Vừa qua, UBND TP. Hải Phòng đã có văn bản thông báo tới 7 nhà máy sản xuất thép và 1 doanh nghiệp kinh doanh thép về việc di dời khỏi khu vực nội thành. Hiện 8 đơn vị này đang quản lý sử dụng khoảng hơn 50ha thuộc diện di dời, trong đó phường Quán Toan (Q. Hồng Bàng) chiếm hơn 36ha, còn xã An Hồng (huyện An Dương) chiếm hơn 14,2ha.
Trước đó từ năm 2009, đồ án điều chỉnh quy hoạch chung TP. Hải Phòng đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Đồ án điều chỉnh quy hoạch có nêu rõ định hướng từng bước di dời các nhà máy, xí nghiệp, kho tàng ra khỏi khu vực nội đô để dành đất xây dựng dịch vụ công cộng và bổ sung cây xanh. Sau khi di dời, khu đất cảng ven sông Cấm sẽ được dành cho phát triển khu chức năng đô thị, ưu tiên công trình dịch vụ công cộng, thương mại, văn phòng, cây xanh.
Nhằm thực hiện thành lập đơn vị hành chính quận tại huyện An Dương, điều chỉnh một phần địa giới huyện An Dương và mở rộng Q. Hồng Bàng giai đoạn 2024 – 2025, UBND TP. Hải Phòng đã phê duyệt nhiệm vụ quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2.000 Q. Hồng Bàng đến năm 2040 cũng như đồ án quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2.000 khu vực đô thị An Dương. Trong đó, sẽ quy hoạch đất đơn vị ở, cây xanh đô thị đối với khu Tây – Nam khu công nghiệp Vật Cách và An Hồng giáp với Quốc lộ 5 cũ.
Theo Chương trình phát triển đô thị mới được phê duyệt, TP. Hải Phòng đặt mục tiêu đô thị hóa đạt tỷ lệ khoảng 60 - 70%; mật độ dân số toàn đô thị 2.000 - 3.000 người/km2; đất xây dựng đô thị trên tổng diện tích đất tự nhiên toàn thành phố, đến năm 2025 đạt tỷ lệ 31 - 32%; đất giao thông trên đất xây dựng đô thị khu vực nội thành, nội thị, đến năm 2025 đạt tỷ lệ 16 - ≥24%. Khi đó, khu vực nội thành sẽ bao gồm 8 quận gồm: An Dương, Dương Kinh, Lê Chân, Ngô Quyền, Hải An, Đồ Sơn, Kiến An, Hồng Bàng.
Trên cơ sở địa giới hành chính huyện Thủy Nguyên và đảo Vũ Yên thành lập TP. Thủy Nguyên. Tiến tới hoàn thiện các tiêu chuẩn đô thị loại I TP. Hải Phòng theo quy định; bảo đảm 100% đô thị loại III trở lên hoàn thiện tiêu chí phân loại đô thị về cơ sở hạ tầng đô thị, hạ tầng về y tế, giáo dục, đào tạo và công trình văn hóa cấp đô thị.
Về 8 đơn vị phải di dời khỏi nội đô, ngoài Công ty CP thép Trung Kiên là doanh nghiệp thép thì còn lại là công ty sản xuất thép.
Trong đó, Công ty TNHH ống thép Việt Nam sử dụng hơn 3,3ha đất sản xuất và có hạn sử dụng đến năm 2033. Công ty Liên doanh sản xuất thép Vinausteel (Thép Việt Úc) có thời hạn sử dụng đất đến hết năm 2025. Doanh nghiệp này đang sử dụng hơn 5,5 ha đất xây dựng văn phòng làm việc, xưởng sản xuất, kho cán luyện thép.
5 doanh nghiệp còn lại hiện đã dừng các hoạt động kinh doanh, sản xuất, chuyển nhượng một phần tài sản cho đơn vị khác hoặc đã bị thu hồi. Cụ thể:
Công ty CP thép cơ khí vật liệu xây dựng sử dụng hơn 60ha đất, thời hạn sử dụng đất đến 11/7/2016. Doanh nghiệp này góp vốn liên danh với nước ngoài trong Công ty VSC – Posco xây dựng dây chuyền cán thép với sản lượng 350.000 tấn/năm. Từ tháng 4/2022, doanh nghiệp này đã bị UBND TP. Hải Phòng tiến hành thu hồi đất. Doanh nghiệp sau đó đã thực hiện tháo dỡ, di dời tài sản và bàn giao đất lại cho Trung tâm Trung tâm Phát triển quỹ đất (thuộc Sở TN&MT) quản lý.
Năm 2007, Công ty Sản xuất thép Úc SSE được cấp 43,9ha đất vào mục đích xây dựng nhà máy sản xuất kết cấu thép. Thời hạn sử dụng đất tới tháng 8/2027. Tuy nhiên thời điểm hiện tại khu đất có các nhà xưởng, nhà kho của công ty này đã không còn hoạt động.
Đang quản lý sử dụng khu đất 7,2ha nằm ở phía sau khu nhà xưởng của Công ty thép Úc SSE là Công ty TNHH phôi thép Úc (thuộc hệ sinh thái SSE). Doanh nghiệp này dự tính xây dựng nhà máy sản xuất phôi thép và có thời hạn sử dụng đất đến tháng 10/2027. Nhưng kể từ khi giải phóng mặt bằng, tới nay nơi này vẫn là khu đất trống.
Công ty CP thương mại thép Hải Phòng – HPS (thép Việt – Nhật) sử dụng 43,3ha đất vào việc xây dựng nhà máy cán thép HPS. Khu đất có thời hạn sử dụng tới tháng 12/2032 nhưng hiện trạng các nhà xưởng, sân bãi, kho tàng đã đóng cửa, nhiều năm nay không hoạt động.
Công ty CP Công nghiệp nặng Cửu Long có quyền sử dụng hơn 19,4ha đất với mục đích xây dựng nhà máy luyện phôi thép và nhà máy cán thép tấm. Trong đó có 14,2ha thuộc xã An Hồng (huyện An Dương) và 5,2ha thuộc phường Quán Toan (Q. Hồng Bàng), thời hạn sử dụng đất tới tháng 3/2043. Thế nhưng sau đó doanh nghiệp này đã chuyển nhượng tài sản gắn liền trên đất với diện tích hơn 13,8ha cho Công ty TNHH Inox Nguyễn Minh.
Mặc dù chuyển nhượng nhưng Công ty Nguyễn Minh lại đang khai thác và sử dụng nhà xưởng, nhà kho gắn liền với đất chưa được cơ quan có thẩm quyền thuê đất chấp thuận. Với 6ha đất còn lại, Công ty Cửu Long đang khai thác, sử dụng nhà kho, nhà xưởng nhưng chưa được UBND TP. Hải Phòng cho thuê đất theo quy định.
