Nhóm học tập, nhóm vui chơi
Hiện nay, hầu hết học sinh đều tham gia các nhóm chat để học tập và làm bài nhóm. Dù việc tham gia nhóm chat mang lại sự thuận tiện, nhưng việc có quá nhiều nhóm khiến phụ huynh lo lắng rằng các em dành ít thời gian cho việc học mà lại quá tập trung vào các hoạt động khác.
Nguyễn Minh Long (học sinh lớp 11 tại Hà Nội) cho biết, em tham gia khoảng 15 nhóm chat trên Zalo và Facebook để trao đổi bài tập, học nhóm, trò chuyện với bạn bè và cập nhật thông tin từ lớp. Ngoài ra, em còn có những nhóm riêng với các bạn thân để trò chuyện và các nhóm fan thần tượng để giao lưu…
Về lý do tham gia nhiều nhóm chat học tập, Long giải thích mỗi lần làm bài nhóm, em và các bạn thường thay đổi nhóm để học hỏi thêm điều mới mẻ. Nếu có bài tập hoặc làm bài nhóm, ôn thi, các nhóm này sẽ hoạt động nhiều, khoảng 1 - 2 tiếng vào lúc 19h. Mọi người gọi điện, nhắn tin để trao đổi. Những ngày không có bài tập thì ít hoạt động hơn.
Khi còn nhỏ, bố mẹ nhìn thấy các nhóm chat trên điện thoại của Long thì có hỏi. Nhưng bây giờ em đã lớn, bố mẹ ít đề cập đến và cho phép Long có không gian riêng tư. Long chia sẻ, bố mẹ tin tưởng vì em luôn ưu tiên việc học. Em tự đặt ra một số nguyên tắc như không nói chuyện ngoài lề quá nhiều trong nhóm học tập, không gửi tin nhắn "spam" làm loãng nội dung và luôn hiểu rõ mục đích của nhóm để gửi thông tin phù hợp.
Theo Long, nếu biết cách sắp xếp, việc tham gia nhiều nhóm chat không quá phiền phức. Em thường ghim các nhóm quan trọng để dễ theo dõi và kiểm tra tin nhắn thường xuyên, nên ít khi bỏ sót thông tin.
Chị Nguyễn Thị Tâm (Long Biên, Hà Nội) có con học lớp 8 và không cho con sử dụng điện thoại riêng, vì vậy con chị không có tài khoản Zalo. Con chỉ mượn máy tính bảng của chị khi cần làm bài tập. Dù vậy, chị cũng không để con sử dụng máy quá nhiều.
Chị Tâm cho biết, nếu chỉ dùng để phục vụ việc học, các nhóm chat vẫn có ích, nhưng chị lo ngại các bạn nhỏ có thể lợi dụng để chat những vấn đề không liên quan. Chị còn lo việc con tham gia mạng xã hội, rồi kết bạn với người lạ trên Facebook. Do đó, chị luôn dặn con phải cẩn thận khi có bạn bè mới rủ rê qua mạng xã hội, vì sợ con gặp phải tình trạng lừa đảo.
Lo lắng thông tin con tiếp cận
Chị Nguyễn Thị Chi (Hải Phòng) có con trai đang học lớp 8. Chị cho biết, chị có tìm lớp học thêm online nên thường cho con sử dụng máy tính cá nhân của mình. Một lần sau khi học xong, con trai chị quên không thoát tài khoản Facebook cá nhân. Chị ngồi máy tính và vô tình đọc được rất nhiều đoạn chat trong nhóm bạn của con.
Nhóm này chủ yếu trò chuyện về việc rủ nhau đi chơi, chia sẻ những video có nội dung thô tục, rủ nhau thử hút thuốc lá điện tử và bình luận về ngoại hình của các bạn gái. Đọc xong, chị rất ngạc nhiên và lo lắng, không ngờ con mình lại lớn nhanh và bị lôi kéo như vậy.
Tương tự, chị Trần Thị Nga (Hà Nội) cũng vô tình đọc được tin nhắn trong một nhóm chat của con, phát hiện các cuộc trò chuyện thường sử dụng những từ ngữ thô tục. Mở một nhóm chat khác, các tin nhắn chủ yếu là chơi game, chia sẻ clip hài, không phải nhóm học tập.
Thậm chí, có nhóm chat còn chia sẻ nội dung bạo lực và lời lẽ tục tĩu. Ngay lập tức, chị đã ngồi xuống và trò chuyện nghiêm túc với con, phân tích cho con hiểu những tác hại tiềm ẩn từ mạng xã hội, cảnh báo nếu không tỉnh táo, con sẽ dễ dàng bị “nghiện”, sa ngã và trở nên hư hỏng.
Nhiều chuyên gia tâm lý cho biết, hiện nay việc tham gia các nhóm chat để học tập và làm bài rất phổ biến. Việc trẻ lợi dụng thời gian này để truy cập mạng xã hội hay tham gia quá nhiều nhóm chat ngoài học tập là không thể tránh khỏi.
Do đó, cha mẹ cần thực hiện công tác tư tưởng cho trẻ, trang bị cho con kỹ năng sống, nhận thức đúng đắn, giáo dục giới tính và nâng cao kiến thức về cách sử dụng internet và mạng xã hội. Những thông tin này đều có sẵn trên các nguồn chính thống và rất dễ tiếp cận.
Tiếp theo, mỗi gia đình nên trang bị các giải pháp bảo mật cho các thiết bị của mình và của con cái. Có thể sử dụng các phần mềm bảo vệ miễn phí hoặc chi trả cho các giải pháp có nhiều tính năng hơn để theo dõi hoạt động của con một cách tế nhị và can thiệp kịp thời khi cần thiết.
Chuyên gia tâm lý Nguyễn Phương Anh - Đại học Sư phạm Hà Nội cho biết, trong các môi trường hình thành nhân cách của trẻ, môi trường gia đình là quan trọng nhất, đặc biệt là cách sống, lối sống và suy nghĩ của cha mẹ. Việc bảo vệ con trên không gian mạng không khó nếu chúng ta biết cách.
Các bậc phụ huynh cần liên tục giáo dục con về những nội dung phù hợp và không phù hợp trên mạng và điều này nên được thực hiện ngay khi cha mẹ quyết định cho con sử dụng internet hoặc điện thoại thông minh.
Bên cạnh đó, phụ huynh cũng cần hiểu rõ hơn về sự phát triển tâm sinh lý của con. Quan trọng là cần cân bằng giữa việc bảo vệ và giám sát con để tránh gây cảm giác ức chế, khiến con phản ứng ngược lại với những gì bố mẹ mong muốn.
