Rạch Xuyên Tâm là một trong những tuyến rạch ô nhiễm bậc nhất TP. HCM. Tuyến rạch này dài gần 9km, chảy qua quận Gò Vấp và Bình Thạnh. Sau hơn 20 năm ấp ủ kế hoạch triển khai, dự án nạo vét, cải tạo và xây dựng hạ tầng cho tuyến rạch đã được TP. HCM phê duyệt với tổng mức đầu tư hơn 9.600 tỉ đồng từ vốn ngân sách.
Dự án gồm tuyến rạch chính dài gần 6,7km từ kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè đến sông Vàm Thuật và ba nhánh dài hơn 2,2km (nhánh cầu Sơn, Bình Triệu và Bình Lợi). Lòng rạch Xuyên Tâm sẽ được nạo vét sâu 3,5m, rộng 20 - 30m cùng hệ thống thu gom nước thải, nước mưa đồng bộ. Hai bên bờ sẽ được xây dựng đường, mỗi bên hai làn xe rộng 6m, vỉa hè rộng 3 - 4m, cùng công viên, mảng xanh, hệ thống chiếu sáng...
Để cải tạo rạch Xuyên Tâm, dự kiến cần thu hồi gần 54ha đất của hơn 1.900 hộ dân, trong đó quận Bình Thạnh có khoảng 1.796 hộ và quận Gò Vấp có khoảng 135 hộ. Theo kế hoạch, tuyến rạch phần đi qua quận Gò Vấp sẽ khởi công trước vào tháng 8/2024 và hoàn thành vào tháng 4/2025.
Còn quận Bình Thạnh sẽ bàn giao toàn bộ mặt bằng vào tháng 4/2025 để chủ đầu tư khởi công các gói thầu xây lắp đoạn qua địa phương này. Việc cải tạo rạch Xuyên Tâm sẽ hoàn thành toàn bộ vào năm 2028 giúp giảm ô nhiễm, tạo diện mạo mới cho khu vực.
Cuối năm 2023, HĐND TP. HCM thông qua dự án nạo vét, xây dựng hạ tầng, cải tạo môi trường bờ Bắc kênh Đôi. Tổng mức đầu tư dự kiến gần 5.000 tỷ đồng. Để cải tạo bờ Bắc kênh Đôi, TP. HCM cần thu hồi hơn 5,5ha đất của hơn 1.000 hộ dân trên địa bàn quận 8.
Dự án sẽ xây dựng khoảng 4,3km kè, kết hợp nạo vét một phần lòng sông kênh Đôi phía bờ Bắc. Hai con đường dọc bên kênh là Hoài Thanh và Nguyễn Duy được mở rộng lên 20m. Ngoài ra, đường Nguyễn Duy sẽ xây mới nối dài từ hẻm 157 Hưng Phú đến cầu chữ Y rộng 16m. Cầu Hiệp Ân 2 cũng được xây mới.
Dự án sẽ có bến thủy nội địa (loại bến hành khách) dọc kè bờ Bắc kênh Đôi tại phường 8. Hệ thống thoát nước thải, nước mưa, cây xanh, chiếu sáng dọc theo các đường ven kênh… cũng sẽ được xây dựng.
Trong năm 2024, dự án sẽ lập, thẩm định phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi, chuẩn bị công tác bồi thường. Sang năm 2025, công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư được tiến hành, đồng thời khởi công công trình. Dự án dự định sẽ hoàn thành vào năm 2028.
Dự án cải tạo bờ Bắc kênh Đôi hoàn thành giúp giảm ô nhiễm, chống ngập, nâng cao chất lượng đời sống người dân và tăng cường kết nối giao thông khu vực xung quanh.
Ngoài bờ Bắc, TP. HCM cũng đang nghiên cứu làm dự án chỉnh trang đô thị, di dời và tái định cư, cải thiện điều kiện sống cho các hộ dân sống phía bờ Nam kênh Đôi. Dự án này cần thu hồi hơn 35ha với 5.055 hộ dân bị ảnh hưởng.
Phần đất phải thu hồi của 2 dự án trên đã được UBND TP. HCM gửi HĐND TP. HCM thông qua trong danh mục thu hồi đất năm 2024 để phát triển kinh tế, xã hội, vừa được.
