Dự án dở dang vì bị cắt vốn
Dự án nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 9 đoạn từ cảng Cửa Việt tới Quốc lộ 1 có chiều dài khoảng 13,8km. Điểm đầu của dự án là cảng Cửa Việt (thị trấn Cửa Việt, huyện Gio Linh, Quảng Trị) và điểm cuối giao với Quốc lộ 1 thuộc địa bàn xã Thanh An, huyện Cam Lộ (Quảng Trị).
Dự án được sử dụng vốn dư của Dự án VRAMP, vốn vay WB được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chủ trương đầu tư ngày 4/8/2021 với tổng vốn đầu tư 440 tỷ đồng. Bộ GTVT là đơn vị được cấp quyết định đầu tư, còn UBND tỉnh Quảng Trị thực hiện công tác giải phóng mặt bằng và hoàn thành theo tiến độ của dự án.
Theo UBND tỉnh Quảng Trị, việc đầu tư nâng cấp, mở rộng tuyến Quốc lộ 9 là vấn đề cần thiết nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội và khai thác tiềm năng thế mạnh của địa phương.
Mục tiêu của dự án là nâng cao năng lực vận tải, góp phần quan trọng trong việc thúc đẩy phát triển dịch vụ du lịch, tăng trưởng kinh tế, đảm bảo quốc phòng an ninh, khai thác các thế mạnh về giao thương hàng hóa trên tuyến hành lang kinh tế Đông – Tây.
Về việc giải phóng mặt bằng, HĐND tỉnh Quảng Trị đã phê duyệt chủ trương hồi tháng 3/2021 và điều chỉnh ngày 14/7/2022 với tổng mức chi phí hơn 345 tỷ đồng, thời gian thực hiện giai đoạn 2021 - 2022.
Tuy nhiên do thời gian thực hiện dự án ngắn, quá trình triển khai gặp nhiều khó khăn vướng mắc do các nguyên nhân chủ quan và khách quan nên cuối năm 2022, dự án vẫn chưa hoàn thiện.
Trong khi đó, hiệp định vay vốn không được Ngân hàng Thế giới gia hạn, dự án vay vốn WB do Thủ tướng phê duyệt chủ trương cũng hết thời gian thực hiện.
Tháng 2/2023, Cục Đường bộ Việt Nam ra văn bản thông báo dự án buộc phải dừng triển khai.
Được biết tới thời điểm dự án bị cắt vốn, giá trị khối lượng xây lắp chiếm 10% tương đương khoảng 50 tỷ đồng. Cụ thể đơn vị thi công đã triển khai được một số hạng mục như san mặt bằng, xây dựng cầu. Khu vực thi công chủ yếu là những vị trí có mặt bằng (cánh đồng lúa) đã được Quảng Trị giải phóng mặt bằng. Còn tại các khu vực đông dân cư như thị trấn Cửa Việt, trung tâm xã Gio Việt… do chưa hoàn tất giải phóng mặt bằng nên chưa thể thi công.
Hiện tại, mỗi ngày trên tuyến Quốc lộ 9 có lưu lượng lớn xe tải hạng nặng chạy qua khiến nhiều đoạn đường bị xuống cấp gây nguy cơ mất an toàn giao thông cho người đi đường.
Cần tái khởi động dự án
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị - ông Lê Đức Tiến cho biết, để dự án được tiếp tục triển khai, địa phương đã có kiến nghị gửi Bộ GTVT tổng hợp và báo cáo Thủ tướng Chính phủ.
Quảng Trị kiến nghị cho phép đóng dự án thực hiện hình thức ODA từ nguồn vốn vay Ngân hàng thế giới WB. Thực hiện tái cấu trúc dự án và phê duyệt chủ trương đầu tư theo hai giai đoạn 2021 - 2026 và 2026 - 2030.
Tỉnh này cho rằng, để tiếp tục triển khai, tránh lãng phí và sớm đưa dự án về đích cần bố trí ngân sách trong kỳ trung hạn giai đoạn 2021 – 2025 đối với các đoạn đã bàn giao mặt bằng, thi công dang dở. Các đoạn tuyến còn lại sẽ triển khai trong kỳ trung hạn giai đoạn 2026 – 2030 cũng bằng nguồn vốn ngân sách.
Ông Lê Đức Tiến nói thêm, nếu sử dụng nguồn vốn ngân sách trong kỳ trung hạn 2021 - 2025 để thực hiện 4,5km mặt bằng đã được giải phóng và triển khai các đoạn còn lại trong giai đoạn 2026 - 2030 thì khoảng cuối năm 2026 dự án sẽ hoàn thành.
Lãnh đạo Cục đường bộ Việt Nam thông tin, trước những kiến nghị của UBND tỉnh Quảng Trị, Bộ GTVT đã chỉ đạo Cục yêu cầu chỉ đạo BQL dự án 3 và các đơn vị liên quan phối hợp với địa phương hoàn thành thủ tục nghiệm thu, quyết toán, kết thúc dự án, bàn giao, quản lý tài sản đã được đầu tư không gây thất thoát lãng phí.
