Có nhiều quy định "mở" hỗ trợ
Nói về thực trạng phát triển nhà ở xã hội (NOXH) trong thời gian qua, ông Đính đã nêu ra 5 vấn đề với phát triển nhà ở xã hội (NOXH) là quỹ đất, quy hoạch, thủ tục, vốn và đầu ra. Tuy nhiên, 3 luật mới liên quan đến thị trường được kích hoạt từ 1/8 vừa qua đã góp phần tác động mạnh đến các dự án NOXH.
Cụ thể, luật mới đã quy định rõ UBND cấp tỉnh phải bố trí đủ quỹ đất dành để phát triển NOXH theo chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở cấp tỉnh đã được phê duyệt; cho phép doanh nghiệp phát triển dự án được lựa chọn bố trí quỹ đất, đã xây dựng hạ tầng kỹ thuật trong dự án thương mại phát triển hoặc ở khu vực khác, hoặc trả tiền tương đương. Điều này đã giải quyết được vấn đề quỹ đất.
Tiếp đến là mở rộng đối tượng đầu tư NOXH, bổ sung trường hợp doanh nghiệp, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã trong khu công nghiệp tham gia phát triển NOXH. Cùng với đó, chủ đầu tư không phải thực hiện thủ tục miễn sử dụng đất (thủ tục này trước đấy thường mất 2 năm hoặc nhiều hơn).
Đặc biệt, ông Đính cho biết, việc 20% diện tích thương mại dịch vụ không bị áp biên lợi nhuận là quy định mở rất mạnh, giúp tăng lợi nhuận cho chủ đầu tư. Theo VARS đánh giá, việc này giúp chủ đầu tư xoay vòng vốn nhanh hơn, tham gia phát triển dự án NOXH nhiều hơn.
Đối với người có nhu cầu mua NOXH, luật mới đã bãi bỏ quy định về điều kiện cư trú, tăng mức thu nhập tối thiểu lên 15 triệu đồng/tháng. Đồng thời bổ sung thêm 2 nhóm đối tượng được hưởng chính sách hỗ trợ về NOXH so với hiện hành là hộ gia đình nghèo, cận nghèo tại khu vực đô thị và doanh nghiệp, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã trong khu công nghiệp. Điều này tăng đầu ra cho thị trường khi người dân có thể dễ dàng tiếp cận NOXH hơn.
Từ những điểm trợ lực này, ông Đính dự báo, nguồn cung NOXH sẽ được cải thiện trong giai đoạn 2025 – 2026, ước tính sẽ có hơn 200.000 căn được hoàn thành. Tuy nhiên, mục tiêu hoàn thành 1 triệu căn NOXH từ nay đến năm 2030 vẫn là thách thức lớn do cần thời gian “ngấm” luật.
Thực tế đã cho thấy, những địa phương ghi nhận tiến độ tốt trong xây dựng NOXH thời gian qua như Hải Phòng, Bình Dương, Bắc Ninh…đều do bố trí sớm được quỹ đất cho các dự án. Tại Hải Phòng thậm chí còn được bố trí quỹ đất đẹp, trong trung tâm thành phố, đã được đầu tư đồng bộ hạ tầng kỹ thuật để xây dựng.
Tăng cơ hội tiếp cận NOXH cho người dân
Chia sẻ về kinh nghiệm phát triển NOXH tại Hải Phòng, ông Phạm Trung Huy – Phó Giám đốc Sở xây dựng thành phố cho biết, khi lập quy hoạch, thực hiện khảo sát nhu cầu khu vực có nhiều nhu cầu NOXH sẽ lập quy hoạch xác định sơ bộ quỹ đất nào và báo cáo UBND thành phố.
Bổ sung thêm ý kiến, ông Nguyễn Đức Thọ - Phó Chủ tịch UBND TP Hải Phòng bổ sung thêm những yếu tố giúp người dân dễ tiếp cận NOXH từ kinh nghiệm của địa phương là thực hiện quy trình công khai các dự án, giá cả, tiêu chuẩn với người mua. Điều này tránh được tình trạng trục lợi trong mua bán NOXH, giúp người thực sự có nhu cầu tiếp cận được nhà ở.
Trước đó, trên địa bàn thành phố đã xuất hiện tình trạng đầu cơ, trục lợi NOXH để hưởng chênh lệch với mức chênh trung bình từ 100-200 triệu đồng/căn. Điều này ảnh hưởng ít nhiều đến niềm tin của công nhân và người lao động muốn mua nhà phân khúc này.
Cũng theo ông Thọ, để hoàn thành 33.000 căn NOXH theo nhiệm vụ Chính phủ giao trong đề án đầu tư ít nhất 1 triệu căn nhà ở xã hội từ nay đến năm 2030, trong giai đoạn 2021 - 2025 thành phố đặt mục tiêu hoàn thành 15.400 căn và giai đoạn 2026 - 2030 hoàn thành 18.100 căn.
Bên cạnh đó thành phố cũng chủ trương phát triển NOXH hội theo 3 tiêu chí vị trí tốt, chất lượng tốt và giá cả tốt. Các dự án được triển khai ở khu vực trung tâm hoặc gần khu công nghiệp, chất lượng tiệm cận nhà ở thương mại. Bên cạnh đó, Hải Phòng cũng ban hành cải tạo 178 chung cư cũ trên địa bàn gắn với phát triển NOXH.