Vụ Vạn Thịnh Phát: Quyền lợi khách hàng SCB bị biến tiền tiết kiệm thành trái phiếu sẽ ra sao?

Tập đoàn Vạn Thịnh Phát đã lừa đảo 30.000 tỉ của 42.000 nhà đầu tư thông qua gian dối trong phát hành trái phiếu. Vậy, quyền lợi của những “trái chủ” này sẽ được giải quyết ra sao?

42.000 nhà đầu tư mua trái phiếu của Vạn Thịnh Phát

Phiên toà xét xử sơ thẩm bị cáo Trương Mỹ Lan (Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Vạn Thịnh Phát) và 85 bị cáo khác trong vụ án xảy ra tại Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB) và các tổ chức có liên quan vừa kết thúc. Bị cáo Trương Mỹ Lan bị tuyên án tử hình về các tội: Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng; Tham ô tài sản và đưa hối lộ.

Ngoài ra, bà Lan còn phải chịu trách nhiệm bồi thường 673.849 tỉ đồng tương đương dư nợ 1.243 khoản vay tại ngân hàng SCB.

truong-my-lan-3-1709963993588-1713003233.webp
Bị cáo Trương Mỹ Lan tại Toà 

 85 bị cáo còn lại nhận mức án từ 3 năm tù nhưng cho hưởng án treo đến tù chung thân. Sau phiên toà, nhiều “trái chủ” đã mua trái phiếu của SCB đặt ra câu hỏi về việc quyền lợi của họ sẽ được giải quyết như thế nào?. Bởi lẽ, khách hàng (nạn nhân) của SCB mang tiền gửi tiết kiệm ngân hàng nhưng sau cùng lại thành mua trái phiếu các công ty con, công ty liên kết và các công ty liên quan thuộc tập đoàn Vạn Thịnh Phát.

Liên quan đến vấn đề này, đại diện TAND TP.HCM  cho biết vụ án có hai giai đoạn và phiên toà này là giai đoạn 1 của vụ án.

Giai đoạn 1 vừa kết thúc với việc các cơ quan tố tụng giải quyết những vấn đề liên quan đến sai phạm trong hoạt động ngân hàng, sai phạm liên quan đến các cựu cán bộ ngân hàng vì đã bao che, bưng bít cho bà Trương Mỹ Lan.

Đối với các vấn đề liên quan đến trái phiếu doanh nghiệp, trong đó có việc các khách hàng của SCB gửi tiền tiết kiệm sau đó bị chuyển đổi thành trái phiếu sẽ được xem xét trong giai đoạn 2 của vụ án.

Trong giai đoạn 2, các cơ quan tố tụng tập trung điều tra, truy tố và xét xử về các tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản và rửa tiền. Do vậy, quyền lợi của người dân khi mua trái phiếu sẽ được giải quyết trong giai đoạn 2 của vụ án.

Trong vụ án này, bước đầu cơ quan chức năng xác định Trương Mỹ Lan và đồng phạm lừa đảo 30.000 tỷ đồng của 42.000 nhà đầu tư.

Cụ thể, cơ quan điều tra xác định từ năm 2018 - 2020, các nghi phạm liên quan tại Công ty Cổ phần Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, Công ty Cổ phần Tập đoàn Đầu tư An Đông và một số công ty, tổ chức đã thực hiện các hành vi gian dối, vi phạm quy định pháp luật để tạo ra 25 gói trái phiếu.

Các mã trái phiếu bao gồm ADC-2018.09, ADC-2018.09.1, ADC-2019.01, QT-2018.12.1, SNWCH1823001 và 20 mã khác từ SET.H2025.01 đến SET.H2025.20.

Theo cơ quan điều tra, những người sở hữu 25 mã trái phiếu nêu trên do các công ty liên quan Tập đoàn Vạn Thịnh Phát phát hành đã được xác định là bị hại trong vụ án. Nhà chức trách đề nghị các bị hại đến cơ quan Cảnh sát điều tra Công an các tỉnh, thành phố liên quan theo hợp đồng mua bán để cung cấp thông tin, ghi lời khai và giải quyết theo quy định.

Quyền lợi người mua trái phiếu của SCB được giải quyết thế nào?

Về vấn đề này, trao đổi với báo giới, luật sư Phạm Ba Đô - Công ty Luật TNHH SJKLAW (Đoàn Luật sư TP. Hà Nội) cho hay, nhà đầu tư bị lừa đảo sẽ được xác định là người bị hại trong vụ án. Khi đó, người bị hại nên làm đơn trình bày sự việc và cung cấp các tài liệu, chứng cứ cho cơ quan điều tra về yêu cầu của mình. Từ đó, cơ quan điều tra tổng hợp và xác định số người bị hại, thiệt hại về vật chất là bao nhiêu để đưa vào tài liệu hồ sơ vụ án.

bi-hai-1713004505.jpeg
Lực lượng chức năng làm thủ tục tiếp nhận hồ sơ từ người dân. Ảnh: Anh Tú

Trong vụ án này, khi các "trái chủ" được xác định là bị hại do hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản mà C03 đã khởi tố, thì việc chi trả sẽ thực hiện thông qua bản án có hiệu lực pháp luật. Lúc này, cơ quan thi hành án sẽ dựa trên số tài sản còn lại của người phạm tội và số tiền theo đơn yêu cầu thi hành án của các bị hại để thực hiện nguyên tắc phân chia và hoàn trả theo quy định về thi hành án.

"Vì vậy, để đảm bảo quyền lợi của mình, các trái chủ phải củng cố hồ sơ chứng lý và trình báo cơ quan điều tra để được xác định tư cách bị hại trong vụ án.

Nếu không, nhìn từ vụ án Lừa đảo chiếm đoạt tài sản và Rửa tiền xảy ra tại Công ty cổ phần Địa ốc Alibaba, có người là nạn nhân nhưng không trình báo, đến khi xử án thì khó còn cơ hội lấy lại quyền lợi", luật sư Phạm Ba Đô nhấn mạnh.