Hỗ trợ người bị tai nạn giao thông
Bộ Công an đang lấy ý kiến về dự thảo Nghị định quy định về nguồn hình thành, hoạt động chi, thành lập, quản lý và sử dụng Quỹ giảm thiểu thiệt hại tai nạn giao thông đường bộ.
Theo cơ quan soạn thảo, tình hình tai nạn giao thông đường bộ vẫn ở mức cao, gây thiệt hại đáng kể về người và tài sản mỗi năm, đặc biệt là đối với các nạn nhân đang trong độ tuổi lao động và là trụ cột, nguồn thu nhập chính của gia đình. Hiện nay đã có một số hoạt động như tưởng niệm các nạn nhân tử vong, thăm hỏi và hỗ trợ nạn nhân tai nạn giao thông, nhưng các hoạt động này vẫn còn mang tính chất đơn lẻ và không thường xuyên.
Công tác phòng ngừa, hạn chế thiệt hại từ tai nạn giao thông, hỗ trợ các hoạt động tự nguyện và tổ chức các chiến dịch tuyên truyền vẫn chủ yếu phụ thuộc vào ngân sách Nhà nước hoặc các nguồn tài trợ từ các doanh nghiệp, tổ chức phi chính phủ trong và ngoài nước.
Bên cạnh đó, cũng xuất hiện một số hoạt động mang tính chất quảng bá cho doanh nghiệp, sản phẩm hoặc mục đích khác, thay vì tập trung vào hoạt động xã hội, hỗ trợ nhân đạo nhằm bảo đảm trật tự an toàn giao thông.
Trước tình hình đó, Bộ Công an cho rằng việc thành lập Quỹ giảm thiểu thiệt hại tai nạn giao thông đường bộ sẽ giúp huy động nguồn lực xã hội hóa từ trong và ngoài nước, tập trung vào công tác hỗ trợ nạn nhân tai nạn giao thông và các hoạt động đảm bảo an toàn giao thông tự nguyện, mà chưa được ngân sách nhà nước hỗ trợ.
Dự thảo đề xuất một số mức chi đặc thù để bảo đảm trật tự an toàn giao thông đường bộ, bao gồm: Mức chi hỗ trợ thăm hỏi nạn nhân tai nạn giao thông đường bộ và gia đình có nạn nhân tử vong: không quá 10 triệu đồng đối với mỗi trường hợp tử vong và không quá 5 triệu đồng đối với mỗi trường hợp bị thương.
Mức chi hỗ trợ thăm hỏi không quá 5 triệu đồng đối với nạn nhân bị thương, gia đình có nạn nhân tử vong trong tai nạn giao thông và gặp hoàn cảnh khó khăn vào dịp Tết Nguyên đán, hoặc trong "Ngày thế giới tưởng niệm các nạn nhân tử vong do tai nạn giao thông".
Mức chi hỗ trợ không quá 3 triệu đồng cho tổ chức, cá nhân có thành tích giúp đỡ, cứu chữa và đưa người bị tai nạn giao thông đi cấp cứu và được cơ quan nhà nước về trật tự an toàn giao thông cấp tỉnh trở lên khen thưởng.
Mức chi hỗ trợ không quá 2 triệu đồng cho tổ chức, cá nhân tham gia tuyên truyền giảm thiểu thiệt hại tai nạn giao thông mà không được ngân sách nhà nước đảm bảo kinh phí.
Theo Bộ Công an, Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ đã quy định về Quỹ giảm thiểu thiệt hại tai nạn giao thông đường bộ là một quỹ tài chính Nhà nước ngoài ngân sách, được hình thành ở Trung ương nhằm huy động nguồn lực xã hội để giảm thiểu thiệt hại do tai nạn giao thông gây ra.
Quỹ này được hình thành từ các nguồn tài chính gồm hỗ trợ, viện trợ và đóng góp tự nguyện của các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước, cũng như từ các nguồn khác theo quy định của pháp luật.
