Cụ thể, nhiều chủ shop trên Shopee và TikTok tuần qua đã nhận được thông báo áp dụng tăng phí bán hàng, áp dụng kể từ ngày 1/4. Theo đó, TikTok shop sẽ tăng phí từ mức 1-3% lên 1-4% với gian hàng thông thường và 1-5,78% lên 1,21-7,7% đối với gian hàng chính hãng (shop mall).
Tương tự, tại sàn TMĐT Shopee, các hop thường, mức phí sàn tối đa (phí cố định) đã tăng vọt từ mức 4% lên mức cao nhất 10%. Đa phần các ngành hàng đang chịu mức phí 3-4% sẽ tăng lên 7-9% kể từ ngày 1/4. Shopee cũng sẽ ngừng cung cấp miễn phí một số gói hỗ trợ nhà bán khác liên quan, thu phí cố định vận chuyển trả hàng.
Thông tin kể trên đã khiến không ít khách hàng lẫn người bán hoang mang. Chị Lê Duyên (Đống Đa, Hà Nội) chuyên bán đồ cho mẹ và bé, trước đây ở mức phí cố định với sàn là 4%, lãi suất thu được đã rất thấp. Tới đây, khi sàn tung ra mức phí mới lên đến 9,5% sẽ khiến chị phải điều chỉnh lại giá bán hàng. Điều này cũng sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới lượng khách hàng quen của shop. Việc tăng giá bán cũng sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến doanh thu. Trong khi nếu không tăng giá thì chắc chắn lỗ. Chị thực sự sốc sau khi nhận được thông báo từ shopee.
Về phía người mua cũng không tránh khỏi lo ngại về việc giá thành các sản phẩm yêu thích sẽ tăng cao thời gian tới.
Theo tính toán, có khoảng gần nửa triệu shop kinh doanh trên các sàn TMĐT sẽ bị ảnh hưởng bởi đợt tăng phí sàn kể trên. Thống kê của công ty nghiên cứu thị trường Metrich thì tính đến cuối năm 2024, thị trường Việt Nam có 276.000 shop thường hoạt động trên Shopee còn TikTok Shop thì có khoảng 204 gian hàng các loại, gồm shop thường và shop mall.
Đáng lưu ý, việc xóa gói Freeship Extra của người bán cũng sẽ ảnh hưởng đến việc kinh doanh của các shop. Mức phí trước đây của gói cước này chỉ tương đương 6% đơn hàng, không vượt quá 50.000 đồng. Với cách tính mới, khoản phí vận chuyển các đơn hàng sẽ tăng lên đáng kể, những đơn hàng có giá trị cao, mức phí cũng sẽ tăng tương ứng.
Trong chính sách mới người bán sẽ phải chịu chi phí vận chuyển trả hàng trong hai trường hợp: đơn trả hàng/hoàn tiền và đơn giao không thành công. Trước đây, chi phí này sẽ được các sàn hỗ trợ nếu không phải lỗi của sản phẩm hay người bán. Giờ đây, chủ shop sẽ phải chịu hoàn toàn phí vận chuyển hai đầu, trừ khi họ đăng ký sử dụng dịch vụ PiShip - dịch vụ được Shopee gọi là một giải pháp giảm bớt gánh nặng chi phí - với mức phí 2.300 đồng/đơn (đã bao gồm VAT). Dịch vụ này giúp miễn phí vận chuyển trả hàng với giá trị miễn phí lên đến 500.000 đồng.
Không chỉ Shopee, TikTok Shop, trước đó từ hồi đầu tháng 2, sàn TMĐT Lazada cũng áp dụng tăng mức chiết khấu, từ mức 3% lên 4%, tuy nhiên lại giảm giá gói Freeshop xuống còn 6% giá trị đơn hàng. Người mua gói Freeship cũng không còn được miễn phí cố định. Với cách tính mới, tổng thể người bán sẽ phải chia cho sàn khoảng 15% doanh thu, cao hơn trước tới 2%.
Việc các sàn TMĐT đồng loạt tăng phí khiến cộng đồng những người bán hàng online trên các sàn này “dậy sóng”, bao gồm các KOL và KOC. Trong bối cảnh thay đổi chính sách thường xuyên của các sàn khiến người bán trở tay không kịp. Trước đó, việc Shopee mở rộng phạm vi cho phép người mua trả hàng khi không ưng ý cũng đã gây ra không ít những tranh cãi. Với quy định mới, khi tăng phí, cửa hàng còn phải chịu cả chi phí hoàn hàng cho người mua thực sự gây áp lực lên các chủ shop.
Một số KOL, KOC phàn nàn, khi chi phí sàn tăng, các nhãn hàng có thể cắt giảm ngân sách quảng bá, truyền thông, khiến họ phải đàm phán lại khiến mức hoa hồng nhận được cũng giảm đi đáng kể.