Nghịch lý thị trường vàng cận Tết: Chính thống đìu hiu, “chợ đen” tấp nập

Chỉ còn ít thời gian nữa là đến các ngày lễ lớn trong năm như Tết Dương lịch, Tết Nguyên đán…nhưng thị trường vàng lại đang khá ảm đạm. Dọc theo "phố vàng" ở Hà Nội, cùng với các khu vực tập trung nhiều tiệm vàng tại Thành phố Hồ Chí Minh như chợ Tân Định (quận 1), chợ Bến Thành (quận 1), chợ An Đông (quận 5)… không khí cũng rất trầm lắng, lác đác vài khách ghé hỏi thăm rồi nhanh chóng ra về, thậm chí một số cửa tiệm còn đóng cửa im ắng.

Chưa bao giờ thị trường ảm đạm như hiện nay

Thực tế, thị trường vàng đã duy trì trạng thái ảm đạm từ quý III và hiện chưa rõ khi nào mới có dấu hiệu phục hồi. Theo báo cáo của Hội đồng Vàng thế giới (WGC), nhu cầu vàng trong quý III/2024 tại Việt Nam giảm tới 33% so với quý trước và giảm 10% so với cùng kỳ năm ngoái. Sự gia tăng mạnh mẽ của giá vàng cùng với các chính sách quản lý nghiêm ngặt đã làm giảm hoạt động mua mới.

Bà Nguyễn Thị Vân (trú tại Thanh Xuân, Hà Nội) đang có nhu cầu mua 10 lượng vàng SJC để trả món nợ bằng vàng từ khi cưới con cách đây 4 năm. Tuy nhiên, chị cảm thấy bế tắc khi muốn mua đủ số vàng này với mức giá ổn định như niêm yết.

"Ở các ngân hàng hay các thương hiệu lớn, tôi không thể gom đủ 10 lượng vàng để trả nợ, thậm chí 1-2 lượng cũng rất khó khăn. Tôi đã ra cửa hàng Bảo Tín Minh Châu hỏi trước, nhưng được phản hồi là không có vàng nhẫn hay vàng miếng sẵn có. Dù muốn đặt trước nhưng cửa hàng cũng không nhận đơn," bà Vân chia sẻ.

Khi phóng viên liên hệ qua fanpage chính thức của Bảo Tín Minh Châu để hỏi về việc mua bán vàng, câu trả lời nhận được từ phía công ty là hiện tại các sản phẩm như nhẫn tròn trơn vàng Rồng Thăng Long 9999, vàng miếng Bảo Tín Minh Châu, vàng miếng SJC, cũng như các quà mừng bản vị bằng vàng không có sẵn tại các cơ sở kinh doanh. Bên cạnh đó, công ty cũng thông báo rằng họ không nhận đơn đặt trước và không thực hiện giao dịch trực tuyến.

Không chỉ khách lẻ, ông Nguyễn Văn Dưng, Chủ tịch Hội Mỹ nghệ kim hoàn đá quý TP.HCM cũng cho báo Thanh Niên biết, trong suốt mấy chục năm kinh doanh trong lĩnh vực vàng, ông chưa bao giờ chứng kiến thị trường vàng ảm đạm như năm nay. Mặc dù chỉ còn vài tuần nữa là đến các mùa lễ hội cuối năm, nhưng các đơn vị sản xuất vàng vẫn chưa thấy có dấu hiệu khởi sắc. Không chỉ khó khăn trong việc mua nguyên liệu có nguồn gốc, các đơn vị sản xuất cũng không thể mua được hóa chất cần thiết để sản xuất vàng trang sức mỹ nghệ.

Tương tự, ông Nguyễn Ngọc Trọng, Giám đốc Công ty vàng Đối tác Mới, cũng thừa nhận chưa bao giờ thị trường vàng lại gặp khó khăn như năm nay. Sức mua yếu kém, và chính sách yêu cầu tiệm vàng phải giao dịch với hàng có nguồn gốc rõ ràng khiến lượng vàng trên thị trường càng trở nên khan hiếm. Hơn nữa, nguồn nguyên liệu để sản xuất trang sức cũng không sẵn nên các xưởng có rất ít đơn hàng, thậm chí không có đơn nào.

