Thiếu bãi gửi xe nghiêm trọng
Sở Giao thông Vận tải TP. HCM cho biết, hiện thành phố đang có hơn 10 triệu phương tiện cơ giới đường bộ (khoảng hơn 900.000 ô tô và 8.461.000 xe máy). Bình quân mỗi ngày thành phố có 638 xe máy và 127 ô tô đăng ký mới. Con số này chưa tính số xe cá nhân của người dân nhập cư từ các tỉnh, thành khác mang vào.
Với số lượng phương tiện tăng cao này, những năm gần đây, khu vực nội thành TP. HCM thường xuyên xảy ra tình trạng thiếu bãi giữ xe cho cả xe máy và ô tô. Là trung tâm kinh tế, văn hóa khu vực phía Nam, từ rất sớm TP. HCM đã nhìn thấy vấn đề về chỗ giữ xe. Do đó, từ năm 2005, lãnh đạo UBND thành phố đã cho phép xây dựng gần chục dự án bãi đậu xe ngầm trong nội thành.
Tuy nhiên, sau nhiều năm, thành phố vẫn chưa có hệ thống bãi giữ xe xứng tầm vì diện tích đất lớn, khó khả thi. Các phương án xây dựng bãi giữ xe nhiều tầng thì đang trong quá trình nghiên cứu.
Theo số liệu thống kê, với số lượng phương tiện ngày càng tăng, hệ thống bến bãi giữ xe của thành phố chỉ mới đạt khoảng 20% quy hoạch. Nhu cầu đỗ xe, gửi xe ngày càng bức bách, nhất là tại khu vực trung tâm. Để giải quyết, nhiều đoạn vỉa hè, lòng đường được tận dụng làm nơi trông giữ xe. Việc này lại cục bộ gây ra tình trạng giao thông bị ùn tắc do những chiếc xe dừng, đỗ ngay trên đường.
Nhiều nhà đô thị học đánh giá, TP. HCM chưa bao giờ rơi vào tình trạng bí bách về chỗ giữ xe như hiện nay. Ông Trần Quang Lâm - Giám đốc Sở Giao thông Vận tải TP. HCM cho hay, với số lượng phương tiện tăng đến chóng mặt và xe ngoại tỉnh vào thành phố cao kỷ lục như hiện nay thì việc quá tải hạ tầng giao thông là không thể tránh khỏi.
Theo ông Lâm, thành phố hiện rất thiếu bãi đậu xe khiến công tác quản lý, điều hành, đảm bảo an toàn giao thông gặp nhiều khó khăn. Ông Lâm cũng thừa nhận việc kêu gọi nhà đầu tư làm bãi đậu xe đang gặp nhiều vướng mắc. Quy định hiện hành, các bãi đậu xe tĩnh không nằm trong danh mục ngành nghề được ưu đãi đầu tư. Mặt khác, các bãi đậu xe tại thành phố cũng không thuộc địa bàn có điều kiện kinh tế khó khăn và đặc biệt khó khăn. Trong khi muốn kêu gọi đầu tư phải có cơ chế, chính sách cho nhà đầu tư, đảm bảo đảm hài hòa lợi ích giữa các bên liên quan. Thành phố vẫn chưa xây dựng được cơ chế, chính sách liên quan đến lĩnh vực này.
Nhằm giải quyết tình trạng thiếu hụt bãi giữ xe trên địa bàn, Sở Giao thông Vận tải đã giao Trung tâm Quản lý giao thông công cộng lập phương án thí điểm bãi đỗ xe cao tầng lắp ghép (bãi đỗ xe thông minh) tại nhiều khu vực. Những dự án này được kỳ vọng giúp giải tỏa nhu cầu đậu, đỗ xe cao tại khu vực trung tâm. Bãi đỗ xe thông minh là mô hình bãi đỗ xe hiện đại trên thế giới, đã thực hiện tại một số thành phố lớn như Hà Nội, Đà Nẵng.
Làm bãi giữ xe tạm ở các công viên
Ngoài các bãi đỗ xe chung thì hiện nay, người dân thành phố còn bức xúc về việc đến công viên vui chơi, giải trí mà “tìm đỏ mắt” không có điểm trông xe. Nhiều người phải đem theo dây xích, ổ khóa để khóa xe. Thậm chí, có người chọn cách đậu xe ngay dưới lòng đường, gây cản trở giao thông.
Một người bán nước giải khát tại Công viên Âu Lạc (quận 5) cho biết, trước đây công viên có bãi giữ xe, nhưng đã ngưng lâu lắm rồi. Hiện nay, ai đi xe thì chạy thẳng vào công viên rồi vừa chơi vừa trông. Trước có bãi trông xe thì còn đông người đến tập thể dục, vui chơi. Nhưng giờ, người ta sợ mất xe nên ít hẳn.
Hiện nay, TP. HCM có 424 công viên, nhưng chỉ có 33 công viên có bãi trông giữ xe (chiếm tỉ lệ 7,8%). 391 công viên không có bãi giữ xe hầu hết nằm trong các khu dân cư, diện tích nhỏ (do UBND các quận, huyện, TP. Thủ Đức quản lý). Trước nhu cầu và mong muốn của người dân, mới đây Sở Xây dựng TP. HCM đã kiến nghị được tổ chức đấu giá bãi giữ xe tại các công viên.
Kiến nghị này đến từ việc ngày 8/7, UBND TP. HCM đã có công văn gửi Bộ Xây dựng và Bộ Tài chính xin hướng dẫn trong việc khai thác bãi giữ xe và các dịch vụ thiết yếu (máy bán nước tự động, căng tin) tại công viên. Tuy nhiên đến nay, Sở Xây dựng chưa nhận được hướng dẫn.
Do đó, Sở kiến nghị UBND thành phố chấp thuận chủ trương cho Trung tâm Quản lý hạ tầng kỹ thuật (thuộc Sở Xây dựng) tổ chức đấu giá cho thuê quyền khai thác bãi giữ xe trong các công viên được giao quản lý.
Trung tâm sẽ thuê tổ chức có đủ điều kiện hoạt động thẩm định để xác định giá khởi điểm đấu giá. Số tiền thu được từ khai thác bãi giữ xe công viên, sau khi trừ đi các chi phí liên quan đến khai thác tài sản, sẽ được nộp toàn bộ vào ngân sách thành phố.
Thời gian chờ đấu giá, Trung tâm tiếp tục duy trì hoạt động các bãi xe công viên như hiện trạng, với các đơn vị đã trúng thầu từ năm 2022 hoặc phối hợp cùng Công ty TNHH MTV Dịch vụ công ích Thanh niên Xung phong để giữ xe.
Trường hợp không thỏa thuận được với nhà thầu hoặc Công ty TNΗΗ MTV Dịch vụ công ích Thanh niên Xung phong, trung tâm sẽ tổ chức các bãi giữ xe hiện hữu trong công viên theo hình thức người dân tự bảo quản xe đến khi có kết quả đấu giá hoặc có hướng dẫn từ các cơ quan chuyên ngành.