TS. Nguyễn Trí Hiếu: Nếu không điều chỉnh chính sách, giá vàng miếng có thể đạt 92 triệu đồng/lượng trong năm nay

Theo cập nhật mới nhất, giá vàng SJC tại Bảo Tín Minh Châu sáng nay được niêm yết ở mức 86,8 - 90,3 triệu đồng/lượng, không thay đổi so với cuối ngày hôm trước. Mức chênh lệch giữa giá mua vào và bán ra là 3,5 triệu đồng/lượng. So với đầu giờ sáng ngày vía Thần Tài, giá vàng miếng SJC tại thương hiệu này đã tăng thêm 300.000 đồng/lượng ở cả hai chiều mua và bán.

Mức giá này cũng được ghi nhận tại các thương hiệu khác như SJC, Doji, PNJ… Đối với sản phẩm nhẫn tròn trơn, giá mua vào - bán ra dao động ở mức 86,8 - 90,25 triệu đồng/lượng, giữ nguyên so với cuối giờ hôm qua (7/2) và tăng 300.000 đồng/lượng so với đầu giờ sáng ngày trước đó. Như vậy, giá nhẫn tròn 9999 hiện nay gần tương đương với giá vàng miếng SJC.

Diễn biến lạ của thị trường vàng

Diễn biến giá vàng năm nay đi ngược lại với xu hướng thường thấy sau ngày vía Thần Tài, khi giá vàng những năm trước thường điều chỉnh giảm ngay trong ngày hoặc giảm sâu vào các ngày sau đó do nhu cầu mua vàng của người dân hạ nhiệt.

Tuy nhiên, các nhà phân tích nhận định, sự ổn định và neo cao của giá vàng trong năm nay có thể do ảnh hưởng từ giá vàng thế giới. Cụ thể, giá XAU/USD hiện giao dịch ở mức 2.859 USD/ounce, tăng nhẹ 0,05%. Quy đổi theo tỷ giá Vietcombank, giá vàng thế giới đạt khoảng 87,7 triệu đồng/lượng (chưa bao gồm thuế và phí).

Sáng nay (8/2, tức mùng 11 tháng Giêng), các cửa hàng vàng vẫn thu hút đông đảo người dân đến giao dịch. Theo ghi nhận, khoảng một nửa khách hàng là người bán vàng để "chốt lời", trong khi số còn lại mua vàng với số lượng nhỏ từ 2 - 5 chỉ để cầu may mắn sau ngày vía Thần Tài.

Nhận định về diễn biến này, TS. Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia kinh tế, nhận định rằng vàng không tuân theo chu kỳ lên xuống như bất động sản hay các loại tài sản khác mà thường xuyên duy trì xu hướng tăng. Hiện tại, gần như không có yếu tố nào đủ sức kéo giá vàng giảm, kể cả khi chỉ số đồng đô la Mỹ (USD Index) đang ở mức cao 107-108 điểm.

Thông thường, USD Index tăng sẽ gây áp lực giảm giá vàng, nhưng điều này đã không còn đúng trong giai đoạn hiện tại do niềm tin mạnh mẽ của nhà đầu tư vào vàng như một kênh trú ẩn an toàn. Trên thị trường quốc tế, giá vàng năm 2025 đã vượt ngưỡng 2.800 USD/ounce và đang tiến sát mốc 2.900 USD/ounce.

Nhiều dự báo cho rằng giá vàng có thể chạm mức 3.000 USD/ounce trong năm nay. Đây cũng là yếu tố góp phần khiến giá vàng trong nước neo cao sau ngày vía Thần Tài, trái ngược với xu hướng giảm của các năm trước. Hiện, giá vàng miếng vẫn chịu sự kiểm soát bởi chương trình bình ổn giá của Ngân hàng Nhà nước (NHNN), khiến nguồn cung trở nên khan hiếm.

Tuy nhiên, TS. Hiếu dự báo nếu NHNN không điều chỉnh chính sách, giá vàng miếng có thể đạt mức 92 triệu đồng/lượng trong năm nay, nhưng khó có khả năng vượt qua ngưỡng này trừ khi NHNN tăng cường cung ứng vàng ra thị trường.

