Không bắt buộc đổi giấy tờ đất đai sau sáp nhập hành chính

Theo thông tin từ Vietnamnet, hàng nghìn người dân tại huyện Lộc Hà (cũ) đang tập trung đăng ký biến động giấy chứng nhận quyền sử dụng đất sau khi huyện này sáp nhập. Cụ thể, theo nghị quyết của Quốc hội, từ ngày 1/1/2025, xã Hộ Độ của huyện Lộc Hà sẽ sáp nhập vào thành phố Hà Tĩnh, trong khi 11 xã, thị trấn còn lại sẽ thuộc huyện Thạch Hà, đồng thời xóa tên huyện Lộc Hà.

Không bắt buộc chuyển đổi giấy tờ nhà đất

Ông Nguyễn Việt Hùng, Trưởng Văn phòng Đăng ký đất đai chi nhánh huyện Thạch Hà cho biết, theo chỉ đạo của Sở TN&MT tỉnh Hà Tĩnh, trong vòng 3 tháng (từ tháng 1 đến tháng 3/2025), đơn vị sẽ hoàn tất công tác hỗ trợ người dân 11 xã, thị trấn vùng biển trong việc đăng ký biến động trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Không chỉ riêng huyện Lộc Hà, trong giai đoạn này, nhiều tỉnh thành cũng đang triển khai kế hoạch sắp xếp lại đơn vị hành chính. Điều này khiến nhiều người dân thắc mắc liệu khi địa chỉ thửa đất thay đổi, họ có cần phải đổi lại sổ đỏ hay không.

Trước đó, tại hội nghị triển khai kế hoạch sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã giai đoạn 2023-2025, Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Võ Văn Hoan chia sẻ, việc sáp nhập các phường sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến người dân và doanh nghiệp, đặc biệt là với các loại giấy tờ có liên quan đến địa chỉ, như thẻ căn cước, số nhà, giấy tờ nhà đất, tài khoản ngân hàng, danh thiếp, bao bì sản phẩm…

Ông Hoan cũng ước tính có hơn 800.000 người dân và doanh nghiệp sẽ phải điều chỉnh thông tin giấy tờ vì thay đổi địa giới hành chính và tên phường. Tuy nhiên, TP.HCM không yêu cầu bắt buộc mọi người phải thay đổi giấy tờ ngay sau khi sáp nhập, mà chỉ cần điều chỉnh khi có sự kiện pháp lý cụ thể. Vì vậy, các cơ quan, đơn vị sẽ sớm thông báo và hướng dẫn về việc thừa nhận giá trị pháp lý của các giấy tờ này, chỉ thực hiện điều chỉnh khi cần thiết.

Tương tự, người dân tại xã Diên Bình, huyện Diên Khánh (tỉnh Khánh Hòa) cũng có phản ánh về việc, họ đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất nhưng, xã này đã được sáp nhập với xã Diên Lộc thành xã Bình Lộc. Người dân bày tỏ băn khoăn về việc liệu có phải nộp hồ sơ để chỉnh sửa giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo bản đồ của xã mới.

Tuy nhiên, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Khánh Hòa cho biết, việc thay đổi địa giới hành chính trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất sẽ được thực hiện theo nhu cầu của người sử dụng. Việc này có thể tiến hành đồng thời với thủ tục đăng ký biến động đất đai và tài sản gắn liền với đất đã được cấp giấy chứng nhận.

Phân tích rõ hơn về mặt pháp lý, luật sư Thu Hà (Đoàn luật sư Hà Nội) cho biết, theo Khoản 2 Điều 133 Luật Đất đai 2024, trường hợp có thay đổi thông tin liên quan đến đất đai, cơ quan có thẩm quyền sẽ xác nhận biến động trên giấy chứng nhận đã cấp hoặc cấp mới giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất khi người sử dụng đất hoặc chủ sở hữu có nhu cầu.

