Tại kỳ họp lần thứ 15 khóa X (kỳ họp chuyên đề) của HĐND TP. HCM diễn ra sáng 19/5, ông Nguyễn Văn Dũng - Phó chủ tịch UBND thành phố đã báo cáo tới các đại biểu về tình hình lập đồ án điều chỉnh quy hoạch chung TP. HCM đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2060.
Theo đó, TP. HCM sẽ áp dụng công cụ quy hoạch để giải quyết vấn đề ngập nước cũng như đưa ra các định hướng cho việc phát triển không gian ngầm.
Ông Nguyễn Văn Dũng cho biết, trong chiến lược và giải pháp chống ngập giai đoạn tới, thành phố tiếp tục kế thừa định hướng Quyết định 1547 của Thủ tướng về quy hoạch thủy lợi chống ngập úng khu vực TP. HCM. Thành phố sẽ phân chia 3 vùng chống ngập: Vùng 1 là toàn bộ TP. HCM ngoài TP. Thủ Đức và huyện Cần Giờ, vùng 2 là TP. Thủ Đức và vùng 3 là huyện Cần Giờ.
Với vùng 1 và vùng 2, TP. HCM sẽ bổ sung giải pháp hạ tầng và phân chia vùng ưu tiên đầu tư để phù hợp với ngân sách cũng như đảm bảo khả năng chống ngập thường xuyên do mưa và triều cường. 2 vùng này sẽ được chia 3 lớp là bảo vệ, thích ứng và giảm thiểu thiệt hại.
Lớp bảo vệ có cấu phần chính là hệ thống 12 cống ngăn triều lớn theo Quy hoạch 1547 và hệ thống đê ngăn triều và lũ từ Bến Súc dọc theo sông Sài Gòn đến Đức Hòa.
Lớp thích ứng là hệ thống vùng trữ ngập. Khu vực trữ ngập có diện tích khoảng 17% tổng diện tích vùng gồm hệ thống hồ điều tiết, kênh rạch tự nhiên, vùng trữ ngập phân bổ trong đất cây xanh công viên và đô thị.
Lớp giảm thiểu thiệt hại là hệ thống đường bộ, đường thủy có khả năng tiếp cận nhanh vùng sự cố và hệ thống cảnh báo ngập thời gian thực.
Với vùng 3 (huyện Cần Giờ), thành phố dự kiến không xây dựng đê kè, tôn nền sát bờ sông sẽ gây co hẹp dòng chảy của sông Soài Rạp và Lòng Tàu. Các khu vực phát triển tại huyện Cần Giờ được khuyến khích ứng dụng giải pháp thích ứng có khả năng sống chung với ngập do triều.
Về định hướng quy hoạch không gian ngầm, ông Nguyễn Văn Dũng cho hay, thành phố dự kiến phân vùng theo 3 khu vực.
Thứ nhất là khu vực khuyến khích xây dựng không gian ngầm, được xác định nằm chủ yếu trong vùng đô thị trung tâm (bên trong vành đai 2). Khu vực này tập trung dân cư với mật độ cao và không còn nhiều quỹ đất để phát triển, cũng là khu vực tập trung của mạng lưới đường sắt đô thị và nhà ga ngầm.
Các khu vực hạ tầng tại nhà ga trung tâm hoặc ga trung chuyển, các trung tâm đô thị của thành phố cũng được khuyến khích phát triển không gian ngầm để gia tăng mật độ và khai thác tối ưu giá trị đất đai.
Thứ hai, khu vực xây dựng không gian ngầm có kiểm soát gồm các khu quân sự, khu tự nhiên sinh thái và khu vực di tích, tôn giáo, văn hóa lịch sử của thành phố.
Thứ ba, khu vực hạn chế phát triển không gian ngầm nằm gần biển, khu vực hồ điều tiết, hành lang thoát nước.
Chức năng sử dụng không gian ngầm cũng được thành phố phân chia theo 3 tầng tương ứng sử dụng là tầng nông, tầng sâu, tầng rất sâu. Tầng nông sử dụng cho các chức năng giao thông tĩnh, ga công cộng tích hợp khu thương mại, đường đi bộ, nút giao khác mức, hệ thống hạ tầng kỹ thuật.
Tầng sâu sử dụng cho các chức năng hệ thống hạ tầng kỹ thuật tập trung, hệ thống giao thông công cộng ngầm, hệ thống đường giao thông ngầm. Tầng rất sâu sử dụng cho các chức năng hệ thống kỹ thuật liên vùng như đường điện cao thế, hệ thống thoát nước.
Thành phố cũng đưa ra định hướng hình thành các phân vùng để phát triển. Cụ thể, phân vùng đô thị trung tâm gồm các quận 1, 3, 4, 5, 6, 8, Phú Nhuận, Bình Thạnh, Tân Bình, Bình Tân, Gò Vấp, một phần quận 12. Tổng diện tích khoảng 17.000ha và quy mô dân số hiện hữu khoảng 4,5 triệu người.
Phân vùng đô thị phía Đông là TP. Thủ Đức với tổng diện tích khoảng 21.000ha, quy mô dân số hiện hữu khoảng 1,1 triệu người.
Phân vùng đô thị phía Bắc - Tây Bắc gồm huyện Hóc Môn, Củ Chi và một phần quận 12. Tổng diện tích khoảng 58.500ha và quy mô dân số hiện hữu khoảng 1,4 triệu người.
Phân vùng đô thị phía Tây gồm phần lớn là huyện Bình Chánh với tổng diện tích khoảng 23.300ha, quy mô dân số hiện hữu khoảng 840.000 người.
Phân vùng đô thị phía Nam gồm huyện Nhà Bè, quận 7, một phần huyện Bình Chánh, và toàn bộ huyện cần Giờ. Phân vùng có tổng diện tích 93.300ha, trong đó có Khu dự trữ sinh quyển Cần Giờ. Quy mô dân số hiện hữu khoảng 1,2 triệu người.
