Mách nhau không ghi “mua hàng, đặt cọc…” khi chuyển khoản để né thuế, coi chừng công cốc

Theo luật sư Nguyễn Văn Đồng, việc mua bán hàng hoá qua sàn thương mại điện tử sẽ bị kiểm soát qua việc khởi tạo đơn hàng, cơ quan thuế sẽ thu thuế từ sàn thương mại điện tử, đo đó chiêu thức né thuế này sẽ không hiệu quả. Mặt khác, nếu bị phát hiện, số tiền phạt, truy thu sẽ bị phạt gấp nhiều lần hơn số thuế phải nộp.

Vài ngày gần đây, trên mạng xã hội, nhất là các nhóm về bán hàng online, nhiều người bán hàng đang truyền nhau “chiêu” né thuế thương mại điện tử trong mua bán hàng hoá.

Theo thông tin lan truyền trên mạng xã hội, từ 01/01/2025, cơ quan thuế có quyền kiểm tra mọi tài khoản cá nhân để truy thu thuế thương mại điện tử. Cơ quan Thuế sẽ đánh thuế hết tất cả các giao dịch có nội dung chuyển tiền là “mua – bán” để quyết định cưỡng chế, thu hồi thuế.

Theo thông báo này, tất cả các giao dịch nội dung “mua – bán” sẽ bị thu thuế là 10% trên số tiền chuyển khoản để nộp vào ngân sách Nhà nước. Do đó, shop này yêu cầu khách hàng thực hiện thanh toán chuyển khoản chỉ ghi nội dung chuyển tiền gồm tên khách hàng cộng thêm chữ “chuyển tiền”, không ghi các nội dung như “đặt cọc tiền hàng”, “mua hàng”, “chuyển tiền hàng”, “thanh toán công nợ”…

“Khách hàng ghi nội dung vi phạm quy định trên thì chúng tôi xin phép thu lại 10% giá trị chuyển tiền để xuất hóa đơn và nộp vào cơ quan thuế theo đúng quy định của Nhà nước”, thông báo nêu.

Dù không phải là thông tin chính thức từ cơ quan chức năng, nhưng nhông tin này đã khiến những người kinh doanh online lẫn người mua hàng lo ngại.

Nhiều người bán hàng online đang truyền nhau “chiêu” né thuế thương mại điện tử trong mua bán hàng hoá

Trao đổi với phóng viên, Luật sư Trần Minh Hùng, Đoàn Luật sư TP.HCM cho rằng, các chủ shop kinh doanh qua sàn thương mại điện tử nên kê khai thuế và nộp thuế thật qua các doanh thu thật của mình, không nên có các hình thức lách luật để trốn thuế.

“Khi lách luật để trốn thuế như ghi nội dung chuyển khoản không phải mua bán hàng hóa dịch vụ hoặc các hình thức lách luật khác mà các cơ quan chức năng phát hiện thì số tiền phạt, truy thu sẽ bị phạt gấp nhiều lần hơn số thuế phải nộp”, ông Hùng nói.

Theo ông Hùng, hiện việc kinh doanh của các chủ shop đều phải đăng ký qua mã số thuế, dữ liệu căn cước công dân...nên khi số tiền chuyển khoản nhận nhiều qua tài khoản thì cơ quan thuế sẽ xác minh, làm rõ dòng tiền thì cũng rất khó để trốn tránh.

Luật sư Nguyễn Văn Đồng, Văn phòng Luật sư Nhân Chính cho biết, hành vi né thuế này là hành vi vi phạm pháp luật.

Theo ông Đồng, việc mua bán hàng hoá qua sàn thương mại điện tử sẽ bị kiểm soát qua việc khởi tạo đơn hàng, cơ quan thuế sẽ thu thuế từ sàn thương mại điện tử, đo đó chiêu thức né thuế này sẽ không hiệu quả.

Theo quy định tại Điều 98 Luật Quản lý thuế 2019 và Công văn 2535/TCT-TTKT năm 2023 về tăng cường phối hợp trong công tác quản lý thuế do Tổng cục Thuế ban hành, cũng đã có hướng dẫn Cục Thuế các địa phương khi có yêu cầu cung cấp thông tin thì gửi văn bản về hội sở chính của Ngân hàng thương mại và các tổ chức tín dụng khác để triển khai thực hiện.

