Lễ cúng Giao thừa là một nghi thức truyền thống của người Á Đông, trong đó có người Việt Nam. Đây còn được gọi là Lễ "trừ tịch".
Lễ đón Giao thừa mang ý nghĩa "tống cựu nghinh tân" tiễn biệt vị quan Hành Khiển của năm cũ và chào đón vị quan năm mới, tượng trưng cho con giáp của mỗi năm.
Quan niệm xưa cho rằng, vào khoảnh khắc Giao thừa, trong giờ Tý (từ 23h đến 1h sáng), các quan Hành Khiển đi tuần. Vì vậy, gia chủ cần thực hiện nghi lễ tẩy uế, trừ tà để đón chào vị quan Hành Khiển mà Ngọc Hoàng cử xuống hạ giới, tiếp quản nhiệm vụ trong năm mới.
Gia chủ tránh thực hiện nghi lễ sớm quá là lúc các quan Hành Khiển chưa vi hành hay muộn quá đều làm giảm đi giá trị và ý nghĩa từ tín ngưỡng mang lại.
Lễ vật cúng Giao thừa thường sử dụng các vật phẩm đã chuẩn bị sẵn cho ngày Tết, hoặc có thể chuẩn bị một mâm cỗ riêng gồm gà luộc, giò chả, bánh chưng, gạo muối, hoa quả, bánh kẹo, rượu, nước, trầu cau, vàng mã... Nếu cúng Giao thừa ngoài trời, cũng cần chuẩn bị các vật phẩm tương tự.
Chủ nhà sẽ cúng Giao thừa bằng bài khấn Nôm, cung kính tiễn biệt các vị thần của năm cũ và nghênh đón các vị thần của năm mới.
Văn khấn Nôm cúng Giao thừa năm Ất Tỵ 2025 như sau:
Bày lễ, thắp đèn (nến), thắp hương xong chắp tay cung kính hướng về mâm lễ, khấn:
Nam vô A di đà phật!
Nam vô A di đà phật!
Nam vô A di đà phật!
Kính lạy mười phương chư phật, bồ tát. Kính lạy hoàng thiên hậu thổ, chư vị tôn thần.
Kính lạy các ngài: Cựu niên hành khiển Thái tuế chí đức tôn thần Sở vương, Hỏa tinh hành binh chi thần, Biểu tào phán quan; tân niên hành khiển Thái tuế chí đức tôn thần Ngô vương, Thiên Hao hành binh chi thần, Hứa tào phán quan; bản cảnh Thành hoàng, Ngũ phương ngũ thổ Phúc đức chính thần, Ngũ phương ngũ lộ Long mạch tài thần; bản gia Đông trù tư mệnh Táo phủ thần quân; bản gia Thổ công; bản gia chấp sự chư vị tôn thần.
Nhân thời khắc giao thừa năm Ất Tỵ 2025, tiến chủ là:………… ngụ tại:………… thành tâm sắm sửa hương đăng, lễ vật dâng lên trước án.
Cung kính thỉnh mời chư vị tôn phật, bồ tát, chư vị tôn thần giáng lâm trước án chứng minh công đức.
Giao thừa tống cựu nghênh tân. Năm cũ qua đi năm mới đã đến, tam dương khai thái, vạn tượng canh tân. Ngài Thái tuế tôn thần trên vâng lệnh Ngọc đế giám sát vạn dân, dưới bảo hộ sinh linh, tảo trừ yêu nghiệt.
Quan cũ về chầu cửa khuyết, lưu phúc, lưu ân. Quan mới tiếp quản thể đức hiếu sinh, ban tài tiếp lộc, phù hộ cho chúng con cùng hàng xóm bốn bên đều được nhân sự hưng long, vật sự tăng tiến, bình an khang thái.
Nguyện chư vị tôn phật, bồ tát, chư vị tôn thần tiếp dẫn chân linh gia tiên nội ngoại, thúc bá huynh đệ, cô di tỷ muội gia tộc chúng con được về nhà vào nhà cùng con cháu vui xuân đón tết.
Cẩn cáo, thượng hưởng! (Lễ 3 vái).
