Ngày 29/5, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã có quyết định bán vàng trực tiếp cho 4 ông lớn ngành ngân hàng bao gồm: Vietcombank, VietinBank, BIDV, Agribank từ 3/6, giá bán được căn cứ theo giá thế giới. Đây được cho là động thái mạnh tay nhằm bình ổn thị trường, bởi biện pháp đấu thầu không mang lại nhiều kết quả, còn khiến giá vàng tăng thêm.
Là một trong số ngân hàng được giao nhiệm vụ, ông Lê Ngọc Lâm, Tổng Giám đốc BIDV cho biết, ngân hàng sẽ bắt đầu bán vàng trực tiếp tới người dân từ 3/6, giá bán sẽ được công khai trên website chính thức của ngân hàng để tiện theo dõi.
Cũng theo ông Lâm, BIDV xác định mục tiêu thực hiện chủ trương bình ổn thị trường của Chính phủ và NHNN nên không đặt mục tiêu lợi nhuận, sẽ cung ứng với mức giá phù hợp trên cơ sở giá mua từ NHNN. Việc này sẽ góp phần để sớm hiện thực hoá mục tiêu giảm chênh lệch giữa giá vàng trong nước và thế giới.
BIDV cũng đang hoàn thiện thủ tục thiết lập quan hệ giao dịch mua, bán vàng miếng với NHNN. Về địa điểm, BIDV thiết lập mạng lưới phân phối ở các địa bàn chính về kinh doanh vàng. Trước mắt là triển khai ngay tại TP.HCM và Hà Nội.
Ngay sau quyết định của NHNN, mở cửa phiên giao dịch ngày 30/5, giá vàng SJC trong nước đã giảm sâu 2,8-3,8 triệu đồng/lượng (bán ra – mua vào) về còn 88 triệu đồng/lượng (bán ra). Lý giải nguyên nhân của mức giảm chưa từng có này bên cạnh động thái của NHNN còn đến từ việc vàng thế giới đảo chiều.
Tại cửa hàng vàng Bảo Tín Minh Châu trên phố Trần Nhân Tông (Hà Nội), lúc đầu giờ sáng, cửa hàng chỉ tiến hành mua vào, không bán ra. Đến hơn 10 giờ sáng, mới thông báo mở bán nhưng giới hạn số lượng, mỗi người chỉ được mua 2 lượng bao gồm cả vàng miếng và vàng nhẫn. Cửa hàng cũng chỉ nhận khách mua vàng trong vòng 30 phút từ 10h10 đến 10h40.
Do cửa hàng giới hạn lượng mua vào dẫn đến tình trạng nhiều người dân túc trực, xếp hàng chờ đợi đến giờ được mua vàng. Thậm chí, do chính sách ưu tiên người già, phụ nữ có thai nên đã xuất hiện tình trạng lợi dụng người lớn tuổi không quen biết xếp hàng để được vào mua.
Theo một khách hàng thì giữa các kênh đầu tư chị vẫn ưu tiên mua vàng. Do đó, chị đã liên tục túc trực 2 ngày nay, chờ tiệm vàng mở cửa để mua hàng.
Đánh giá về việc bán vàng trực tiếp đến người dân thông qua 4 “ông lớn” ngân hàng, TS. Cấn Văn Lực, chuyên gia tài chính cho biết, đây là một biện pháp tăng nguồn cung. Giải pháp này được coi như “chỉ định thầu” với mức giá hợp lý dựa trên giá vàng thế giới.
NHNN bán vàng thông qua các ngân hàng thì giá bán phần lớn sẽ phụ thuộc vào giá mà NHNN đưa ra, ngay cả khi cộng thêm biên lợi nhuận của các ngân hàng cũng không chênh quá 1 triệu đồng/lượng. Đặc biệt, cung ứng qua kênh phân phối này sẽ hạn chế khả năng bị làm giá, thao túng giá vàng vì NHNN quán triệt “người dân cần mua bao nhiêu, có bấy nhiêu”.
Tuy nhiên, ông Lực cho rằng, giải pháp này chỉ là trước mắt, về lâu dài vẫn cần cần có những chính sách cần thiết để thị trường vàng hoạt động tự do nhất, đóng góp tích cực cho nền kinh tế.
Đồng quan điểm, chuyên gia kinh tế Huỳnh Thế Du, Giảng viên Trường Chính sách công và Quản lý, Đại học Fulbright Việt Nam cho rằng, các chính sách nên theo triết lý nắn dòng để thị trường vàng hoạt động lành mạnh thay vì sử dụng các công cụ hành chính. Cụ thể, trả lại chức năng phân phối cho thị trường, Nhà nước chỉ làm vai trò “cảnh sát” để đảm bảo luật chơi.
