4 thửa đất ở TP. HCM vi phạm trong chuyển đổi
Vừa qua, ngày 22/11, TTCP đã công khai kết luận thanh tra việc tái cơ cấu doanh nghiệp Nhà nước, chuyển đổi mục đích sử dụng từ đất sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp Nhà nước, doanh nghiệp cổ phần hóa sang kinh doanh đất, xây dựng nhà ở giai đoạn 2011 – 2021 của Bộ GTVT.
Bên cạnh những kết quả đã đạt được, quá trình chuyển đổi mục đích sử dụng đất vẫn còn tồn tại những vi phạm, khuyết điểm. Theo TTCP, có tất cả 12 lô đất, cơ sở đất do các doanh nghiệp trực thuộc Bộ GTVT quản lý vướng khuyết điểm, sai phạm. Trong đó có nhiều thửa đất dành để triển khai dự án căn hộ thương mại.
Tại TP. HCM có 4 lô đất vướng sai phạm. Cụ thể, tại thửa đất số 108 - 112B - 114 đường Hồng Hà (thuộc địa phận phường 2, Q.Tân Bình), mặc dù chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nhưng Bộ GTVT và và UBND TP. HCM đã cho Liên doanh Sasco và Novaland triển khai dự án Khu thương mại căn hộ cao cấp Sasco.
Dự án này có tổng diện tích 1,7ha, tên thương mại là Botanica Premier gồm 3 tháp căn hộ cao 20 tầng nổi và 2 tầng hầm với 912 căn hộ. Ngoài ra dự án còn có 28 căn nhà phố, 99 căn officetel tại tháp A. Hiện nay, dự án này đã chuyển nhượng các căn hộ trong khi Liên doanh chủ đầu tư vẫn chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính ngân sách Nhà nước.
Tại khu đất số 428 Nguyễn Tất Thành (Q. 4, TP. HCM), Công ty Vận tải và thuê tàu biển Việt Nam đã ký hợp đồng hợp tác đầu tư với Công ty Trung Thuỷ Lancaster để thực hiện dự án Căn hộ kết hợp thương mại dịch vụ. Điều đáng nói là thương vụ hợp tác này lại ký kết trước khi Công ty Vận tải và thuê tàu biển Việt Nam có đầy đủ các quyền sử dụng đất.
Kế bên lô đất 428 là lô đất số 430 Nguyễn Tất Thành (Q. 4). Lô đất này có diện tích hơn 4.600m2 và được UBND TP. HCM giao cho Cảng Sài Gòn và Công ty TNHH MTV Dịch vụ công ích Quận 4. Sau đó, thửa đất được thỏa thuận chuyển nhượng cho Trung Thuỷ Lancaster với giá 150 tỷ đồng. Mức giá này cao hơn 18,7 tỷ đồng so với giá trị mà đơn vị thẩm định giá (lập theo giá môi trường). Theo TTCP, việc chuyển nhượng khu đất này chưa được Công ty TNHH MTV Dịch vụ công ích Quận 4 tổ chức đấu giá theo quy định.
Như vậy sau khi có trong tay 2 lô đất là 428 và 430 Nguyễn Tất Thành, Trung Thuỷ Lancaster đã phát triển dự án Lancaster Lincoln với quy mô hơn 8.400m2. Dự án bao gồm 2 tòa tháp căn hộ cao 40 tầng, 1 cao ốc văn phòng cao 8 tầng nổi và 2 tầng hầm. Dự kiến cung cấp cho thị trường khoảng 586 căn hộ, 274 căn officetel.
Cuối năm 2016, Lancaster Lincoln khởi công xây dựng tầng hầm nhưng tới năm 2018 bị ngừng thi công vì chưa có giấy phép xây dựng. Tháng 9/2019, Bộ Xây dựng cho biết dự án đã đủ điều kiện cấp phép xây dựng cho giai đoạn tiếp theo (phần thân) và hướng dẫn chủ đầu tư liên hệ Sở Xây dựng TP. HCM để làm thủ tục cấp giấy phép xây dựng. Tuy nhiên sau đó dự án “bất động”, đến nay vẫn chưa triển khai, gây lãng phí tài nguyên và nguồn lực của xã hội.
Tại cơ sở nhà đất số 1 bến Vân Đồn (Q. 4), Công ty CP Đại lý Hàng hải Việt Nam đã thỏa thuận vốn góp 46,5 tỷ đồng (trước khi thuê đất trả tiền 1 lần) để đầu tư trung tâm điều hành sản xuất kinh doanh. Theo Luật Đất đai 2003, việc góp vốn này chưa đúng, không lập thành phương án cụ thể để trình Tổng Công ty Hàng hải Việt Nam phê duyệt.
