Chiều 22/5, Quốc hội đã thảo luận dự án Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ, trong đó có nội dung về biển số xe. Điều 37 dự án Luật quy định, biển số xe được cấp và quản lý theo mã định danh của chủ xe là tổ chức, cá nhân. Trường hợp tổ chức chưa có mã định danh điện tử thì quản lý theo mã số thuế hoặc quyết định thành lập.
Bà Nguyễn Phương Thủy - Phó chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội cho rằng, đây là bước thay đổi căn bản trong công tác quản lý phương tiện khi chuyển từ quản lý theo đơn vị hành chính cấp tỉnh sang gắn với chủ sở hữu xe. Quy định này cũng tạo thuận lợi cho chủ sở hữu phương tiện trong thực hiện thủ tục hành chính, theo dõi thông tin xe, thực hiện các nghĩa vụ thanh toán về giá, phí, nộp tiền phạt vi phạm hành chính.
Tuy nhiên, bà Thủy băn khoăn khi phương thức quản lý thì theo mã định danh nhưng lệ phí đăng ký và cấp đổi biển số xe vẫn căn cứ vào địa giới nhằm hạn chế phương tiện giao thông tại các đô thị lớn. Như vậy, chủ sở hữu phương tiện ở đô thị thuộc khu vực I như Hà Nội, TP. HCM phải chịu mức lệ phí cao hơn nhiều lần so với khu vực II, III. Điều này là vô lý vì xe của các tỉnh vẫn lưu thông bình thường ở Hà Nội, TP. HCM và ngược lại.
Theo bà Thủy, quản lý phương tiện theo số định danh của chủ xe thì quy định như trên sẽ không còn phù hợp. Phân biệt mức lệ phí không đạt được mục đích hạn chế phương tiện và không bảo đảm công bằng với các chủ sở hữu. Do đó, bà đề nghị Chính phủ, Bộ Công an, Bộ Tài chính rà soát thủ tục hành chính liên quan đến quản lý, cấp, thu hồi đăng ký xe và biển số xe để đảm bảo đầy đủ, chặt chẽ, phù hợp với phương thức quản lý mới.
Thông tư 24/2023 của Bộ Công an quy định, biển số ô tô, xe máy sẽ được cấp và quản lý theo mã định danh của chủ phương tiện, còn gọi là biển số định danh. Cơ quan chức năng sẽ không giới hạn số lượng biển số định danh của người dân. Một người có thể sở hữu cùng lúc nhiều biển số ô tô, xe máy.
Đại diện Bộ Công an cho biết, biển số định danh là một cách quản lý theo mã định danh cá nhân của "chủ biển". Biển số vẫn được cấp cho người dân theo quy trình hiện tại chứ không phải "dùng mã định danh cá nhân làm biển số" như nhiều người hiểu.
Hiện nay, mỗi xe gắn với một biển số. Nhưng từ ngày 15/8 tới đây, biển số xe sẽ đi theo người. Ví dụ, anh A được cấp biển số theo mã định danh cá nhân anh ấy thì khi bán xe, anh A chỉ được bán phương tiện, còn biển số phải nộp lại vào kho. Khi anh A mua xe mới thì sẽ dùng lại biển số cũ này. Lúc này, công an chỉ làm giấy tờ đăng ký xe mới với số máy, số khung mới, còn biển số giữ nguyên.
Bộ Tài chính đã có Thông tư 60/2023 điều chỉnh mức thu, chế độ thu, nộp, miễn, quản lý lệ phí khi đăng ký, cấp biển số phương tiện giao thông cơ giới đường bộ. Mức thu được chia thành ba khu vực I, II và III. Khu vực I gồm Hà Nội và TP. HCM. Khu vực II là Đà Nẵng, Hải Phòng, Cần Thơ. Khu vực III gồm các địa phương còn lại.
Tại khu vực I, ô tô chở người từ 9 chỗ trở xuống có mức phí đăng ký là 20 triệu đồng/xe. Với mô tô trị giá đến 15 triệu đồng, mức phí là 1 triệu đồng, mô tô từ 15 - 40 triệu đồng, mức phí là 2 triệu đồng, mô tô trên 40 triệu đồng chịu mức phí là 4 triệu đồng.
Ở khu vực II, mức phí đăng ký ô tô dưới 9 chỗ giữ nguyên 1 triệu đồng. Với mô tô giá trị từ dưới 15 đến trên 40 triệu đồng, mức phí lần lượt là 200.000 đồng, 400.000 đồng và 800.000 đồng. Khu vực III giữ nguyên như hiện hành, mức phí là 200.000 đồng/ô tô dưới 9 chỗ và xe máy là 150.000 đồng.
Dự thảo Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ được trình xin ý kiến Quốc hội vào kỳ họp 6, dự kiến được xem xét thông qua ở kỳ họp này.