Ngược lại, thị trường vàng nhẫn lại hoạt động theo cơ chế tự do và không nằm trong chương trình bình ổn giá như vàng miếng. Điều này mở ra khả năng giá vàng nhẫn có thể vượt giá vàng miếng trong năm nay. Thực tế cũng cho thấy, giá nhẫn tròn 9999 hiện đã tiệm cận giá vàng miếng SJC, phản ánh rõ rệt sự biến động khác biệt giữa hai phân khúc này trên thị trường.

Hai yếu tố quan trọng cần sửa đổi trong Nghị định 24

Trong nhiều năm qua, theo quy định pháp luật, NHNN là cơ quan duy nhất có quyền nhập khẩu vàng, xuất phát từ chủ trương chống vàng hóa trong nền kinh tế và đã đạt được những thành công nhất định trong việc kiểm soát hiện tượng này. Tuy nhiên, từ giữa năm 2024, thị trường vàng bắt đầu xuất hiện những đợt sốt giá mạnh mẽ, và đến nay, giá vàng vẫn tiếp tục duy trì ở mức cao.

Điều này vô tình tạo sự khan hiếm nguồn cung khiến giá vàng khó hạ nhiệt dù nhu cầu không tăng đột biến. Mới đây, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã chỉ đạo NHNN triển khai các giải pháp nhằm ổn định thị trường vàng. NHNN cũng xác định nhiệm vụ trong năm 2025 là đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động kinh doanh vàng phù hợp với bối cảnh mới.

Để thực hiện yêu cầu của Thủ tướng, TS. Nguyễn Trí Hiếu cho rằng, chương trình bình ổn giá vàng miếng của NHNN  vốn đã phát huy hiệu quả trong thời gian qua cần được xem xét lại. Thực tế cho thấy, dù giá vàng được kiểm soát, nhưng sự mất cân đối cung - cầu vẫn tồn tại do nguồn cung hạn chế. Do đó, NHNN nên cân nhắc nới lỏng các chính sách, tạo điều kiện để thị trường có nguồn cung dồi dào hơn, giúp cân bằng cung - cầu.

Hiện tại, hiện tượng vàng hóa không còn phổ biến trong nền kinh tế Việt Nam, khi vàng không còn được sử dụng làm phương tiện giao dịch như trước. Tuy nhiên, nhu cầu tích lũy vàng của người dân vẫn ở mức cao, đặc biệt là những lao động không có bảo hiểm xã hội coi vàng như một hình thức tự bảo hiểm tài chính. Vì vậy, NHNN cần xem xét tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người dân tiếp cận vàng một cách hợp lý.

TS. Nguyễn Trí Hiếu cho rằng, hai yếu tố quan trọng khi sửa đổi, bổ sung Nghị định số 24/2012/NĐ-CP về quản lý hoạt động kinh doanh vàng gồm: cân nhắc bãi bỏ thương hiệu vàng quốc gia SJC để các sản phẩm vàng khác được tự do cạnh tranh công bằng, và cho phép một số doanh nghiệp đủ điều kiện nhập khẩu vàng thay vì NHNN giữ độc quyền.

Tuy nhiên, bên cạnh việc tạo thuận lợi, thị trường vàng vẫn cần được quản lý chặt chẽ để tránh những rủi ro tiềm ẩn. NHNN nên phát huy vai trò là cơ quan quản lý thị trường thay vì trực tiếp tham gia như một thành viên. Bên cạnh đó, Việt Nam cũng nên nghiên cứu việc thành lập một sàn giao dịch vàng quốc gia.

Trước đó, chuyên gia vàng Trần Duy Phương cũng đề xuất, trước tình trạng khan hiếm vàng nguyên liệu, NHNN cần triển khai các giải pháp và lộ trình nhập khẩu hợp lý. Theo đó, mỗi năm NHNN nhập khoảng 20 tấn vàng với chi phí 1,7 tỷ USD, chia thành 5-6 đợt trong năm, chọn thời điểm giá vàng thấp để tối ưu chi phí, với mỗi đợt chỉ cần 200-300 triệu USD.