Hơn 20 năm sống thấp thỏm
Dự án Khu tứ giác Nguyễn Cư Trinh có tổng diện tích hơn 6,8ha. Trước năm 1975, khu vực này là nghĩa trang nên được gọi là khu Mả Lạng, sau khi được TP. HCM di dời, người dân đã đến sinh sống và xây dựng những ngôi nhà siêu nhỏ, có căn diện tích chỉ rộng hơn 3m2.
UBND Q.1 (TP.HCM) đã thống kê khu vực này có trên 100 căn nhà diện tích dưới 10m2 và 758 căn nhà diện tích dưới 30m2. Đa phần các căn nhà này xập xệ, xuống cấp, không đảm bảo yêu cầu về đời sống sinh hoạt tối thiểu, giao thông, vệ sinh môi trường… Người dân sống nơi đây chủ yếu là lao động tự do, bán hàng rong...
Do không đủ diện tích sinh hoạt, các hộ dân phải xây thêm gác xép để cơi nới thêm không gian. Đại đa số các gia đình không đủ diện tích để nấu nướng, phải sử dụng bếp ga mini hoặc bếp điện nhỏ và đặt nấu phía ngoài đường đi.
Bên trong khu Mả Lạng, dày đặc những ngõ ngách ngoằn ngoèo, thiếu ánh sáng. Tại con hẻm 245 Nguyễn Trãi dẫn vào khu dân cư này, bề ngang của những con hẻm chỉ từ 1 – 1,5m, đủ để 2 chiếc xe máy đi ngược chiều.
Từ lâu khu Mả Lạng được coi là “khu ổ chuột” nằm lọt thỏm giữa trung tâm TP. HCM phồn hoa, sầm uất. Năm 2000, TP. HCM đã có chủ trương di dời khu dân cư này để chỉnh trang đô thị. Nhưng tới nay đã hơn 20 năm, người dân vẫn sống trong nỗi thấp thỏm, chờ đợi.
Chấm dứt dự án với Tập đoàn Bitexco
Thời gian đầu, thành phố giao Dự án khu Mả Lạng cho Tổng công ty Địa ốc Sài Gòn thực hiện nhưng năm 2006 lại chuyển cho Công ty TNHH Tập đoàn Bitexco nhằm xây dựng tổ hợp đa chức năng. Cụ thể, chủ đầu tư sẽ xây dựng tại đây khu căn hộ cao cấp, trung tâm thương mại, cao ốc văn phòng, khách sạn và khu tái định cư cho 900 hộ dân. Đồng thời xây dựng Bệnh viện Đa khoa Sài Gòn mới thay thế bệnh viện hiện tại đã xuống cấp ở địa chỉ 125 Lê Lợi.
Nhưng mãi tới năm 2017, Tập đoàn Bitexco mới bắt đầu cùng cơ quan chức năng lên phương án thu hồi đất, bồi thường và tái định cư cho người dân.
Theo kế hoạch được đưa ra, từ tháng 6/2018 sẽ tiến hành di dời tái định cư 1.363 hộ dân với 7.228 người bị ảnh hưởng. Do vướng pháp lý và các quy định pháp luật thay đổi, từ 2018 – 2023 việc giải phóng mặt bằng, tái định cư vẫn dậm chân tại chỗ.
Cuối tháng 3/2023 do dự án trên không có tiến triển, UBND Q.1 đã quyết định hủy bỏ thông báo thu hồi đất. Sau khi hủy các quyết định thu hồi đất, TP. HCM đã gửi thông báo tới Bitexco với nội dung, do các căn cứ pháp luật trước đây không còn phù hợp nên không có cơ sở để xem xét tiếp tục thực hiện dự án với doanh nghiệp này.
Tập đoàn Bitexco cho hay, hơn 10,8 tỷ đồng chi phí liên quan đến việc thực hiện dự án như nghiên cứu khả thi dự án, đo vẽ lập bản đồ hiện trạng, thiết kế… đã được công ty trang trải trong suốt thời gian qua.
Sau khi có thông báo dự án chấm dứt, Bitexco đã nhiều lần đề nghị UBND TP. HCM hoàn trả số tiền đã chi cho Dự án khu Mả Lạng và Dự án xây dựng Bệnh viện Đa khoa Sài Gòn mới. Tuy nhiên tới nay Bitexco vẫn chưa nhận được tiền.
Trước đó, Đô thị mới cũng đã đưa tin, tại hội nghị Kiểm tra kế hoạch triển khai nhiệm vụ năm 2024, UBND TP. HCM đã nhận được đề xuất của UBND Q.1 về việc chỉ đạo Sở Kế hoạch và Đầu tư chủ trì mời gọi nhà đầu tư thực hiện Dự án Khu tứ giác vàng Nguyễn Cư Trinh.
Mới đây, bà Lê Thị Huỳnh Mai - Giám đốc Sở KH&ĐT TP.HCM cho biết, Chính phủ ban hành Nghị định 24/2024/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Đấu thầu về lựa chọn nhà thầu. Sở sẽ phối hợp với các sở, ngành liên quan đấu thầu chọn nhà đầu tư mới cho Dự án Khu tứ giác Nguyễn Cư Trinh hay còn gọi khu Mả Lạng.
Với các quy định đấu thầu mới, cư dân khu Mả Lạng kỳ vọng, dự án sẽ được giải quyết dứt điểm để người dân có cuộc sống tốt đẹp hơn.