Nội dung yêu cầu cần đầy đủ, chi tiết các thông tin về định danh, nội dung để ngân hàng thương mại và các tổ chức tín dụng khác thực hiện. Đối với các nội dung phức tạp, quan trọng thì có thể thực hiện tổ chức họp giữa Cục Thuế và Ngân hàng thương mại, các tổ chức tín dụng khác; hoặc phối hợp, làm việc với Cục Thuế quản lý trực tiếp ngân hàng thương mại, các tổ chức tín dụng khác đó theo quy định của pháp luật. Các Cục Thuế quản lý trực tiếp ngân hàng thương mại và các tổ chức tín dụng khác có trách nhiệm phối hợp với các Cục Thuế khi có yêu cầu…

Theo các quy định trên thì cơ quan thuế có quyền yêu cầu ngân hàng cung cấp thông tin tài khoản của người nộp thuế theo quy định. Từ đó có thể hiểu cơ quan thuế có quyền trong việc kiểm tra tài khoản cá nhân.

Luật sư Nguyễn Văn Đồng, Văn phòng Luật sư Nhân Chính

Luật sư Đồng cũng cho hay, theo Điều 143 Luật Quản lý thuế 2019 quy định hành vi trốn thuế như không nộp hồ sơ đăng ký thuế; không nộp hồ sơ khai thuế; không ghi chép trong sổ kế toán các khoản thu liên quan đến việc xác định số tiền thuế phải nộp; không xuất hóa đơn khi bán hàng hóa, dịch vụ; sử dụng hóa đơn, chứng từ không hợp pháp, sử dụng không hợp pháp hóa đơn để hạch toán hàng hóa, nguyên liệu đầu vào trong hoạt động phát sinh nghĩa vụ thuế làm giảm số tiền thuế phải nộp hoặc làm tăng số tiền thuế được miễn, số tiền thuế được giảm hoặc tăng số tiền thuế được khấu trừ, số tiền thuế được hoàn, số tiền thuế không phải nộp.

Ngoài ra, việc sử dụng chứng từ, tài liệu không phản ánh đúng bản chất giao dịch hoặc giá trị giao dịch thực tế để xác định sai số tiền thuế phải nộp, số tiền thuế được miễn, số tiền thuế được giảm, số tiền thuế được hoàn, số tiền thuế không phải nộp; cố ý không kê khai hoặc khai sai về thuế đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu; cấu kết với người gửi hàng để nhập khẩu hàng hóa nhằm mục đích trốn thuế… cũng là hành vi vi phạm.

Trả lời báo chí, ông Nguyễn Tiến Dũng, Phó cục trưởng Cục Thuế TP.HCM khẳng định, các thông tin về giao dịch thương mại điện tử sẽ bị thu thuế 10% lan truyền trên mạng xã hội là giả mạo.

"Cục Thuế TP.HCM đang chuẩn bị đưa ra thông tin chính thức về thuế suất liên quan thương mại điện tử để người dân biết và thực hiện", ông Dũng cho biết thêm.

Theo quy định hiện nay, mức thuế suất đối với kinh doanh thương mại điện tử là 1,5% trên doanh thu, bao gồm thuế giá trị gia tăng 1% và thuế thu nhập cá nhân 0,5%. Các mức thuế suất này áp dụng cho người bán hàng qua hình thức thương mại điện tử. Người mua hàng hóa, dịch vụ không phải nộp thêm tiền thuế vì mức thuế giá trị gia tăng 1% đã được bên bán cộng vào giá hàng hóa.

Riêng những người bán hàng qua mạng chưa kê khai và nộp thuế, cơ quan thuế luôn truy vết nhằm xác định doanh thu để truy thu thuế, xử phạt tiền chậm nộp thuế.

Tổng Cục Thuế cũng cho biết hiện tại cả nước có 76.428 cá nhân kinh doanh thương mại điện tử. Qua rà soát kiểm tra, hơn 30.019 cá nhân bị xử lý do có sai phạm, truy thu xử phạt vế thuế là 1.225 tỉ đồng.

Theo ông Trịnh Hồng Khánh, Giám đốc Công ty Thuế Ba Miền, những trường hợp như này giống như “ve sầu thoát xác”. Tuy nhiên, vị chuyên gia về thuế này cho biết, cách này khá “nguy hiểm”, khó qua mắt cơ quan thuế. Ông Khánh cho rằng, kể cả khi shop bán hàng không thu tiền vào tài khoản ngân hàng mà dùng COD (thu tiền mặt) thì cơ quan thuế cũng vẫn nắm được, vì họ có cơ sở dữ liệu, đã đồng bộ với dữ liệu do các sàn thương mại điện tử cung cấp.