Hiện nay, thuốc và thực phẩm chức năng được rao bán nhiều trên các nền tảng mạng xã hội và livestream. Tuy nhiên, pháp luật hiện hành chưa có quy định cụ thể về việc bán thuốc theo hình thức này.
Để bắt kịp xu thế, dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Dược đã cập nhật quy định kinh doanh thuốc, nguyên liệu làm thuốc trực tuyến phải thực hiện trên sàn giao dịch, ứng dụng thương mại điện tử hoặc website bán hàng.
Người bán phải đăng tải thông tin phù hợp với quy định về quảng cáo thuốc, đồng thời chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính chính xác, hợp pháp của hồ sơ và tài liệu cung cấp cho cơ quan có thẩm quyền. Người kinh doanh thuốc online cũng phải bảo mật thông tin người mua theo quy định về an ninh mạng và phải tổ chức tư vấn, hướng dẫn cách sử dụng thuốc đúng quy định.
Dự thảo còn nêu rõ "không được kinh doanh dược trên mạng xã hội và các hình thức kinh doanh điện tử khác" ngoài luật này. Dự thảo này đã được Chính phủ trình Quốc hội vào ngày 17/6.
Bộ Y tế cho biết, trong bối cảnh hiện nay, việc mua bán theo phương thức thương mại điện tử ngày càng trở nên phổ biến. Tại Việt Nam, lượng người tiêu dùng trên Internet năm 2015 là 23 triệu, dự đoán đến năm 2025 đạt 40 triệu. Chi tiêu qua mạng năm 2015 là 50 tỷ USD, dự kiến năm 2025 sẽ tăng lên 99 tỷ USD. Một số doanh nghiệp nước ngoài cũng đề xuất Chính phủ khuyến khích thương mại điện tử cho dược phẩm đi kèm các biện pháp kiểm soát chất lượng.
Từ thực tế trên, Bộ Y tế cho rằng việc kinh doanh dược theo phương thức thương mại điện tử là xu hướng tất yếu, cung cấp nhiều cơ hội cho các nhà bán lẻ mở thêm kênh bán hàng mới, giúp quảng bá sản phẩm và mở rộng khả năng kinh doanh của doanh nghiệp.
Liên quan đến dự thảo, Ủy ban Xã hội đồng tình luật hóa quy định này nhằm điều chỉnh vấn đề đã phát sinh trong thực tiễn và khắc phục khoảng trống pháp lý. Tuy nhiên, cơ quan này đề nghị phải quy định cụ thể loại thuốc được phép bán lẻ trực tuyến, điều kiện kinh doanh đối với sàn giao dịch điện tử để tạo sự công bằng với cơ sở bán dược phẩm truyền thống. Cùng với đó là trách nhiệm của người phụ trách, các bên liên quan khi xảy ra sự cố.
Ủy ban Xã hội cho biết thêm, qua thẩm tra của cơ quan này, hiện có hai luồng ý kiến về thuốc bán lẻ theo phương thức thương mại điện tử. Thứ nhất, đề nghị chỉ áp dụng với thuốc không kê đơn, thuốc không thuộc trường hợp hạn chế sử dụng hoặc sử dụng dưới sự giám sát của thầy thuốc. Thứ hai, đề nghị không ghi cụ thể mà giao Bộ trưởng Bộ Y tế quy định để đảm bảo linh hoạt, đáp ứng sự thay đổi của khoa học kỹ thuật.
Góp ý cho dự thảo, Ủy ban Xã hội đề nghị kết hợp tiền kiểm và hậu kiểm trong kiểm soát quảng cáo thuốc, bổ sung trách nhiệm của cơ quan quản lý Nhà nước trong thanh, kiểm tra hoạt động quảng cáo thuốc. Song song, nghiên cứu chế tài xử lý nghiêm quảng cáo thuốc sai sự thật, lừa dối người tiêu dùng hoặc sản phẩm không phải là thuốc nhưng quảng cáo như thuốc chữa bệnh trên nền tảng mạng xã hội.
