Mùa mưa tại Hà Nội bắt đầu từ tháng 5, đỉnh điểm vào tháng 7 và 8, kết thúc vào khoảng tháng 10. Sau mỗi trận mưa lớn, nhiều nơi tại Hà Nội lại rơi vào tình trạng bị ngập lụt cục bộ.
Điều này ảnh hưởng rất lớn tới sinh hoạt của người dân, nhất là vào giờ đi làm buổi sáng và tan ca buổi chiều. Ngật lụt khiến giao thông ắc tắc trầm trọng. Do đó, để bảo đảm công tác thoát nước, chống úng ngập khu vực nội thành mùa mưa năm nay, UBND TP. Hà Nội vừa ban hành Kế hoạch số 138/KH-UBND.
Kế hoạch này nhằm phát huy hiệu quả tiêu thoát nước của hệ thống hiện có của thành phố, đưa nước nhanh nhất về các nguồn tiêu và các trạm bơm đầu mối, đảm bảo thoát nước nhanh với trận mưa có cường độ 310mm/2 ngày tại khu vực đã được đầu tư, cải tạo nhằm giảm thiểu các điểm úng ngập cục bộ (về mức độ ngập và thời gian ngập).
Đồng thời, chủ động, sẵn sàng đối phó với các trận mưa theo từng tình huống cụ thể, kể cả những trận mưa vượt quá công suất của hệ thống thoát nước thành phố và đảm bảo an toàn giao thông, giảm thiệt hại do mưa cũng như ngập úng gây ra.
Để thực hiện được các mục tiêu trên, UBND thành phố đề ra giải pháp: Thứ nhất, tăng cường công tác cảnh báo, dự báo, xây dựng kịch bản với các tình huống cụ thể, thực hiện duy trì thường xuyên hệ thống cống, rãnh thoát nước, mương, sông, hồ điều hòa.
Thứ hai, kiểm soát, thường xuyên giữ mực nước đệm trên hệ thống sông, mương, hồ điều hòa thoát nước. Thứ ba, sửa chữa, bảo dưỡng các công trình đầu mối (trạm bơm, cống qua đê, đập điều tiết...). Thứ tư, sửa chữa, giải quyết úng ngập cục bộ và khắc phục sự cố trên hệ thống thoát nước.
Thứ năm, triển khai các dự án đầu tư xây dựng hệ thống thoát nước và xử lý nước thải bằng nguồn vốn đầu tư công. Thứ sáu, triển khai công tác ứng trực giải quyết thoát nước mùa mưa...
Với những nội dung này, Hà Nội sẽ nghiên cứu xây dựng phần mềm, cơ sở dữ liệu quản lý hệ thống hạ tầng kỹ thuật đô thị trên nền tảng thông tin địa lý GIS và cơ sở dữ liệu nền địa lý quốc gia. Để thực hiện, thành phố sẽ xây dựng và thiết lập hệ thống quản lý, khai thác cơ sở dữ liệu hạ tầng kỹ thuật toàn thành phố đồng nhất trên nền bản đồ số gồm cơ sở dữ liệu hệ thống chiếu sáng, thoát nước, cây xanh...
Từ đó, Hà Nội sẽ có hệ thống bản đồ ngập lụt tương ứng các kịch bản mưa với đầy đủ thông tin vị trí điểm ngập úng, mức độ ngập (chiều rộng, chiều dài, chiều sâu của điểm ngập), hình ảnh điểm ngập…
Thông tin này có thể giúp các đơn vị như Thanh tra Giao thông vận tải, cảnh sát giao thông… hướng dẫn, phân luồng giao thông, còn người dân có thể lựa chọn phương án tham gia giao thông hợp lý. Trong khi đó, các đơn vị thoát nước có phương án vận hành hệ thống thoát nước, trạm bơm chủ động, hệ thống hồ điều hòa, giảm thiểu tình trạng úng ngập.
Kế hoạch số 138/KH-UBND còn đưa ra dự báo về tình hình úng ngập mùa mưa năm 2024 tại Hà Nội. Cụ thể, các trận mưa có lượng mưa dưới 50mm/h: Không xảy ra úng ngập, cơ bản chỉ tồn tại một vài vị trí ứ đọng nước do cao độ mặt đường trũng thấp hoặc hệ thống thoát nước gặp sự cố.
Các trận mưa có lượng mưa từ 50 - 70mm/h: Tồn tại 11 điểm úng ngập, 1 điểm (phố Nguyễn Chính) đã được đầu tư cải tạo thoát nước năm 2023 cần theo dõi đánh giá trong mùa mưa năm nay.
Những trận mưa có cường độ cao, tập trung trong thời gian ngắn, lượng mưa từ 100mm/h trở lên gây quá tải cho hệ thống thoát nước ghi nhận thêm 19 điểm úng ngập cục bộ và một số điểm ứ đọng nước do mặt đường trũng, thấp.