Vào tháng 7 năm nay, các mô hình dự báo thời tiết dựa trên AI lần đầu tiên được sử dụng đã giúp Đài Loan (Trung Quốc) dự đoán tốt hơn đường đi và tác động của cơn bão Gaemi, cơn bão mạnh nhất đã từng tấn công hòn đảo này trong 8 năm qua với lượng mưa kỷ lục.
Công nghệ mới này đã gây ấn tượng với cơ quan khí tượng thủy văn Đài Loan khi dự đoán sớm 8 ngày trước khi Gaemi đổ bộ - vượt trội hơn hẳn các phương pháp thông thường.
Chia Hsin-sing, Giám đốc công ty cung cấp dịch vụ thời tiết Taiwan Integrated Disaster Prevention of Technology Engineering Consulting Company cho biết: "Mọi người bắt đầu nhận ra AI thực sự mang lại một số hiệu suất đáng kinh ngạc so với các mô hình dự báo thời tiết thông thường".
Bebinca hiện đang được theo dõi bằng bằng các công cụ AI bởi nhiều người, bao gồm cả Lin Ping-yu, một nhà dự báo tại Cục Thời tiết Trung ương Đài Loan (CWA). Ông cho biết AI đã giúp họ tin tưởng hơn vào khả năng sẽ không có cơn bão tấn công trực tiếp.
"AI thực sự tốt cho chúng tôi. Nó giống như có thêm một công cụ hữu ích để sử dụng", Lin nói.
Các chương trình thời tiết AI được cung cấp bao gồm FourCastNet của Nvidia, GraphCast của Google và Pangu-Weather của Huawei, cũng như hệ thống dựa trên học sâu của Trung tâm Dự báo thời tiết tầm trung châu Âu.
"Đây là một cuộc chạy đua (phần mềm theo dõi thời tiết bằng AI) được theo dõi rất sôi nổi. Chúng ta sẽ sớm biết ai là người chiến thắng", Chia nói.
Theo các nhà dự báo và học giả, các mô hình AI như vậy cũng đã bắt đầu được sử dụng để dự đoán bão và lốc xoáy ở các khu vực khác với độ chính xác cao.
Phần mềm dựa trên AI được đào tạo bằng cách sử dụng dữ liệu thời tiết lịch sử để tìm hiểu mối quan hệ nhân quả của các hệ thống khí tượng và có thể dự đoán hàng trăm biến số thời tiết trước nhiều ngày - một quá trình chỉ mất vài phút để hoàn thành.
Theo dữ liệu do CWA tổng hợp, đối với tất cả các cơn bão ở Tây Thái Bình Dương trong năm nay cho đến giữa tháng 9, độ chính xác của AI trong việc dự đoán đường đi của bão trong khung thời gian 3 ngày cao hơn gần 20% so với các mô hình thông thường.
Theo phó giám đốc CWA Lu Kuo-Chen, trước cơn bão Gaemi, AI đã giúp các chuyên gia dự đoán một vòng lặp bất thường trên đường đi của nó tác động đến Đài Loan và thúc đẩy họ nhanh chóng đưa ra cảnh báo về lượng mưa kỷ lục, lên tới 1,8 mét (5,9 feet) – số liệu sau đó đã được chứng minh chính xác trong thực tế.
"(AI) đã thúc đẩy sự tự tin của các nhà dự báo khi đưa ra dự đoán đó", Lu cho biết, đồng thời nói thêm rằng cảnh báo sớm đã giúp các nhà chức trách có thêm thời gian để chuẩn bị.
Lu cũng đang đặt hy vọng vào mối quan hệ hợp tác với Nvidia, công ty đã công bố một công cụ AI tạo sinh có tên CorrDiff trong năm nay, nhằm mục đích dự báo chính xác hơn vị trí đổ bộ của bão và cung cấp hình ảnh có độ phân giải cao hơn bên trong cơn bão.
Tuy nhiên, hiện tại, các chuyên gia cho biết các công cụ AI chưa thể đưa ra dự báo chất lượng về tác động chi tiết hơn của cơn bão, chẳng hạn như sức mạnh và sức gió, và cần thêm thời gian để công nghệ mới củng cố vị thế dẫn đầu so với các phương pháp truyền thống.
"Đó chỉ là may mắn thôi sao?" Chia nói, chỉ vào màn trình diễn tuyệt vời của AI trên Gaemi. "Chúng ta cần cho AI thêm chút thời gian. Đây là điều đáng mong đợi."