TP. HCM sẽ kiến nghị điều chỉnh mức thu tài chính phù hợp với bảng giá đất mới

Xem xét kỹ lưỡng quyền lợi của người dân

Theo Sở Tài nguyên và Môi trường TP. Hồ Chí Minh, bảng giá đất đã cập nhật giá bồi thường, tái định cư theo 1.300 vị trí đất đã phê duyệt tại các dự án và 97.000 giao dịch thực tế thu thập từ cơ quan đăng ký đất đai và cơ quan thuế.

Việc áp dụng bảng giá đất là cơ sở để giải quyết các thủ tục hành chính về đất đai cho người dân và tổ chức không bị ách tắc. Việc điều chỉnh cũng đã được cập nhật phù hợp với thực tế về giá đất của thành phố. Từ đó, giúp cắt giảm thời gian thực hiện các thủ tục xác định giá đất cụ thể trước đây, người dân có đất bị thu hồi sẽ được bồi thường, hỗ trợ, tái định cư ở mức cao hơn.

Cũng theo sở này, bảng giá điều chỉnh sẽ điều tiết được "chênh lệch địa tô", khắc phục tình trạng bất động sản hai giá, bảo đảm công bằng, hài hòa về lợi ích giữa người sử dụng đất, nhà đầu tư và nhà nước.

Trước đó, tại hội nghị tham vấn đại biểu HĐND thành phố về bảng giá đất điều chỉnh theo Luật Đất đai 2024, nhiều đại biểu cho rằng, bảng giá đất điều chỉnh tăng quá cao sẽ tác động đến người dân muốn chuyển đổi mục đích sử dụng từ đất nông nghiệp sang đất ở và người làm thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lần đầu, đặc biệt các huyện ngoại thành khi phải đóng tiền sử dụng, phí trước bạ cao hơn nhiều.

Ông Cao Thanh Bình - Trưởng ban Văn hóa Xã hội HĐND TP. HCM cho rằng, hơn 110.090 ha đất nông nghiệp ở 9 địa phương sẽ chịu tác động khi bảng giá đất điều chỉnh. Cụ thể, quận 12  (1.133 ha), Tân Phú (27,9 ha), Bình Tân (854 ha); huyện Nhà Bè (4.624,1 ha), Củ Chi (31.127,7 ha), Hóc Môn (hơn 5.235 ha), Bình Chánh (16.555 ha), Cần Giờ và TP Thủ Đức lần lượt hơn 46.975 và 4.558 ha.

Do đó, ông Bình kiến nghị, trong báo cáo tác động, Sở Tài nguyên và Môi trường cần làm rõ số hộ gia đình, người dân bị ảnh hưởng, chi phí tăng lên so với trước là bao nhiêu?

Ở góc độ địa phương, ông Trần Văn Khuyên – Bí thư huyện Hóc Môn cho rằng, bảng giá đất mới đảm bảo quyền lợi công bằng giữa Nhà nước, chủ đầu tư và người dân nhưng vẫn cần làm rõ nhiều vấn đề liên quan.

Cũng theo ông Khuyên, huyện Hóc Môn còn nghèo, hạ tầng kém nhưng giá đất gần như tăng cao nhất thành phố, một đoạn đường Lý Thường Kiệt tăng đến vài chục lần. Người dân có đất nông nghiệp muốn chuyển đổi sang thổ cư để chia cho con khó có khả năng đáp ứng được nghĩa vụ tài chính.

Sẽ kiến nghị điều chỉnh mức thu tài chính phù hợp

Trước những ý kiến đóng góp, Sở Tài nguyên và Môi trường thừa nhận, bảng giá đất điều chỉnh có ảnh hưởng đến nghĩa vụ tài chính khi hộ gia đình, cá nhân chuyển mục đích sử dụng trong hạn mức đất ở; diện tích ngoài hạn mức từ trước đến nay vẫn phải xác định theo giá thị trường. 

Tuy nhiên, điều này là công bằng vì xét trong trường hợp người dân bị thu hồi đất thì cũng được bồi thường theo giá thị trường. Bên cạnh đó, tại bảng giá điều chỉnh, giá đất nông nghiệp tăng từ 11 - 14 lần so với trước, còn đất ở thì tăng từ 4 - 5 lần. Do vậy, khi chuyển mục đích đất nông nghiệp sang đất ở, người dân phải nộp tiền sử dụng với khoảng chênh lệch được tiết giảm.

Đối với phản ánh của người dân ngoại thành TP. HCM về việc gặp khó khăn nếu áp dụng giá đất điều chỉnh khiến mức thu, tỉ lệ thu tăng tương ứng trong trường hợp chuyển đổi mục đích sử dụng để xây nhà, cho con cái, Sở cho rằng, bảng giá đất theo sát giá thị trường, còn mức thu, tỷ lệ thu do Chính phủ quy định.

Do đó, Sở sẽ báo cáo UBND thành phố kiến nghị Chính phủ xem xét, điều chỉnh cho phù hợp với tình hình kinh tế xã hội hiện nay. Trường hợp người dân chưa có tiền nộp tiền sử dụng đất, Luật Đất đai hiện hành cho phép ghi nợ. Đồng thời có chế độ miễn, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất với hộ nghèo.

Bổ sung ý kiến liên quan đến băn khoăn bảng giá đất sẽ tác động mạnh đến người dân, nhất là thủ tục cấp sổ đỏ, ông Bùi Xuân Cường – Phó chủ tịch UBND TP. HCM cho biết, toàn thành phố có gần 1,7 triệu thửa đất, nhưng 99,5% đã được cấp sổ đỏ (tính đến tháng 6/2024), tỷ lệ còn lại rất ít, chủ yếu ở các quận, huyện vùng ven, lõi trung tâm.

Cũng theo ông Cường, mức tiền sử dụng đất phải nộp khi hộ gia đình, cá nhân được cấp sổ đỏ phụ thuộc vào thời điểm sử dụng đất và tỷ lệ thu tương ứng. Trong khi đó, Luật Đất đai 2024 quy định, có 6 trường hợp không phải đóng tiền sử dụng đất và 4 trường hợp phải đóng theo tỷ lệ từ 10% đến 60%.