Gần đây, Trung tâm Bệnh nhiệt đới của Bệnh viện Nhi Trung ương đã tiếp nhận và điều trị nhiều trẻ em nhập viện do mắc viêm màng não, chủ yếu do Enterovirus (EV). Như trường hợp một bé trai 7 tuổi (ở Hà Nội) có tiền sử sức khỏe bình thường, đột ngột xuất hiện các cơn đau đầu, kèm theo nôn và sốt.
Lo lắng, gia đình đã đưa bé đến cơ sở y tế để thăm khám. Các bác sĩ nghi ngờ bé mắc viêm màng não nên đã chuyển tuyến lên Bệnh viện Nhi Trung ương điều trị. Tại Bệnh viện Nhi Trung ương, kết quả xét nghiệm dịch não tủy cho thấy số lượng lớn bạch cầu, chủ yếu là bạch cầu Lympho và xét nghiệm PCR cho kết quả dương tính với Enterovirus. Sau 5 ngày điều trị theo phác đồ viêm màng não do virus, bé đã tỉnh táo, hết sốt, không có biến chứng và được xuất viện.
Tương tự, Đào Mạnh T. (8 tuổi, Gia Lâm, Hà Nội) và Nguyễn Bảo N. (4 tuổi, Chương Mỹ, Hà Nội) cũng được đưa đến Trung tâm Bệnh Nhiệt đới Bệnh viện Nhi Trung ương trong tình trạng bị đau đầu dữ dội. Qua thăm khám, cả hai đều được chẩn đoán mắc viêm màng não do virus EV.
ThS.BS Lê Thị Yên - Trung tâm Bệnh Nhiệt đới cho biết, cả hai bé nhập viện trong tình trạng nặng. Sau 4 ngày điều trị theo phác đồ, cả hai bé đã hết triệu chứng đau đầu, tỉnh táo và không gặp biến chứng.
TS.BS Đỗ Thiện Hải - Phó Giám đốc Trung tâm Bệnh Nhiệt đới cho hay, viêm màng não do virus là tình trạng viêm màng não gây ra bởi các loại virus, bệnh có thể gặp ở mọi lứa tuổi, nhưng thường lây lan nhiều hơn ở trẻ nhỏ khi nguyên nhân là virus đường ruột.
Ở trẻ lớn, bệnh thường biểu hiện nặng nề với triệu chứng đau đầu. Bệnh có khả năng lây lan và tạo thành các ổ dịch nhỏ, tuy nhiên, đa phần lành tính và trẻ có thể xuất viện sau 3 - 5 ngày điều trị, trừ một số trường hợp hiếm gặp có biến chứng nặng như suy tuần hoàn, suy hô hấp phải thở máy.
Bộ Y tế cũng nhận định, viêm màng não do virus là một bệnh lý nghiêm trọng, có thể gây tổn thương não để lại di chứng thần kinh nghiêm trọng và có nguy cơ tử vong cao, đặc biệt ở trẻ nhỏ dưới 1 tuổi, nhóm có nguy cơ bị bệnh nặng và có thể dẫn đến bại não.
Theo bác sĩ Hải, năm nay số ca mắc viêm màng não do virus đường ruột EV tăng nhiều hơn. Các triệu chứng điển hình của bệnh gồm sốt, buồn nôn, đau đầu, cổ cứng, và rối loạn tiêu hóa. Nhiều phụ huynh nhầm lẫn với ngộ độc thực phẩm khi thấy con sốt và tiêu chảy. Tuy nhiên, nếu trẻ có các triệu chứng này kèm đau đầu, cần được kiểm tra xem có viêm màng não hay không, đặc biệt ở trẻ mẫu giáo.
Các loại virus thường gây viêm màng não bao gồm Enterovirus (EV), Herpesvirus và nhóm Arbovirus (như virus viêm não Nhật Bản, sốt xuất huyết). Để chẩn đoán chính xác, bác sĩ sẽ chọc dịch não tuỷ và thực hiện xét nghiệm PCR.
Hiện tại, viêm màng não do EV chưa có thuốc đặc trị hoặc vaccine phòng ngừa. Do đó, để phòng bệnh, phụ huynh cần hướng dẫn trẻ vệ sinh tay sạch sẽ bằng xà phòng trước khi ăn, sau khi hắt hơi, và đi vệ sinh. Thực hiện ăn chín, uống sôi, và sử dụng thực phẩm sạch có nguồn gốc rõ ràng. Đồng thời, vệ sinh đồ chơi, giữ môi trường sống sạch sẽ, và khử trùng các bề mặt tiếp xúc thường xuyên như tay nắm cửa, bàn ghế.
Các chuyên gia y tế khác cũng khuyến cáo, hiện tại đang là thời điểm giao mùa, khi thời tiết thay đổi thất thường sẽ là điều kiện thuận lợi cho các loại vi khuẩn, virus gây bệnh phát triển, trong đó có bệnh viêm màng não do virus. Do đó, cha mẹ cần chú ý đến vệ sinh cá nhân của trẻ và báo với nhà trường khi con mắc bệnh truyền nhiễm để có biện pháp phòng ngừa, vệ sinh đồ chơi và bát đũa, tránh lây lan. Nếu trẻ có triệu chứng sốt, nôn, đau đầu không giảm sau khi dùng thuốc, cha mẹ nên đưa con đến cơ sở y tế ngay để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
