Bậc tam cấp chính là cách gọi của 3 bậc thềm phía trước nhà, là phần khớp nối giữa không gian trong căn nhà và khoảng sân trước. Từ xa xưa, bậc tam cấp được người Việt Nam rất chú trọng trong quá trình xây dựng nhà cửa và dùng để lấy lối ra vào, lên xuống giữa sân và trong nhà. Thỉnh thoảng, bậc tam cấp cũng được sử dụng để nối liền hay làm bước đệm giữa nền nhà và cầu thang lên các tầng trên. Được gọi là bậc tam cấp vì 3 bậc thềm này mang ý nghĩa Thiên – Địa – Nhân, đại diện cho 3 chủ thể chính gồm: Trời – Đất – Con người.

Tính bậc tam cấp chính xác theo phong thủy
Tính theo kích thước: Cách tính bậc tam cấp theo kích thước sẽ phụ thuộc vào độ rộng hẹp của nơi xây dựng công trình. Dưới đây là những kích thước bậc tam cấp phổ biến mà gia chủ có thể tham khảo:
- Thông thường, chiều cao của bậc tam cấp khoảng từ 15 - 18cm. Để phù hợp với đặc thù, tính chất công việc và nhu cầu sử dụng, tại một số công trình công cộng, nhất là bệnh viện thì chiều cao của bậc tam cấp thường thấp hơn một chút, chỉ khoảng 10 - 12cm.
- Một bậc tam cấp thường có chiều rộng dao động từ 20 - 30cm.
- Chiều dài bậc tam cấp sẽ phụ thuộc vào chiều dài thực tế của của sảnh trong quá trình thiết kế, thi công xây dựng của từng công trình.

Bậc tam cấp có kích thước tương đương với chiều rộng của sảnh chính bước vào nhà. Với những ngôi nhà có thiết kế tiền sảnh rộng rãi, thì bậc tam cấp cần có đủ chiều dài cần thiết để ôm trọn không gian của sảnh. Bậc tam cấp có thể xây ở 1 mặt tiền, hoặc bao quanh 2 - 3 mặt sảnh theo yêu cầu kiến trúc của công trình.
Cách tính theo số bậc: Hiện nay, chúng ta thường thấy những công trình nhà phố, biệt thự khi xây bậc tam cấp đều có khoảng 3 – 5 bậc. Cách tính bậc tam cấp như sau: khoảng cách bao nhiêu sẽ tỷ lệ với số lượng bậc thềm nhà bấy nhiêu.
Như đã nói, về cơ bản bậc tam cấp thường tuân theo 3 cấp Thiên – Địa – Nhân trong thuyết tam sinh tương ứng. Có nghĩa là mọi sự trên đời cần phối hợp, bố trí hợp lý để mang đến sự hài hòa giữa con người và tự nhiên.

Thế nhưng bậc tam cấp không nhất thiết phải đúng 3 bậc mà có thể là 1 bậc hoặc nhiều hơn 3 bậc, miễn là số lẻ và khoảng cách giữa các bậc cân bằng nhau. Vì theo thuyết âm dương, số lẻ đại diện cho phần dương.
Nhiều gia chủ chọn xây 5 bậc đại diện cho 5 yếu tố ngũ hành Kim - Mộc - Thủy - Hỏa - Thổ. Bên cạnh đó, con số 5 còn rơi vào chữ “Sinh” theo quan điểm Sinh - Lão - Bệnh - Tử, giúp mang lại những điều may mắn, tài lộc, hạnh phúc cho chủ nhà.
Những lưu ý khi thiết kế bậc tam cấp cho nhà ở
Chọn vật liệu có độ bền cao: Thông thường bậc tam cấp được xây bằng gạch hay đổ bê tông và hoàn thiện bằng lớp đá ốp. Nhiều ngôi nhà chọn làm bậc tam cấp bằng đá tự nhiên liền khối để có vẻ đẹp trang nhã, gần gũi với thiên nhiên và độ bền cao.

Do bậc tam cấp là nơi mọi người lên xuống hàng ngày, lại nằm ở ngoài trời nên thường chịu tác động lớn của nắng mưa, bụi bẩn… dễ xuống cấp, hư hỏng. Vì vậy, dù thiết kế công trình ra sao, bậc tam cấp là 1 – 3 hay 5 bậc thì các gia chủ cũng phải đặt tiêu chí độ bền, an toàn của vật liệu xây dựng bậc tam cấp lên hàng đầu. Nên chọn những loại vật liệu chất lượng cao, chống chịu được với tác động của môi trường.
Chọn màu sắc, hoa văn hài hòa: Bậc tam cấp mặc dù nằm ở bên ngoài nhưng nó lại thuộc mặt tiền của ngôi nhà nên việc lựa chọn màu sắc, hoa văn cũng cần được chú trọng. Theo đó, đối với bậc tam cấp ở mặt tiền, các gia chủ nên chọn màu sắc, loại vân đá, các đường nét hoa văn đá ốp thật nhẹ nhàng, trang nhã. Ngoài ra, gia chủ cũng nên chú ý tính thống nhất, đồng bộ giữa màu sắc, họa tiết của thiết kế bậc tam cấp với kiến trúc tổng thể của ngôi nhà.

Bởi theo phong thủy, màu sắc cũng là một trong những yếu tố ảnh hưởng tới tài lộc, may mắn của ngôi nhà. Do đó, khi thiết kế, xây dựng bậc tam cấp, gia chủ cần phải giao hạng mục này cho những đơn vị nhà thầu có hiểu biết, kinh nghiệm để tránh xảy ra sai lầm, thiếu sót.
Đảm bảo quá trình xây dựng cẩn thận: Quá trình xây dựng bậc tam cấp, cần thực hiện thật cẩn thận từ khâu vận chuyển đến thi công, hoàn thiện và vệ sinh để đảm bảo về độ bền đẹp, độ sáng bóng cho bề mặt bậc tam cấp. Việc xây dựng cẩn thận còn đảm bảo tính thẩm mỹ, độ an toàn cho tổng thể ngôi nhà từ ngoài vào bên trong.
