Mới đây, chị Thùy Minh (quê Hưng Yên, tên nhân vật đã thay đổi) phải đến viện thăm khám vì trên mặt bị mẩn đỏ, nóng rát, mụn mủ nhiều, cùng với tình trạng rối loạn kinh nguyệt. Chị Minh cho biết, chị đã bị mụn nặng ở mặt trong 5 năm. Trên mặt chị thường xuyên có nhiều mụn mủ, mụn viêm kèm theo tình trạng bong tróc da và sẹo rỗ khiến chị mất tự tin, ngại giao tiếp với mọi người.
Chị Minh đã dùng rất nhiều phương pháp chữa mụn, từ đi nặn mụn, peel da (lột da hóa học), lăn kim hay dùng mỹ phẩm được quảng cáo trị mụn hiệu quả trên mạng. Tuy nhiên, tất cả đều chỉ thấy giảm mụn lúc đầu, rồi đâu lại vào đó. Thời gian gần đây, chị nghe nhiều người mách uống thuốc tránh thai sẽ khỏi được mụn.
Bán tín bán nghi, chị lên mạng tìm đọc thì thấy nhiều thông tin thuốc tránh thai cũng có tác dụng trị mụn. Do đó, chị đã mua về uống. Tuy nhiên, sau hơn 3 tuần uống thuốc, da mặt chị Minh gặp phải tình trạng như trên.
Bác sĩ chuyên khoa II Nguyễn Tiến Thành, thành viên Hội Da liễu Việt Nam cho hay, bệnh nhân được chẩn đoán mụn trứng cá kèm theo viêm da tiếp xúc kích ứng nặng. Đáng chú ý, bệnh nhân có sự nhầm lẫn dùng thuốc tránh thai hàng ngày và tránh thai khẩn cấp để điều trị mụn.
Với tình trạng này, việc điều trị sẽ phức tạp hơn mụn trứng cá ban đầu, bởi bệnh nhân đã sử dụng nhiều phương pháp như lột da hóa học, bôi, lăn kim… Đặc biệt, việc uống thuốc tránh thai khẩn cấp khiến bệnh nhân có thay đổi nội tiết dẫn đến mụn xuất hiện nhiều hơn.
Chị Minh không phải trường hợp đầu tiên gặp phải tác dụng phụ khi sử dụng thuốc tránh thai để ngừa mụn. Vài năm trước, chị N.T.M.H (quận 2, TP. HCM) không chỉ phải tìm đến bác sĩ da liễu mà còn cả bác sĩ sản khoa vì bị nám nặng và rối loạn kinh nguyệt sau khi dùng thuốc tránh thai trị mụn.
Chị N.T.M.H cho biết, thấy cô em gái tuổi dậy thì sau một thời gian dùng toa thuốc của bác sĩ da liễu có kê thuốc tránh thai nội tiết thì mụn trứng cá dai dẳng đã bị “đánh bay” nên chị chắc mẩm loại thuốc này còn là “thần dược” cho làn da nên vội thêm nó vào danh sách thuốc… làm đẹp. Trước đó, chị đã nghe phong thanh về việc nhiều người nhờ uống thuốc tránh thai mà da đẹp lên, giờ thêm người thực việc thực nên chị đã ra nhà thuốc mua liền mấy vỉ thuốc tránh thai về dùng. Chị không ngờ tác dụng đâu chưa thấy, làn da đã phải gánh chịu hậu quả.
Theo một bác sĩ da liễu, thực tế nhiều bác sĩ vẫn kê thuốc tránh thai cho một số bệnh nhân bị mụn trứng cá. Nhưng không phải cứ bị mụn trứng cá là trị bằng thuốc tránh thai và không phải ai cũng có thể sử dụng thuốc tránh thai để cải thiện làn da. Dùng sai tình huống, sai đối tượng thì bệnh nhân không khỏi mụn mà còn khổ sở vì tác dụng phụ của thuốc, bởi thuốc tránh thai vốn là thuốc nội tiết.
Bác sĩ chuyên khoa II Nguyễn Tiến Thành cho hay, có 3 loại thuốc tránh thai hàng ngày đã được Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) phê duyệt có tác dụng điều trị mụn trứng cá. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc uống toàn thân phải được bác sĩ kê đơn, đánh giá các yếu tố nội tiết, kinh nguyệt…
Loại thuốc được sử dụng phải là thuốc tránh thai kết hợp, dạng viên uống hàng ngày, thường có thành phần phối hợp các nội tiết tố estrogen và progestin có tác dụng trị mụn. Còn thuốc tránh thai một thành phần chỉ chứa progesterone lại là tác nhân khiến mụn trứng cá tồi tệ hơn. Nhiều người bị các loại mụn nhẹ hơn như mụn đầu đen, mụn cám thì không cần thiết sử dụng loại thuốc này.
Ngoài ra, những người như phụ nữ đang có thai, đang cho con bú, có bệnh gan, rối loạn đông máu, tim mạch, tiểu đường, ung thư vú, tắc nghẽn động mạch, tĩnh mạch… chống chỉ định phương pháp này.
Bác sĩ Thành khuyến cáo, việc lựa chọn phương pháp điều trị mụn nào, dùng bao lâu, có sử dụng thuốc tránh thai hàng ngày để hỗ trợ hay không… nhất thiết phải được bác sĩ chuyên khoa da liễu thăm khám, chẩn đoán và kê đơn. Thậm chí ở một số bệnh nhân, bác sĩ còn yêu cầu thực hiện xét nghiệm trước khi dùng thuốc.