“Chợ đen” thu mua chênh đến 3 triệu đồng/lượng

Trong khi giao dịch mua vàng trực tiếp tại các cửa hàng tương đối hạn chế, thì khu vực “chợ đen” lại diễn ra sôi động. Nhiều tin rao mua bán vàng xuất hiện tràn ngập trên các hội nhóm và diễn đàn trực tuyến, với những lời mời chào như: "Em nhận thu mua vàng nhẫn Bảo Tín Minh Châu, Bảo Tín Mạnh Hải, DOJI, PNJ… giá cao nhất Hà Nội. Thu mua giao dịch trực tiếp tại nhà, anh chị em không phải lo đi xa"; "Chiều nay em cần 20 lượng SJC khu vực TP.HCM ai bán ib ạ, thu tận nơi"; "Em mua Bảo Tín Minh Châu và các hãng thương hiệu giá cao, số lượng bao nhiêu cũng mua, khu vực Hà Nội." Những lời rao này xuất hiện rất nhiều, đặc biệt là trong các nhóm chat Zalo và Messenger, nơi người mua bán thường chỉ rõ số lượng và giá trị giao dịch.

Hiện, giá thu mua vàng SJC tại Hà Nội và TP.HCM đang dao động khoảng 85,5 triệu đồng/lượng. Trong khi đó, giá niêm yết chiều mua vào của các doanh nghiệp 82,3 triệu đồng/lượng, còn vàng nhẫn ở mức khoảng 82,5 – 83,3 triệu đồng/lượng tùy đơn vị. Như vậy, giá thu mua vàng tại “chợ đen” đang cao hơn khoảng 2,2 – 3,2 triệu đồng/lượng so với giá niêm yết của các thương hiệu lớn.

Khảo sát cho thấy, phần lớn tin rao hiện nay tập trung vào việc thu mua vàng, với ít người rao bán. Tuy vậy, nhu cầu bán vàng cũng khá đa dạng, từ vài chỉ đến vài lượng. Giá bán vàng SJC tại Hà Nội và TP.HCM dao động từ 85,4 đến 85,8 triệu đồng/lượng, trong khi giá bán nhẫn tròn trơn và vàng miếng của các tiệm vàng lớn, như SJC và Bảo Tín Minh Châu, khoảng 84,3 – 84,53 triệu đồng/lượng.

Những người tiêu dùng như bà Vân, do vẫn có nhu cầu mua vàng để trả nợ cũng từ bỏ thị trường chính thống, tìm cách hỏi mua từ bạn bè, người quen. Nếu không gom đủ số vàng cần thiết, chị sẽ tính đến phương án tìm mua vàng ở "chợ đen", dù giá có thể cao hơn.

"Hiện nay, các hội nhóm rất nhiều người rao bán vàng. Nếu tìm được người bán với giá hợp lý và có đầy đủ giấy tờ, tôi sẽ mua”, bà Vân cho biết.

Theo chuyên gia vàng Trần Duy Phương, thị trường vàng trong nước những ngày qua đang gặp tình trạng khan hiếm nguồn cung. Mặc dù giá vàng thế giới có xu hướng giảm, nhưng giá vàng trong nước lại không giảm tương ứng. Đặc biệt, giá vàng nhẫn đôi khi ngang bằng hoặc cao hơn vàng SJC, cả về chiều mua vào và bán ra. Điều này tạo ra một sự chênh lệch đáng kể, khiến nhiều người phải chuyển sang giao dịch vàng "chợ đen" để tìm mua vàng SJC.

Ông Phương cũng lưu ý rằng hiện tại là thời điểm khá lý tưởng để xem xét đầu tư vào vàng, khi giá vàng thế giới đang ở mức thấp. Tuy nhiên, ông khuyến cáo các nhà đầu tư nên chia nhỏ số tiền và mua dần, vì giá vàng thế giới hiện vẫn chưa ổn định và có thể tiếp tục biến động.