Tại tọa đàm "Gỡ vướng phát triển nhà xã hội", ông Hà Quang Hưng - Phó Cục trưởng Cục quản lý nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng) cho biết, mới đây Chính phủ đã có chỉ đạo các bộ, ngành, quyết tâm xây dựng văn bản dưới luật sớm, trình Quốc hội để đưa Luật về nhà ở, Luật kinh doanh bất động sản, Luật Đất đai có hiệu lực từ ngày 1/7/2024 - tức là sớm hơn nửa năm (trước đó là ngày 1/1/2025).
Theo ông Hưng, Bộ Xây dựng đã hoàn thiện dự thảo Nghị định về phát triển NOXH. Trong thời gian từ 1 đến 2 tuần tới, cơ quan này sẽ gửi Bộ Tư pháp thẩm định, hoàn thiện và trình xin ý kiến thành viên Chính phủ đầu tháng 5. Nghị định này có nhiều nội dung mới như sau:
UBND cấp tỉnh căn cứ vào mục tiêu nhu cầu NOXH để bố trí quỹ đất đủ. Trong đó, có 2 loại gồm: Quỹ đất độc lập và quỹ đất nhà ở 20% trong dự án thương mại.
Về trình tự thủ tục đầu tư, việc này được rút ngắn so với trước. Trong đó, những quy định được hướng dẫn rất cụ thể, làm cơ sở cho các địa phương thực hiện thống nhất, tránh tình trạng mỗi nơi thực hiện theo trình tự khác nhau như trước đây. Nghị định đã có việc rút gọn các thủ tục hành chính. Cụ thể, chủ đầu tư đương nhiên được miễn tiền sử dụng đất, không phải đi trình xin miễn như trước.
Về chính sách ưu đãi, Luật Nhà ở và Nghị định quy định đã sửa đổi theo hướng, chủ đầu tư NOXH được hưởng lợi nhuận 10%. Với 20% đất làm dịch vụ thương mại, chủ đầu tư được hưởng toàn bộ lợi nhuận phần kinh doanh, từ đó có sự khuyến khích ưu đãi hơn.
Về mức giá mua, thuê mua cũng được quy định rõ cơ cấu hình thành nên giá NOXH.
Đặc biệt, với trình tự thủ tục mua bán, theo Nghị định tới đây, ngoài bốc thăm trực tiếp, có thể bốc thăm trực tuyến. Điều này sẽ giúp người dân không phải đến sớm xếp hàng như trước.
Về điều kiện được mua, thuê mua, luật mới đã rút gọn đi nhiều. Cụ thể, đối tượng chỉ còn 2 điều kiện là nhà ở và thu nhập; còn đối tượng thuê thì lược bỏ tất cả các điều kiện, chỉ cần thuộc nhóm đối tượng mà luật đã quy định.
Về điều kiện thu nhập, dự thảo nghị định hiện đang đề xuất theo hướng mới, tức là với người độc thân có mức thu nhập 15 triệu đồng. Đối với hộ gia đình, 2 vợ chồng tổng thu nhập không quá 30 triệu là được mua NOXH. Ngoài ra, mức thu nhập này chỉ cần cơ quan, nơi công tác xác nhận, không cần phải đến cơ quan thuế nữa.
Thông tin liên quan, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh cho biết, nhiều tỉnh, thành đã quan tâm dành quỹ đất để đầu tư NOXH. Cụ thể, cả nước đã quy hoạch 1.316 khu đất với 8.600 ha để đầu tư phát triển loại hình nhà ở này. Trong đó nhiều địa phương dành quỹ đất lớn như: TP.HCM, Hà Nội, Đồng Nai, Long An, Hải Phòng…
Cũng theo Thứ trưởng Bộ Xây dựng, trên cả nước đang triển khai 499 dự án NOXH, quy mô 411.000 căn hộ. Kết quả này cho thấy hiệu quả bước đầu từ sự vào cuộc của các cấp, ngành và địa phương. Thứ trưởng Nguyễn Văn Sinh cũng thẳng thắn chỉ ra một số khó khăn nhất định khi phát triển phân khúc này.
Thứ nhất, các doanh nghiệp, nhà đầu tư còn gặp khó khăn trong tiếp cận quỹ đất.
Thứ hai, các nguồn vốn, việc tiếp cận nguồn vốn còn khó khăn.
Thứ ba, thủ tục hành chính, nhất là trong lĩnh vực đầu tư xây dựng, chọn chủ đầu tư, phê duyệt giá còn mất nhiều thời gian, ảnh hưởng đến quá trình đầu tư của doanh nghiệp.
Thứ tư, hiệu quả đầu tư NOXH còn thấp, chưa hấp dẫn nhà đầu tư. Nhiều tỉnh, thành có nhiều khu công nghiệp nên nhu cầu lớn nhưng việc thực hiện các dự án rất thấp.
Sau cùng, việc giải ngân gói tín dụng ưu đãi 120.000 tỷ đạt hiệu quả thấp do một số dự án không đảm bảo yêu cầu và doanh nghiệp chưa đảm bảo các điều kiện về tín dụng.
