Sử dụng camera giám sát
Buổi sáng, bà Nguyễn Lệ Mai (ngụ phường Tân Hưng Thuận, quận 12, TP. HCM) bước ra đường, ngó nghiêng xung quanh xem có rác bị xả trộm không. Gần 6 tháng nay, khu phố nơi bà sinh sống sạch rác thải bừa bãi do người dân trong khu vực tiện tay ném ta đường.
Bà Mai cho biết, nhà bà gần chợ Cây Sộp. Trước đây, cứ tầm 9 - 10 giờ sáng, trên đường dẫn ra chợ lại xuất hiện vài ba túi rác, bao ni lông vứt ngổn ngang khắp lối đi. Thời tiết mát mẻ thì không sao, nhưng vào mùa mưa hay ngày cao điểm nắng nóng thì số rác thải này bốc mùi hôi thối. Tuy nhiên, từ khi lắp camera xử lý người vứt rác bừa bãi, con đường này đã không còn rác thải, thoáng đãng hẳn.
UBND phường Tân Hưng Thuận là một trong những địa bàn đầu tiên triển khai mô hình “Camera an ninh trật tự - xử phạt xả rác bừa bãi, không đúng nơi quy định”. Điểm đặc biệt là camera được trang bị AI nhận dạng khuôn mặt, biển số xe… nên tạo thuận lợi rất lớn giúp lực lượng chức năng xử lý người vi phạm.
Khi phát hiện người dân xả rác bừa bãi, không đúng nơi quy định qua camera, cán bộ trực sẽ thông báo qua bộ đàm, zalo cho những chốt gần đó đến kiểm tra và xử phạt. Trường hợp lực lượng chức năng chưa tới kịp, UBND phường sẽ phối hợp cùng Công an phường điều tra biển số xe, nhận dạng khuôn mặt người vi phạm để mời lên làm việc.
Ông Nguyễn Ngọc Ẩn - Phó chủ tịch UBND phường Tân Hưng Thuận cho biết, trên địa bàn phường hiện đã lắp đặt 64 camera IP ghi hình kỹ thuật số với khả năng ghi hình liên tục, theo lịch trình, phát hiện chuyển động để giám sát về vệ sinh môi trường, an ninh trật tự khu dân cư. 6 tháng đầu năm, phường đã xử phạt 4 trường hợp vi phạm qua theo dõi camera. Trong đó, 2 trường hợp xả rác và 2 trường hợp xả nước thải không đúng quy định.
UBND phường 11 (quận Phú Nhuận) cũng đã thực hiện lắp đặt camera thông minh để xử lý người dân xả rác bừa bãi. Ông Phan Văn Chánh (69 tuổi, quận Phú Nhuận) cho hay, trước đây, người dân quen tay vứt bỏ chai nhựa, rác sinh hoạt ở trụ điện hoặc treo bọc rác quanh hàng rào phía trước nhà. Nhưng từ khi phường mạnh tay xử lý nạn xả rác bừa bãi, hiện khu vực xung quanh chỗ ông ở đã sạch sẽ, người dân cũng ý thức hơn rất nhiều.
Theo bà Trần Thị Diệu Hiền - Chủ tịch UBND phường 11, từ năm 2022, UBND phường đã thực hiện lắp đặt 30 camera giám sát, xử lý tình trạng xả rác bừa bãi. Đến nay, địa phương đã xử phạt hơn 100 trường hợp vi phạm, trong đó có cả người dân trên địa bàn phường và người dân từ nơi khác đến. Trung bình mỗi trường hợp vi phạm sẽ xử phạt từ 1,5 - 2,5 triệu đồng. Tuy nhiên cũng có một số trường hợp do có tình tiết giảm nhẹ nên chỉ xử phạt vài trăm nghìn đồng. Kể từ khi thực hiện kế hoạch lắp camera, tình trạng xả rác không đúng nơi quy định trên địa bàn giảm đáng kể.
Lập tổ tuần tra bắt xả rác bừa bãi
Mới đây, UBND huyện Bình Chánh đã chỉ đạo các xã, thị trấn thành lập 16 tổ kiểm tra, xử lý vi phạm môi trường, đồng thời triển khai lắp đặt camera giám sát để kịp thời phát hiện các trường hợp xả rác, đổ rác không đúng nơi quy định. Chỉ sau nửa tháng thành lập, các tổ đã xử lý 10 trường hợp xả rác ra đường, bắt 3 phương tiện đổ trộm chất thải tại bãi đất trống thưa dân cư.
Huyện cũng đã lắp đặt bảng cấm đổ rác, camera giám sát, rào chắn cố định hạn chế đi lại với xe tải, xe máy tại các tuyến đường dẫn vào khu vực đất trống không có dân cư sinh sống nhằm phát hiện và xử lý kịp thời, không để xảy ra việc đổ trộm, đốt rác.
Huyện Bình Chánh còn lập danh sách các cơ sở sản xuất có phát sinh chất thải công nghiệp thông thường phải xử lý (cơ sở may mặc, giày da, luyện kim, đốt lò hơi, lò nhiệt), chất thải công nghiệp nguy hại để tăng cường giám sát, quản lý.
Ngoài ra, các đoàn thể trong huyện cũng đã thành lập 64 câu lạc bộ để giám sát và tuyên truyền vận động người dân tham gia bảo vệ môi trường khu dân cư.
Ô nhiễm môi trường mà nguyên nhân chủ yếu là do nạn xả rác bừa bãi vẫn đang diễn ra tại nhiều địa phương. Việc này chủ yếu là do ý thức chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường của người dân còn hạn chế, yếu kém, đặc biệt là tình trạng vô ý thức xả rác tùy tiện, bừa bãi.
Những biện pháp được nhiều địa phương tại TP. HCM áp dụng đang cho thấy hiệu quả tích cực, không chỉ cải thiện được môi trường sống mà còn nâng cao được ý thức của người dân.
