Nhiều tháng qua, hàng chục hộ dân ở thôn Vân Hội (xã Phong Vân, huyện Ba Vì, Hà Nội) nơm nớp lo sợ sống trong chính ngôi nhà của mình vì tường bao, nhà, sân bị nứt toác. Chính quyền sở tại cho biết, nguyên nhân khiến nhà dân bị nứt toác là do tình trạng hút cát diễn ra công khai, tấp nập.
Hàng chục tàu hút cát hoạt động hết công suất suốt ngày đêm. Các tàu thuyền chờ vào lấy cát neo đậu đặc kín quanh khu vực tàu hút đang hoạt động. Hoạt động hút cát rầm rộ đã ảnh hưởng đến lòng sông, gây biến đổi dòng chảy, làm sạt 900m chân kè và làm nứt đường đỉnh kè, đồng thời cũng khiến tường rào, tường nhà và công trình dân sinh bị nứt vỡ.
UBND xã Phong Vân thống kê, có 42 hộ dân ở xóm Bãi (thôn Vân Hội) bị ảnh hưởng như nứt tường bao, nhà, sân, trong đó có 19 ngôi nhà bị nứt dài từ 2m - 1 m. Người dân địa phương cũng cho hay, khi đêm xuống, đoạn sông Đà này như một thành phố, tấp nập tàu thuyền bật đèn sáng choang. Nhiều người lo sợ, nếu tàu cát tiếp tục hút với số lượng lớn thì nhà dân sẽ sạt lở xuống sông Đà nên đã kiến nghị nhiều lần nhưng chưa nhận được giải pháp thiết thực, hiệu quả từ chính quyền sở tại.
Trước tình trạng này, UBND huyện Ba Vì đã có văn bản gửi UBND TP. Hà Nội và Ban chỉ huy phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn Hà Nội báo cáo tình hình khai thác cát trong khu vực.
Trong văn bản có nêu rõ, việc khai thác cát thuộc địa phận tỉnh Phú Thọ, tuy nhiên huyện Ba Vì không được cung cấp tài liệu, hồ sơ cấp phép hoạt động khai thác cát (nếu có) để phối hợp quản lý, giám sát. Điều này khiến chính quyền địa phương cùng nhân dân trong khu vực rất hoang mang, lo lắng.
Để công tác phối hợp quản lý khai thác khoáng sản theo đúng quy định, đảm bảo an toàn công trình bờ kè đê Hữu Hồng, bảo đảm tính mạng và tài sản của nhân dân, huyện Ba Vì đề nghị cơ quan có thẩm quyền tạm dừng việc khai thác cát trên sông Đà, sông Hồng thuộc khu vực giáp ranh huyện Ba Vì (nếu mỏ được cấp phép hoạt động). Quan tâm ngăn chặn, xử lý các trường hợp khai thác cát không đúng quy định.
Từ báo cáo này của huyện Ba Vì, ông Dương Đức Tuấn - Phó chủ tịch UBND TP. Hà Nội đã có văn bản chỉ đạo kiểm tra vụ việc. Trong văn bản chỉ đạo, UBND TP. Hà Nội giao Sở Tài nguyên và Môi trường phối hợp cùng các Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Sở Giao thông Vận tải, Công an thành phố và các đơn vị liên quan kiểm tra, rà soát báo cáo đề xuất của UBND huyện Ba Vì.
Thành phố cũng giao UBND huyện Ba Vì dự thảo văn bản đề nghị UBND tỉnh Phú Thọ có biện pháp quản lý Nhà nước về hoạt động khai thác cát trên địa bàn, phối hợp chặt chẽ với UBND TP. Hà Nội để đảm bảo an ninh trật tự, phòng chống thiên tai, ngăn chặn và xử lý dứt điểm vi phạm trong khu vực.
UBND huyện Ba Vì có trách nhiệm thường xuyên rà soát, kiểm tra, phát hiện kịp thời và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật về khai thác khoáng sản. Đề xuất phương án xử lý và phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Sở Xây dựng, Sở Tài nguyên và Môi trường... thực hiện giải tỏa triệt để các bến bãi trung chuyển, kinh doanh vật liệu xây dựng dọc tuyến đê Hữu Hồng.
Hà Nội cũng yêu cầu Công an thành phố cùng các Sở liên quan phối hợp với UBND huyện Ba Vì tăng cường tuần tra, kiểm soát nhằm phát hiện, ngăn chặn, xử lý nghiêm hành vi khai thác cát, khoáng sản trái phép, vi phạm pháp luật đê điều, đất đai theo quy định.
