diễn ra khá chậm. Việc giải quyết các khó khăn pháp lý chưa triệt để, gây ảnh hưởng lớn đến quá trình phục hồi của thị trường bất động sản và hoạt động của các doanh nghiệp trong bối cảnh thị trường còn nhiều thách thức.