Cũng theo Khoản 1 Điều 133 Luật Đất đai 2024, việc đăng ký biến động được thực hiện khi có thay đổi về ranh giới, mốc giới, kích thước, diện tích, số hiệu hoặc địa chỉ của thửa đất. Điều này có nghĩa là, khi các tỉnh, thành thực hiện việc sắp xếp lại đơn vị hành chính, nếu người dân muốn có giấy chứng nhận mới, họ sẽ phải thực hiện đăng ký biến động. Tuy nhiên, việc này không bắt buộc và chỉ thực hiện khi người sử dụng đất hoặc chủ sở hữu tài sản có nhu cầu cấp sổ đỏ mới.

Sẽ có tác động đến giá trị bất động sản

Tuy không gây ảnh hưởng lớn đến thủ tục giấy tờ của người dân nhưng một số chuyên gia cho rằng, việc sáp nhập các đơn vị hành chính sẽ có tác động mạnh đến thị trường bất động sản. Một thay đổi rõ rệt là khi một khu vực trở thành trung tâm mới, sẽ thu hút nhiều nguồn lực để phát triển cơ sở hạ tầng, thương mại và dịch vụ.

Điều này dẫn đến sự tăng trưởng mạnh mẽ về giá trị bất động sản, đặc biệt là ở các khu vực gần trụ sở chính phủ, trung tâm mua sắm và các tuyến giao thông quan trọng. Thực tế từ những lần sáp nhập trước cho thấy giá đất ở các khu vực được chọn làm trung tâm hành chính mới có thể tăng từ 30-50% chỉ trong một thời gian ngắn.

Chẳng hạn, sau khi Hà Tây sáp nhập vào Hà Nội vào năm 2008, giá đất tại các khu vực như Hà Đông và Hoài Đức đã tăng gấp 2-3 lần chỉ trong vài năm nhờ sự phát triển hạ tầng đô thị của thủ đô. Tương tự, khi TP. Thủ Đức được thành lập vào năm 2021, giá đất tại khu vực này cũng chứng kiến sự tăng trưởng chóng mặt, đặc biệt là tại các khu đất nền và căn hộ cao cấp.

Tuy nhiên, các chuyên gia cũng nhận định, thông tin sáp nhập tỉnh hay thành phố cũng thường là "mồi lửa" cho nhiều nhà đầu tư đổ xô vào mua đất với kỳ vọng giá sẽ tăng mạnh. Điều này đôi khi dẫn đến hiện tượng sốt đất ảo và nguy cơ bong bóng bất động sản.

Ví dụ, khi có tin đồn Phú Quốc sẽ trở thành thành phố trực thuộc tỉnh Kiên Giang, giá đất tại đây đã tăng vọt chỉ trong vài tháng, từ 10-20 triệu đồng/m² lên 50-60 triệu đồng/m². Tuy nhiên, khi quá trình nâng cấp thành phố bị chậm lại, giá đất nhanh chóng giảm mạnh, khiến nhiều nhà đầu tư bị mắc kẹt.

Sự biến động này cũng phản ánh một thực tế là những cơn sốt đất cục bộ có thể khiến người mua gặp rủi ro lớn khi giá bất động sản không tăng trưởng như kỳ vọng. Do đó, tình trạng đầu cơ, mua bán theo tâm lý đám đông mà không dựa trên các yếu tố phát triển thực sự sẽ dễ khiến thị trường bất động sản trở nên bất ổn.

Ngoài khu vực trung tâm hành chính mới, các vùng ven cũng có thể hưởng lợi từ sự thay đổi này nếu có quy hoạch hạ tầng hợp lý. Sau khi TP. Thủ Đức được thành lập, không chỉ khu trung tâm mới tăng trưởng mạnh mà các khu vực lân cận như Dĩ An (Bình Dương) và Nhơn Trạch (Đồng Nai) cũng đã được hưởng lợi từ sự phát triển hạ tầng và dòng vốn đầu tư.

Những khu vực có quỹ đất sạch, kết nối giao thông tốt và được quy hoạch thành khu đô thị hoặc khu công nghiệp sẽ có tiềm năng phát triển mạnh mẽ. Tuy nhiên, nếu quy hoạch thiếu đồng bộ, một số khu vực có thể bị bỏ quên, khiến giá đất không tăng trưởng như kỳ vọng. Vì vậy, trước những biến động trên thị trường bất động sản do sáp nhập tỉnh, người dân và nhà đầu tư cần có chiến lược hợp lý để tránh rủi ro.