Dự thảo tờ trình nhấn mạnh, việc thành lập quỹ sẽ huy động nguồn lực xã hội hóa trong và ngoài nước để tập trung cho công tác hỗ trợ nạn nhân tai nạn giao thông và các hoạt động tự nguyện đảm bảo an toàn giao thông, những hoạt động chưa được ngân sách nhà nước hỗ trợ.
Do đó, cần huy động tất cả các nguồn lực hợp pháp từ các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước để đóng góp cho quỹ, nhằm hỗ trợ các lực lượng tham gia bảo đảm trật tự an toàn giao thông đường bộ, cũng như phòng ngừa, hạn chế tổn thất và khắc phục hậu quả của tai nạn giao thông.
Dự thảo cũng quy định quỹ này sẽ là một quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách, có tư cách pháp nhân, con dấu riêng và được mở tài khoản tại Kho bạc Nhà nước cùng các ngân hàng thương mại hợp pháp hoạt động tại Việt Nam.
Cứu người bị tai nạn giao thông được nhận tiền
Trong dự thảo trên, đề xuất mức chi hỗ trợ không quá 3 triệu đồng cho tổ chức, cá nhân có thành tích trong việc giúp đỡ, cứu chữa và đưa người bị tai nạn giao thông đi cấp cứu, nhận được sự quan tâm lớn, đặc biệt là từ phía giới trẻ.
Trao đổi trên Báo Thanh Niên, anh Đặng Ngọc Tiến - Đội trưởng đội SOS Đà Nẵng chia sẻ, đây là một đề xuất thú vị để khuyến khích mọi người hành động và giúp đỡ người khác trong các tình huống khẩn cấp. Việc trao thưởng có thể tạo động lực cho nhiều người sẵn sàng cứu giúp khi chứng kiến tai nạn, thay vì do dự hay lo ngại.
Tuy nhiên, cũng có một số vấn đề cần được xem xét kỹ lưỡng. Thứ nhất, là vấn đề đạo đức và tinh thần nhân văn. Hành động cứu người nên xuất phát từ lòng nhân ái và trách nhiệm, và nếu có yếu tố tiền bạc, có thể làm mờ nhạt đi giá trị này.
Thứ hai, là khả năng lạm dụng hoặc trục lợi. Có thể xảy ra tình trạng lợi dụng chính sách để trục lợi bất chính hoặc giả mạo sự việc. Thứ ba, là vấn đề thực thi và kiểm soát. Làm thế nào để đảm bảo việc xác minh hành động cứu người là chính đáng và công bằng, để những người thực sự xứng đáng nhận thưởng không bị bỏ sót?
Tương tự, anh Nguyễn Hữu Lợi - Chủ nhiệm CLB Hỗ trợ đảm bảo an toàn giao thông tỉnh Đồng Nai cho rằng, đề xuất của Bộ Công an thực sự rất hay và có ý nghĩa lớn trong việc động viên tinh thần những người luôn làm việc thiện nguyện.
Tuy nhiên, anh cũng nhấn mạnh, người Việt Nam từ xưa đã có tinh thần tương thân tương ái, luôn sẵn sàng giúp đỡ người gặp hoạn nạn chỉ vì lòng nhân ái mà không cần phải nghĩ đến tiền bạc hay phần thưởng. Như CLB Hỗ trợ đảm bảo an toàn giao thông tỉnh Đồng Nai đã hoạt động suốt mười mấy năm. Dù kinh phí vẫn luôn gặp khó khăn, nhưng các thành viên luôn tự động viên nhau, cố gắng giúp đỡ những người gặp nạn mà không tính toán gì.
Nếu nhận được hỗ trợ 3 triệu đồng nhờ thành tích trong việc cứu giúp người bị tai nạn giao thông và được cơ quan quản lý Nhà nước về an toàn giao thông khen thưởng, các thành viên trong câu lạc bộ sẽ vui vì "có chút tiền đổ xăng". Tuy nhiên, các anh không mong đợi được hỗ trợ, chỉ mong mọi người tham gia giao thông an toàn, không ai xui rủi bị tai nạn. Các anh dù có được hỗ trợ hay không thì vẫn hoạt động theo tinh thần "cứ cho đi".