r/Dumbphones là một chuyên mục thuộc Reddit – diễn đàn trực tuyến dành cho giới đam mê công nghệ, internet lớn nhất hành tinh. Tuy nhiên, thay vì tập trung vào những xu hướng công nghệ mới, cách tận dụng tối đa công nghệ, chuyên mục này lại chỉ tập trung vào việc làm thế nào để giải tỏa bớt những mệt mỏi do công nghệ mang tới, đặc biệt là smartphone, máy tính, laptop, tablet… bao gồm tất cả những thiết bị có hiển thị màn hình. Trong chuyên mục này, các thành viên sẽ tập trung chia sẻ những kinh nghiệm sử dụng điện thoại feature phone (điện thoại truyền thống), chỉ có tính năng nghe gọi và nghe nhạc – vẫn được cư dân mạng gọi với cái tên dumbphone, trái ngược với smartphone.
Jose Briones – một thành viên Reddit và là quản trị của r/Dumbphones chia sẻ, “góc nhỏ” này là nơi mọi người có thể giúp nhau “lấy lại thời gian và sự tập trung cho những thứ mà bạn thực sự coi trọng.
Chiếc điện thoại đầu tiên mà Briones sở hữu là năm 2009. Sau đó, anh đã liên tục sử dụng điện thoại, mỗi ngày từ 12-13 tiếng đồng hồ. Cho đến năm 2019, vào một đêm nọ, vào khoảng 1 giờ sáng, Briones đang xem Netflix trên điện thoại và nghĩ rằng: “Đủ rồi”. Anh đã cố gắng cai nghiện smartphone đột ngột bằng cách sử dụng một thiết bị nhỏ gọn có tên Light Phone. Chiếc điện thoại với màn hình E Ink và chỉ có một vài tính năng cơ bản. Việc “cai nghiện” đã không hiệu quả. “Cuộc sống không có Google Maps quá khó khăn. Tiếng gọi của chiếc điện thoại thông minh quá hấp dẫn, vì vậy tôi lại cầm smartphone lên tay. Vài tháng sau, trong bối cảnh cô lập và căng thẳng của lệnh phong tỏa do đại dịch, tôi đã thử lại dumbphone”, Briones cho biết.
Lần tái sử dụng điện thoại cơ bản này, Briones đã hiểu ra vấn đề. Anh ấy dắt chó đi dạo nhiều hơn, đọc nhiều sách hơn, tham gia một giải đấu thể thao và thử nhiều sở thích hơn. Anh ấy cũng đã khám phá và tạo ra r/Dumbphones, nhanh chóng trở thành người điều hành của mục này trên Reddit, giúp các thành viên tăng từ dưới 10.000 người trong năm 2020 lên hơn 50.000 thành viên bốn năm sau đó.
Nhiều người khác cũng chia sẻ những trải nghiệm tương tự với Briones. “Giống như Briones, tôi đã thử Light Phone vào thời điểm đó, và cũng giống như Briones, tôi đã thất bại. Khi tôi chuyển căn hộ, Light Phone không đi cùng tôi. Điều đó ổn, hoặc ít nhất là tôi đã học được điều đó từ r/Dumbphones. Trong cộng đồng này, việc sở hữu một chiếc dumbphone không phải là thành công hay thất bại hay thậm chí là phản công nghệ. Bạn cần tự hỏi bản thân xem mình thực sự cần gì ở chiếc điện thoại của mình”, một thành viên diễn đàn chia sẻ.
Alex Locklin, người đã tham gia r/Dumbphones vào năm 2024 nhận định: “Đó là một sub (chủ đề) hữu ích và vui vẻ. Tất cả chúng tôi đều đang tìm kiếm thứ gì đó tương tự nhưng không giống hệt. Tôi nghĩ mọi người đều nhận ra rằng họ đang mất quá nhiều thời gian trước màn hình và bỏ lỡ những điều thú vị khác của cuộc sống”.
Theo đó, r/Dumbphones không phải là nơi chỉ dành cho những người dùng mỗi điện thoại “dumb”, không phải lo lắng rằng bạn có dùng kèm smartphone và đi ngược lại mục tiêu của nhóm hay không. Cũng không có ai cực đoan tới mức ném chiếc điện thoại thông minh của mình vào nước để khẳng định mình… “Trong sáu tháng ở đó (diễn đàn r/Dumbphones), tôi chưa từng thấy điều gì giống như một cuộc tranh cãi. Tranh cãi với người lạ trên internet không phải là điều gì đó giống dumbphone”, Alex Locklin cho biết.
Những người mới đến thường bắt đầu với Dumbphone Finder - một công cụ mà Briones tạo ra để giúp tìm chiếc điện thoại cơ bản phù hợp. Người tham gia chỉ cần trả lời một vài câu hỏi như "Bạn có muốn ứng dụng thông minh không?" và "Bạn muốn kiểu điện thoại nào?" (dạng thanh có bàn phím, mà hình gập hoặc màn hình cảm ứng)…, công cụ sẽ cho ra gợi ý phù hợp với họ.
Briones khuyên những người mới tham gia nên bắt đầu với những gì mình đang có như một chiếc điện thoại Android có thể được can thiệp vào hệ thống và sửa đổi; iPhone có tính năng kiểm soát của phụ huynh khóa ứng dụng...
“Tất cả những gì tôi phải làm là đặt điện thoại xuống và sử dụng một số mẹo và thủ thuật tìm thấy trên r/Dumbphones. Tôi đã xóa mọi ứng dụng mạng xã hội, thử chế độ xám (để giảm bớt sự thu hút trên điện thoại). Khi tôi nhận thấy mình vẫn tiếp tục sử dụng điện thoại để xem giờ, tôi đã xem một số ảnh mà người dùng đăng và chắc chắn là hầu như mọi người đều đeo đồng hồ đeo tay. Tôi đã mua một chiếc Casio giá rẻ. Tôi cũng bắt đầu cất điện thoại vào túi xách thay vì túi quần. Điều này làm cho việc vô tình rút điện thoại ra khi đi tàu điện ngầm trở nên bất tiện hơn nhiều. Thời gian sử dụng màn hình của tôi đã giảm khoảng một giờ mỗi ngày, nhưng cảm giác như nhiều hơn thế. Tôi vẫn còn phải đấu tranh để tránh xa điện thoại vào cuối ngày làm việc, nhưng tôi sẽ tiếp tục cố gắng”, Aaron Gordon – cây viết của Wired và là thành viên của r/Dumbphones chia sẻ.
Tại r/Dumbphones, không có không khí niềm nở thân tình như bạn cũ lâu ngày như trên các mục thảo luận khác. Người ta đến, tìm kiếm các thông tin phù hợp rồi biến mất, đúng như mục tiêu của diễn đàn. Khi đã có cho mình một phương pháp để “cai nghiện”, các thành viên sẽ biến mất và quay trở lại sống trong thế giới thực nhiều hơn.
