Hiện TP.HCM đang có gần 9.000 căn hộ và 2.100 nền đất tái định cư bỏ trống, không có người ở. Thông tin này được Sở Xây dựng thành phố công bố hồi giữa tháng 5. Thành phố cũng có chủ trương đấu giá hơn 4.900 căn hộ và 42 nền đất thuộc dự án Khu tái định cư Bình Khánh và Khu nhà tái định cư Vĩnh Lộc B.
Trước mắt, đến cuối năm 2024, thành phố sẽ hoàn tất các thủ tục đấu giá 3.790 căn hộ tại Khu tái định cư Bình Khánh. Dự án thuộc chương trình phục vụ người người dân trong khu vực giải tỏa để thực hiện dự án Khu đô thị mới Thủ Thiêm.
Liên quan đến việc đấu giá này, nhiều chuyên gia cho rằng, số lượng căn hộ này đã được đấu giá nhiều lần trước đó và đều thất bại, lần này tới này cũng khó thoát được kết quả tương tự. Bởi lẽ, những căn hộ này đã bỏ trống gần 10 năm, nhiều hạng mục đã xuống cấp trầm trọng, số lượng căn hộ đưa ra một lần như vậy là quá lớn, làm khó các nhà đầu tư.
Nhiều chuyên gia cho rằng, khả năng đấu giá thành công gần 3.800 căn hộ tái định cư bỏ hoang ở Khu đô thị mới Thủ Thiêm là không cao
Chưa kể, không có nhiều doanh nghiệp đủ nguồn lực tài chính để tham gia. Ngay cả khi trúng đấu giá thì bài toán đầu ra của các căn hộ này cũng không dễ dàng. Do đó, một số chuyên gia cho rằng, dù TP.HCM bảo vệ phương án đấu giá nhưng cũng cần có thêm giải pháp mới vì Quốc hội đang bàn chính sách cho phép chuyển đổi nhà tái định cư thành nhà ở xã hội (NOXH).
Theo TS. Huỳnh Phước Nghĩa, Giám đốc Trung tâm kinh tế luật và quản lý thuộc Đại học Kinh tế TP.HCM, doanh nghiệp sẽ không quá mặn mà với khu tái định cư này bởi bên cạnh yếu tố tài chính thì nếu trúng đấu giá, sẽ phải tốn một lượng lớn chi phí sửa sang, muốn chuyển sang nhà ở thương mại phải đóng thêm tiền sử dụng đất.
Cũng theo ông Nghĩa, trước hết cần nhìn vào mục đích của việc đấu giá. TP.HCM cần tận dụng Nghị quyết 98 của Quốc hội để có những cơ chế đặc thù chuyển đổi từ nhà tái định cư thành NOXH. Khi đó, thành phố sẽ xin ý kiến để quá trình chuyển đổi hợp lý, thuận lợi hơn.
Bên cạnh cách chuyển đổi sang NOXH, ông Nghĩa cho biết, do vị trí của dự án này gần như thuộc trung tâm TP Thủ Đức, nên có nhiều tiềm năng khai thác sử dụng, thu về ngân sách cho Nhà nước. Do đó, có thể chuyển đổi dự án thành bệnh viện hoặc khai thác cho thuê.
Đồng quan điểm, ông Lê Hoàng Châu – Chủ tịch HoREA cho rằng, nếu tiếp tục đấu giá trọn lô như hiện nay sẽ khó thành công, do thị trường vẫn còn rất nhiều khó khăn. Nên chia lẻ lượng căn hộ này thành các gói thầu nhỏ để đấu giá.
TS. Huỳnh Phước Nghĩa cho rằng, bên cạnh đấu giá, TP.HCM hoàn toàn có thể có thể chuyển đổi dự án tái định cư bỏ hoang thành bệnh viện hoặc khai thác cho thuê
Tương tự, TS. Nguyễn Văn Đính – Chủ tịch Hội Môi giới bất động sản Việt Nam (VARS) cho biết, quan điểm của TP.HCM là bán đấu giá nhà tái định cư bỏ hoang cho các chủ đấu từ chứ không bán cho người mua nhà. Nhưng nếu nhà đầu tư trúng đấu giá, khả năng họ sẽ tiếp tục cải tạo thành nhà ở thương mại, cộng thêm với biên độ lợi nhuận mục tiêu, dẫn đến giá loại nhà này không thể vừa túi tiền. Vì vậy, ông Đính kiến nghị, dành một số block nhà bán đấu giá trực tiếp cho người mua.
Song song với đó, hầu hết chuyên gia đều cho rằng, để đấu giá, TP.HCM phải hoàn thiện đồng bộ về hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội. Đồng thời nâng cấp phần sở hữu chung như thang máy, công viên...đấu giá toàn bộ khối đế để tiến tới vận hành khối dịch vụ. Từ đó sẽ thu hút được dân cư.
Liên quan đến việc gỡ khó cho tình trạng bỏ hoang nhà tái định cư nói chung, ông Hoàng Văn Cường - Ủy viên Ủy ban Tài chính Ngân sách của Quốc nêu quan điểm, cần thay đổi quan niệm về việc tạo các quỹ nhà tái định cư. Không nên xây dựng các quỹ nhà chuyên biệt chỉ dành cho tái định cư, chất lượng không cao, hạ tầng không đồng bộ mà nên lồng ghép trong các dự án thương mại.
