Thời gian gần đây, thông tin về điều chỉnh giá điện thu hút sự quan tâm rất lớn từ người dân. Nhiều người đang đi thuê trọ lại lo lắng, tiền điện họ đang trả hiện nay đã cao rồi, nếu lại điều chỉnh tăng tiếp thì khoản chi cố định hàng tháng sẽ tăng, từ đó sẽ ăn vào phần chi tiêu khác.
Nguyễn Thị Phương (24 tuổi) đang thuê trọ tại khu vực Cầu Giấy (Hà Nội). Cô cho biết, chỗ trọ của mình đang thu 4.000 đồng/số điện. So với nhiều chỗ trọ mà bạn bè cô thuê, tiền điện ở đây cao hơn. Nhưng vì chỗ trọ này an ninh tốt, sạch sẽ, lại gần chỗ làm nên cô không có ý định chuyển đi.
Vũ Minh Thu là sinh viên một trường đại học trên địa bàn Hà Nội. Cô đang ở trọ cùng 3 người. Thu cho biết, chỗ cô trọ thu giá điện 3.800 đồng/số và giá nước 28.000 đ/khối. Giá điện cao, nhưng do nhà trọ ở gần trường nên cô vẫn chấp nhận mức thu này. Trọ gần, cô tiết kiệm được chi phí đi lại, tiền đó bù vào tiền điện nước nên cũng đỡ phần. Mức thu tiền điện như vậy là “giá chung rồi”
Tuy nhiên, Thu cũng cho hay do áp lực về giá điện, giá nước mà cô đã từ bỏ được những thói quen sử dụng lãng phí trước kia. Cô chỉ dùng điện khi thực sự cần, nếu không thì sẽ tiết kiệm tối đa. Như khoảng thời gian tắm giữa 2 người đôi khi chỉ là 1 - 2 phút, nhưng cô vẫn tắt đèn nhà tắm để tiết kiệm hay bình nóng lạnh chỉ bật khi nào thực sự rét, không thể tắm bằng nước lạnh được.
Những hoạt động tốn nhiều nước như rửa bát, giặt quần áo cũng được cắt giảm về mức tối thiểu. Thời gian ở nhà không nhiều và đã tiết kiệm hết mức có thể nhưng tháng nào tiền điện phòng trọ của Thu cũng dao động từ 400 - 450 nghìn/tháng.
Nguyễn Hữu Kiên (sinh viên Trường đại học Công Nghiệp) đang thuê phòng với giá là 3 - 3,5 triệu đồng/tháng, giá tiền điện 3.500đ/số và tiền nước được tính chung 300 nghìn/người/tháng. Kiên cho rằng, mức thu như vậy là hợp lý bởi khu này "giá chung là như vậy" và "chủ trọ chỗ mình chỉ lấy 3.500 đồng/số, những chỗ khác còn cao hơn". Dù vậy, Kiên cho hay, cậu vẫn phải tiết kiệm điện hết mức có thể. Tắt điện khi không sử dụng là nguyên tắc sống của Kiên. Cậu luôn cố gắng có thể tận dụng được ánh sáng mặt trời để thay thế đèn bàn học.
Hiện nay, giá bán lẻ điện cho mục đích sinh hoạt của người thuê nhà để ở tại Hà Nội được áp dụng theo Thông tư số 16/2014/TT-BCT và Khoản 4 Điều 10 Văn bản hợp nhất số 13/VBHN-BCT.
Theo đó, người thuê nhà để ở là hộ gia đình, chủ nhà trực tiếp ký hợp đồng mua bán điện hoặc ủy quyền để hộ gia đình thuê nhà ký hợp đồng mua bán điện (có cam kết thanh toán tiền điện). Mỗi hộ gia đình thuê nhà được tính một định mức.
Trường hợp sinh viên và người lao động thuê nhà để ở (bên thuê nhà không phải là hộ gia đình) có hợp đồng từ 12 tháng trở lên, có đăng ký tạm trú, thường trú thì chủ nhà trực tiếp ký hợp đồng mua bán điện hoặc đại diện bên thuê nhà ký hợp đồng mua bán điện. Nếu hợp đồng thuê nhà dưới 12 tháng và chủ nhà không thực hiện kê khai được đầy đủ số người sử dụng điện thì áp dụng giá bán lẻ điện sinh hoạt của bậc 3: Từ 101 - 200kWh cho toàn bộ sản lượng điện đo đếm được tại công tơ.
Nếu chủ nhà kê khai được đầy đủ số người sử dụng điện thì Tổng công ty Điện lực TP. Hà Nội (EVNHANOI) có trách nhiệm cấp định mức cho chủ nhà căn cứ vào thông tin về cư trú tại địa điểm sử dụng điện: Cứ 4 người được tính là một hộ sử dụng điện để tính số định mức áp dụng giá bán lẻ điện sinh hoạt, 1 người được tính 1/4 định mức, 2 người được tính 1/2 định mức, 3 người được tính 3/4 định mức, 4 người được tính 1 định mức.
Như vậy, căn cứ vào thời hạn hợp đồng, số kWh điện sử dụng, số người ở trong một phòng trọ mà có giá điện khác nhau, tối đa là 2.927 đồng. Tuy nhiên, "giá chung" tại nhiều khu trọ đang là khoảng 3.500 - 4.000 đồng/số.
Theo quy định của pháp luật, các chủ nhà trọ, căn hộ mini, chung cư mini thu tiền điện nước cao hơn mức cho phép sẽ bị phạt hành chính. Cụ thể, khoản 15 Nghị định 17/2022/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung quy định: Phạt tiền từ 20.000.000 - 30.000.000 đồng với chủ nhà thu tiền điện của người thuê nhà cao hơn giá quy định trong trường hợp mua điện theo giá bán lẻ điện để phục vụ mục đích sinh hoạt, sản xuất, kinh doanh, dịch vụ.