6 thửa đất ở Hà Nội bị "điểm danh"
TTCP cũng đã nêu tên 6 khu đất do Bộ GTVT quản lý vướng sai phạm trong quá trình chuyển đổi mục đích sử dụng đất. Cụ thể:
Khu đất rộng gần 11.300m2 tại cụm 9, phường Phú Thượng (Q. Tây Hồ, Hà Nội) được thu hồi, giao đất để thực hiện dự án đầu tư xây dựng khu nhà ở. Tuy nhiên Bộ GTVT và Tổng công ty Đường sắt Việt Nam chưa rà soát, kiểm tra phương án sắp xếp lại, xử lý nhà, đất thuộc sở hữu Nhà nước. Bên cạnh đó quá trình thu hồi, bàn giao đất không đúng trình tự.
Khu đất 16 - 18 Phan Chu Trinh (Q. Hoàn Kiếm) đã được Công ty cơ khí Ngô Gia Tự dùng để thực hiện góp vốn, liên doanh với VIB - Ngân hàng Thương mại CP quốc tế Việt Nam thành lập pháp nhân mới không đúng quy định. TTCP cho biết, Bộ GTVT đã chấp thuận chuyển nhượng toàn bộ cổ phần khu đất khi chưa có ý kiến của các bộ ngành. Việc UBND TP. Hà Nội thu hồi, giao đất và xác đinh tiền sử dụng của khu đất là chưa đúng quy định.
Theo TTCP, khu đất số 53 thị trấn Đông Anh (huyện Đông Anh) do Công ty TNHH MTV Ô tô 1/5 quản lý và sử dụng đã chuyển nhượng tài sản không qua đấu giá. Đồng thời chuyển nhượng mục đích sử dụng đất khi chưa có ý kiến của các cấp có thẩm quyền. Việc Bộ GTVT thống nhất phương án di dời là chưa đúng với hướng dẫn của Bộ Tài chính. Chưa dừng lại ở đó, khu đất này còn không được xác định tiền sử dụng đất theo quy định của pháp luật.
Khu đất số 53 Triều Khúc (Q. Thanh Xuân) trước đây được Nhà nước giao cho Công ty TNHH Liên doanh Ôtô Hòa Bình liên doanh với nước ngoài để xây dựng nhà máy sản xuất, lắp ráp ô tô. Thời gian sử dụng đất là 30 năm kể từ thời điểm giao đất. Nhưng sau đó, UBND TP. Hà Nội đã chuyển đổi mục đích một phần diện tích khu đất thành đất ở, dịch vụ thương mại, văn phòng và giao dự án cho doanh nghiệp không đủ năng lực tài chính cũng như xác định tiền sử dụng đất không đúng quy định.
Ngoài ra, 2 khu đất khác là số 44 Triều Khúc (Q. Thanh Xuân) của Công ty CP Cơ khí ô tô Hòa Bình; Khu đất199 Minh Khai (Q. Hai Bà Trưng) rộng 23.742m2 của Nhà máy cơ khí công trình cũng chuyển đổi mục đích sử dụng không đúng định.
TTCP kết luật để xảy ra sai phạm tại các lô đất, cơ sở nhà đất nêu trên thuộc trách nhiệm của về Bộ GTVT, UBND TP. Hà Nội, UBND TP. HCM, Tổng cục Hậu cần kỹ thuật (Bộ Công an), Tổng Công ty Cienco và các doanh nghiệp liên quan.
Tại Nghệ An có lô đất số 215 đường Lê Lợi (TP. Vinh) vướng sai phạm. Theo TTCP, khu đất này thuộc quản lý của Cienco 4. Tuy nhiên khu đất đã bị Công ty mẹ của Cieanco 4 chuyển nhượng theo thỏa thuận thị trường cho Công ty TNHH Xây lắp tổng hợp miền Trung. Việc chuyển nhượng không thông qua đấu giá là sai phạm.
Tại Huế, dự án chuyển nhượng đất tại số 14 Phan Chu Trinh (TP. Huế) của Công ty CP Cầu 1 Thăng Long bị TTCP kết luận không xin phép ý kiến chỉ đạo của Bộ GTVT, Bộ Tài chính và không đấu giá theo quy định khi chuyển nhượng.
