Ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) vừa có văn bản đưa ra góp ý dự thảo Nghị định về cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư. Theo đó, chính sách ưu đãi tín dụng cho chủ đầu tư trong nhóm dự án này được quy định lần đầu tiên tại Luật Nhà ở 2023, nhưng Ngân hàng Nhà nước (NHNN) chưa ban hành thông tư hướng dẫn chi tiết.
Hiện NHNN mới chỉ triển khai chương trình cho vay nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ theo Nghị quyết 33/NQ-CP (thường gọi là “gói tín dụng 120.000 tỷ đồng”. Tháng trước thêm một ngân hàng thương mại tham gia gói tín dụng này, nâng tổng giá trị lên 125.000 tỷ) để cho các đối tượng, trong đó có chủ đầu tư và người mua chung cư tại các dự án cải tạo, xây dựng lại được vay với lãi suất thấp hơn từ 1,5-2% so với lãi suất cho vay thương mại thông thường.
Mức lãi được điều chỉnh theo chu kỳ 6 tháng một lần, sau đó thả nổi. Ngoài ra, thời hạn vay ưu đãi với chủ đầu tư là 3 năm, còn người mua nhà là 5 năm.
Theo Chủ tịch HoREA, gói tín dụng này khá phù hợp với các chủ đầu tư và người mua nhà tại dự án cải tạo, xây dựng lại chung cư đang vay với lãi suất rất cao, trên dưới 10%/năm. Nhưng do vướng pháp lý, nên không có dự án cải tạo, xây dựng lại chung cư (mới) hoặc nhiều dự án không thể triển khai thực hiện được. Vì vậy, chưa có chủ đầu tư và người mua nhà nào được giải ngân.
HoREA cho rằng, nếu Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Quốc hội bố trí được nguồn vốn ngân sách nhà nước chi trung hạn để thực hiện chính sách ưu đãi tín dụng trên thì NHNN mới có nguồn vốn ngân sách hỗ trợ để tái cấp vốn, cấp bù lãi suất cho các tổ chức tín dụng triển khai thực hiện.
Ngoài ra, Hiệp hội HoREA nhận thấy, gói tín dụng 125.000 tỷ đồng là nỗ lực của NHNN và 5 ngân hàng thương mại trên cơ sở tự nguyện để hỗ trợ cho vay nhà ở xã hội, nhà ở công nhân và các chủ đầu tư, người mua nhà tại dự án cải tạo, xây dựng lại chung cư trong lúc chờ cơ quan nhà nước có thẩm quyền bố trí được nguồn vốn ngân sách nhà nước chi trung hạn để thực hiện chính sách ưu đãi trên. Và có thể khẳng định, gói tín dụng này là chính sách duy nhất ưu đãi về tín dụng đối với chủ đầu tư và người mua nhà tại dự án cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư.
Từ đó, Hiệp hội đề xuất người mua nhà tại chung cư cũ xây lại được vay gói tín dụng 125.000 tỷ đồng trong thời hạn 5 năm với lãi suất cố định. Ngoài ra, HoREA cũng đề nghị bổ sung chính sách ưu đãi về thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp với chủ đầu tư dự án xây dựng lại chung cư vào đề án sửa đổi Luật Thuế để đảm bảo đồng bộ với Luật Nhà ở 2023.
Số liệu của NHNN cho thấy, giải ngân gói vay 125.000 tỷ đồng hiện khá thấp, mới chỉ đạt gần 700 tỷ. Để đạt mục tiêu có ít nhất 1 triệu căn nhà ở xã hội tới 2030, ngoài tháo gỡ chính sách, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu NHNN xem xét hạ lãi suất cho vay tại gói tín dụng 125.000 tỷ đồng.
Bên cạnh đó, cơ quan quản lý này được yêu cầu chỉ đạo các nhà băng nghiên cứu một gói tín dụng mới cho người mua với thời gian 10-15 năm, lãi suất thấp hơn 3-5% so với vay thương mại.
