Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Hà Nội (CDC Hà Nội) vừa đưa ra cảnh báo về một trào lưu nguy hiểm có tên "bắt pen" đang lan truyền mạnh mẽ trên mạng xã hội, đe dọa đến tính mạng giới trẻ.
"Bắt pen" không phải là một môn thể thao liên quan đến bóng đá, mà là một trào lưu trên TikTok, trong đó người chơi ấn mạnh vào hai bên mạch máu cổ của người khác nhằm tạo cảm giác lâng lâng hoặc "phê pha giả tạo". Nguyên nhân chính dẫn đến trào lưu này là nhiều người, đặc biệt giới trẻ muốn thử nghiệm cảm giác mạnh và mới lạ. Tuy nhiên, cảm giác hưng phấn chỉ kéo dài vài giây, trong khi hậu quả tiềm ẩn vô cùng nguy hiểm, khó có thể lường trước.
Bác sĩ Đỗ Doãn Bách - Viện Tim mạch, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, khu vực mà các bạn trẻ tác động ở trò chơi "bắt pen", trong y học được gọi là xoang cảnh. Đây là một vùng giãn nở nằm ở gốc động mạch cảnh trong, ngay phía trên nơi động mạch cảnh trong và động mạch cảnh ngoài phân nhánh. Khu vực này rất nhạy cảm với sự thay đổi áp suất trong động mạch.
Khi bị tác động mạnh bằng tay, nó có thể gây ra phản ứng của dây thần kinh phế vị, làm thay đổi lớn về nhịp tim và huyết áp, dẫn đến nhịp tim chậm, giãn mạch, hạ huyết áp, thậm chí ngừng tim. Bác sĩ Bách cảnh báo, hành động này còn có nguy cơ tạo cục máu đông hoặc bong các mảng bám, dẫn đến đột quỵ và đe dọa tính mạng.
Ông cho biết thêm, việc kích thích xoang cảnh khi thực hiện tại bệnh viện, dưới sự giám sát của bác sĩ chuyên môn, có thể được sử dụng để điều trị tăng huyết áp kháng trị hoặc rối loạn nhịp tim. Tuy nhiên, phương pháp này chỉ dùng trong những tình huống đặc biệt và không hiệu quả bằng thuốc. Hơn nữa, kích thích xoang cảnh tại bệnh viện chỉ là xoa nhẹ và từng bên, không phải ấn mạnh cả hai bên như cách mà giới trẻ đang thực hiện.
Bác sĩ Bách nhấn mạnh, đè mạnh lên mạch máu nuôi não là cực kỳ nguy hiểm, gây gián đoạn lượng máu lên não, và nếu thực hiện nhiều lần có thể gây tổn thương não vĩnh viễn, không thể phục hồi. Do đó, nếu các bạn trẻ tự hướng dẫn và thực hiện hành động này cho nhau, đặc biệt với những người có nguy cơ tiềm ẩn hội chứng xoang cảnh, hậu quả có thể rất nghiêm trọng.
Nhiều chuyên gia y tế khác cũng cảnh báo, chèn ép hai bên động mạch cảnh là hành động nguy hiểm, tiềm ẩn nhiều rủi ro nghiêm trọng cho sức khỏe. Việc này cản trở dòng máu lên não, có thể dẫn đến thiếu oxy não, gây ra các vấn đề nghiêm trọng như tổn thương não hoặc thậm chí tử vong. Vì vậy, tuyệt đối không nên thực hiện hành động này để tìm cảm giác hay thư giãn.
Nếu ai đã từng tham gia hành vi này và xuất hiện các dấu hiệu bất thường như đau đầu, chóng mặt, ngất xỉu, hoặc có các triệu chứng liên quan đến thần kinh, cần đi khám ngay để kiểm tra sức khỏe kịp thời. Gia đình và nhà trường cần chủ động truyền thông để các bạn trẻ hiểu rõ về những mối nguy hiểm tiềm ẩn nhằm đảm bảo an toàn cho bản thân và cộng đồng.
Ngoài các vấn đề về sức khỏe, trào lưu này còn đặt ra một câu hỏi lớn về trách nhiệm của mạng xã hội trong việc kiểm soát nội dung nguy hiểm. Các chuyên gia đã lên tiếng yêu cầu ngăn chặn sự lan truyền của trào lưu này trên các nền tảng mạng xã hội. Đây không phải là một "trò chơi" hay một hành động để thử nghiệm, mà là mối nguy hại nghiêm trọng. Việc tham gia hoặc cổ vũ cho các trào lưu như vậy chỉ làm gia tăng rủi ro cho bản thân và cộng đồng.