Cuộc chạy đua trí tuệ nhân tạo đang dẫn đến sự gia tăng lớn về rác thải điện tử. Các công ty công nghệ hàng đầu đang chi tiền mạnh để xây dựng và nâng cấp trung tâm dữ liệu nhằm cung cấp năng lượng cho các dự án AI và trang bị cho chúng các chip máy tính mạnh mẽ. Nếu sự bùng nổ AI tiếp tục, các chip và thiết bị cũ hơn có thể trở thành rác thải điện tử trong tương lai. Theo ước tính, tính đến năm 2030, lượng rác thải điện tử sẽ tương đương với việc vứt bỏ 13 tỷ chiếc iPhone mỗi năm.
Các công ty công nghệ đang phải đối mặt với sự giám sát ngày càng tăng về chi phí môi trường của AI. Cần một lượng lớn năng lượng và nước để cung cấp cho các chip máy tính mạnh mẽ.
Rác thải điện tử là một vấn đề toàn cầu đáng kể và đang gia tăng. Phần lớn rác thải điện tử không được tái chế và sẽ bị đem đi chôn lấp. Trong khi đó, máy tính và các thiết bị điện tử khác bị vứt bỏ ở phương Tây thường được xuất khẩu sang các nước có thu nhập thấp hơn, nơi người ta tháo rời các thiết bị cũ này để lấy đồng và kim loại.
Theo Tổ chức y tế thế giới, lực lượng lao động được trả lương thấp này sẽ phải tiếp xúc với các chất độc hại như thủy ngân và chì.
Trong phân tích mới được công bố, các nhà nghiên cứu tại Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc và Đại học Reichman ở Israel dự đoán rằng sự bùng nổ của AI sẽ làm tăng tổng lượng rác thải điện tử được tạo ra trên toàn cầu từ 3-12% vào năm 2030. Con số này tương đương 2,5 triệu tấn rác thải điện tử mỗi năm.
Những ước tính này dựa trên các kịch bản khác nhau về cường độ đầu tư trong tương lai vào AI. Các nhà nghiên cứu dựa trên tính toán về lượng chất thải phát sinh khi một máy chủ chạy trên bộ xử lý Nvidia mạnh mẽ có tên H100 bị loại bỏ và ước tính sẽ được thay thế hệ thống ba năm một lần.
Các nhà nghiên cứu đã dựa vào quy tắc chung của ngành công nghiệp được gọi là Định luật Moore, dự đoán rằng số lượng bóng bán dẫn có thể nhồi nhét vào một con chip Silicon sẽ tăng gấp đôi sau hai năm. Nghiên cứu không tính đến lượng chất thải tiềm ẩn từ việc thải bỏ các thiết bị khác cần thiết trong các trung tâm dữ liệu, chẳng hạn như hệ thống làm mát giúp chip không bị quá nhiệt.
“Chúng tôi hi vọng công trình này sẽ thu hút sự chú ý đến tác động môi trường thường bị bỏ qua của phần cứng AI”, Asaf Tzachor, Phó Giáo sư tại Đại học Reichman và là một trong những tác giả của nghiên cứu cho biết.
“AI đi kèm với những chi phí môi trường hữu hình ngoài mức tiêu thụ năng lượng và lượng khí thải Carbon”, ông cho biết thêm.
Nghiên cứu đã được công bố trên tạp chí Nature Computational Science.
Người phát ngôn của Nvidia từ chối bình luận. Báo cáo phát triển bền vững năm 2024 của công ty cho biết họ đang nỗ lực giảm lượng khí thải từ các trung tâm dữ liệu và tái chế cẩn thận công nghệ của mình.
Vào tháng 7 năm nay, Google cho biết lượng khí thải carbon của công ty đã tăng 48% kể từ năm 2019. Vào tháng 5, Microsoft cho biết lượng khí thải của công ty đã tăng 29% kể từ năm 2020, đe dọa mục tiêu đưa hoạt động của công ty trở thành hoạt động phát thải carbon âm vào năm 2030.
Sự phát triển của các Trung tâm dữ liệu cũng đang gây áp lực lên lưới điện trên khắp nước Mỹ và thúc đẩy các nhà cung cấp phải hoãn việc ngưng hoạt động của một số nhà máy điện than, đồng thời khởi động lại các lò phản ứng hạt nhân cũ để đáp ứng nhu cầu năng lượng.
Những người ủng hộ môi trường và người dân sống gần các trung tâm dữ liệu đã phản đối điều này. Các công ty công nghệ lớn cho biết họ đang cố gắng tìm cách đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng trong khi hạn chế sự gia tăng của lượng khí thải.
Tuy nhiên, cho đến nay, vẫn có rất ít nghiên cứu về vấn đề rác thải tiềm ẩn do sự bùng nổ của AI tạo ra.
Mặc dù một số nhà đầu tư ở Phố Wall và Thung lũng Silicon đã cảnh báo rằng AI sẽ khó có thể sinh lời đủ để bù đắp khoản chi tiêu lớn gần đây cho phần cứng máy tính, nhưng các nhà phát triển AI hàng đầu cho biết họ muốn chi nhiều hơn nữa.
Microsoft cho biết năm nay rằng khoản chi tiêu hàng quý là 14 tỷ USD cho các trung tâm dữ liệu sẽ tiếp tục tăng. Vào tháng 9, Giám đốc điều hành OpenAI Sam Altman đã trình bày với các quan chức Nhà Trắng một bản phân tích cho rằng việc xây dựng một số trung tâm dữ liệu trên toàn quốc với chi phí 100 tỷ USD cho mỗi cơ sở sẽ tạo ra việc làm và tăng trưởng kinh tế.